KUNST IN ZWART-WIT. Charleroi laat twaalf kunstenaars uit Zuid-Afrika hun ding doen. ‘Tremor’ heeft zijn toppers, maar blijft soms in goede bedoelingen steken.

PALAIS DES BEAUX-ARTS

Place du Manège in Charleroi, tot 20 juni. tel. 071 31 44 20 en www.charleroi-culture.be

Na het vertrek van Laurent Busine bleef het wat stil rond het Palais des Beaux-Arts in Charleroi. Maar daar kan wel eens verandering in komen, want met Tremor haalt de nieuwe directeur Pierre Bolle weer enig tumult in huis. Twaalf kunstenaars uit Zuid-Afrika zetten hun beste beentje voor, wat zorgt voor een tentoonstelling die tot op zekere hoogte overtuigt en soms zelfs knettert alsof er buskruit in de kunst zit. Lang niet elke bijdrage is even spits – Tremor blijft een groepsgebeurtenis en dan zit er haast altijd speling op de zaak – maar dankzij een paar slagvaardige installaties slaat de balans toch in de goede richting door. Op kop Johannes Phokela (38) die behoorlijk sarcastisch op de zere, blanke overheersersteen trapt. In Say Cheese schildert hij De Koning Drinkt van Jordaens na, zij het met extra beschonken en onelegante blanken en een zwarte medemens die vanaf de zijlijn moedig tracht mee te feesten. ‘ Eating people isn’t always wrong’, meldt hij op een doek waarin een neger de hersenpan van een blanke dreigt in te slaan. Geen geruststellende gedachte, maar net door zijn keuze voor foute taferelen maakt Phokela duidelijk hoe complex en gekleurd macht is. Jane Alexander (45) verrast met de beeldengroep Bom Boys, een verbluffende reeks kleine jongetjes die surrealistische dierenmaskers dragen en te kijk staan als een kleuterklasje met diabolische neigingen. Willie Bester (48) zorgt voor een streepje wapengekletter met Dog of War, een ijzeren vechthond die uitgerust is met een motorolie-infuus en een machinegeweer, en Robin Rhode toont in de video White Walls hoe hij wielen onder een zelfgetekende auto schroeft.

En toch is Tremor daarmee niet helemaal gered. Zo lijkt de verduisterde benedenzaal op een heiligdom waar video’s wedijveren met overdreven dramatisch belichte installaties, en waar er maar moeilijk een eenheid groeit tussen de uiteenlopende media. Door de minder van de muur springende exemplaren komt het evenwicht in het gedrang, wat ongelukkig genoeg nog geaccentueerd wordt door een vlakke en weinig avontuurlijke presentatie. Hoe je het ook draait of keert, Tremor moet het echt hebben van een handvol artiesten die stevig uit de hoek komen en erin slagen om boven het bindmiddel van de maatschappelijke probleemcontext uit te stijgen. Want ook al stapelen de problemen in Zuid-Afrika zich op, als het over kunst gaat, is sociale bewogenheid alleen nog lang niet genoeg. Els Fiers

Els Fiers