De manier waarop Onder Hoogspanning de voorbije weken en maanden in het nieuws kwam, deed vermoeden dat het programma een keerpunt in onze beschaving zou worden. De nieuwe VT4-reeks is namelijk het eerste Vlaamse voorbeeld van ‘ branded entertainment‘, een term die sluwe marketingjongens hebben uitgevonden om niet altijd weer over ‘reclame’ te moeten praten. Nu bedrijven hebben ontdekt dat tv-kijkers hun spotjes wel eens durven over te slaan – iets wat met de opkomst van digitale televisie alsmaar makkelijker wordt – zoeken ze naar andere manieren om hun producten in de showroom te plaatsen.

Electrabel besloot om meteen zélf een programma te maken en zette met VT4 Onder Hoogspanning op het getouw, een reeks die volledig om ‘energie’ draait. Wie vooraf vreesde dat het één lange reclamespot zou worden voor de energieleverancier, kwam bedrogen uit. In de eerste aflevering is de naam van het bedrijf geen enkele keer gevallen en wie de reclameblokken tussendoor effectief heeft overgeslagen, zal Electrabel geen enkele keer hebben opgemerkt. Bovendien is het concept van Onder Hoogspanning ook een beetje een vreemde vorm van reclame. In de reeks wordt iedere week een modaal Vlaams gezin verplicht om een paar dagen rond te komen met de helft van zijn normale energieverbruik en dus om stevig te gaan besparen. Geef toe: dat is alsof McDonald’s voor zijn eerste proeve van ‘branded entertainment’ zijn oog zou laten vallen op Je Bent Wat Je Eet. Maar Electrabel wil het publiek leren om zuiniger om te springen met energie – zolang het maar ‘jouw energie’ is waarmee je spaarzaam bent natuurlijk. In de eerste aflevering trok presentatrice Ann Van Elsen naar Rumst, om er de familie De Haese in het donker te zetten. Dat is geen beeldspraak: terwijl het gezin er voordien tamelijk Amerikaanse gewoontes op na hield – televisies in zowat elke kamer, een zonnebank, enkele computers, overdadige verlichting – leken vader, moeder en de twee kinderen na de passage van Van Elsen wel in Daens mee te spelen. Ze wasten zich nauwelijks nog om warm water te sparen, het eten beperkte zich tot een stuk of twee gekookte aardappels en van verwarming was er geen sprake meer. Via de computer – zowat het enige apparaat dat wel nog werd aangezet – konden ze hun energieverbruik tot op de voet volgen en zien of ze in hun beproeving zouden slagen en een cheque van 5000 euro opstrijken.

Alsof de ontberingen nog niet ver genoeg gingen, keerde Ann Van Elsen na een paar dagen terug om het gezin op te zadelen met een naar eigen zeggen ‘verschrikkelijk energievretende opdracht’. Ik vreesde eventjes dat ze met zijn viertjes in een koolmijn zouden moeten gaan werken, maar het viel uiteindelijk nog mee. Op last van VT4 moest het gezin De Haes van zijn huis op een paar dagen tijd een fitnesscentrum maken, waar alle buren zich in het zweet konden werken. Wat volgde, was reality van dertien in een dozijn, een doordeweeks rondje ‘kunnen ze het of kunnen ze het niet’. De gezinsleden reden heen en weer om de nodige spullen te verzamelen – achtereenvolgens een sportzaak, een supermarktketen en een fitnesscentrum kregen zo nog wat tijd voor product placement – de bewoners in de straat kregen een pamflet in de bus en ook de onvermijdelijke BV werd opgetrommeld. Ze slaagden uiteindelijk in de opdracht, maar ergens onderweg raakte het opzet van Onder Hoogspanning volledig ondergesneeuwd. Om de quota niet te overschrijden, was het gezin verplicht om zowat alle luxe overboord te gooien, zodat het uiteindelijk leek alsof de enige manier om energie te besparen erin bestaat om alle knoppen uit te zetten. Wie naar Onder Hoogspanning keek op zoek naar bruikbare tips voor het dagdagelijkse leven – u weet wel: die zeldzame weken waarin u uw huis eens níet in een fitnesscentrum wilt omvormen – bleef danig in de kou staan.

‘Electrabel heeft lang met ons samen gezeten om na te denken over een goed concept’, zei VT4 voor de start van Onder Hoogspanning, om de beschuldiging af te weren dat het gewoon sluikreclame was. Wel, één ding is zeker: tijdens die brainstormsessies stonden de geesten op een heel klein pitje. Door Stefaan Werbrouck

‘Wie naar Onder Hoogspanning keek op zoek naar tips om energie te besparen in het dagdagelijkse leven, bleef in de kou staan.’

Stefaan Werbrouck