We waren van plan om dit te bewaren voor tijdens de opnames van Confidenties in Toscane, maar we kunnen het net zo goed nu vertellen: wij hebben een abonnement op Opzij – Radicaal Feministisch Maandblad, uitgegeven te Amsterdam. Met het vlieden der jaren en het hangen der borsten is dat radicale er wat af gesleten, maar het is lang geen onaardig blad. Het duwt je met je neus op schijnbare verworvenheden. ‘Iedereen gelijk voor de wet!’, bijvoorbeeld. Dat is een schone leuze waar jaren van suffragettes, betogen en ontvoogden mee gepaard zijn gegaan. Maar het is met leuzen zoals met Siegfried Bracke in De Zevende Dag: hoe simpeler, hoe liever. ‘Iedereen gelijk voor de wet’ werd met de tijd ‘Iedereen gelijk’. En dat klopt niet. Er zijn in Vlaanderen namelijk twee soorten mensen: die met een wc-borstel, en die zonder.

Wij voelen ons in die these gesterkt door het wetenschappelijke magazine De nieuwe mama op VTM. De bottom line is: je hebt vrouwen die schoonmaken omdat het nodig is, en vrouwen die schoonmaken omdat ze moeten van hun vent. En ook wel exemplaren die niet schoonmaken; dat leverde heerlijke televisie op. Brigitte, een plat-Gents poedelvrouwtje, had bijvoorbeeld strijdvaardig geen wc-borstel in huis. ‘Wij mikken in de pot’, was bij haar het credo. De plee als statement tegen sociale druk.

Het concept van het programma was lang niet kwaad: stop twee moeders twee weken lang in elkaars gezin, laat ze elk een week leven volgens de regels van het gastgezin en een week andersom, en zie wat er gebeurt. Wat iets als Temptation Kitchen had kunnen worden, draaide uit op een bijna vileine docusoap over… kuisen. Het werd een waarlijk ontluisterende aangelegenheid, waarbij je als man uit pure schaamte bij zoveel mannetjesputterij een castratie overwoog. ‘Waar zijn mijn boterhammen? Je moet de vuilnisbakken nog buitenzetten! Waarom is de keuken nog niet gedweild?’ Het mag een mirakel heten dat maar twee vrouwen vóór het eind van hun twee weken hun koffers pakten. Welgeteld één – zelfuitgeroepen – Nieuwe Man zat ertussen, maar die liet zijn kinderen op zaterdag boterhammen voor de hele week smeren en propte de hele hap dan in de diepvries. Hij telt dus niet mee.

Er zaten exemplaren tussen als Leo, die doorhad dat het na zeventien jaar huwelijk niet echt meer boterde tussen hem en zijn vrouw Wiske. Hij hield er zo zijn eigen huisregels op na: de zoon en de mama eten in de bijkeuken, papa in de keuken; mama poetst alle dagen het hele huis, kookt, wast, smeert de boterhammen. Papa zit elke avond aan de computer. Cue naar Leo, die een armdikke kaars aansteekt bij een Ons-Lief-Vrouwke met de woorden ‘Moeder Maria, ik vraag één wens: dat mijn vrouw mij terug graag ziet.’ Dat bleek al snel tegen te vallen, want Wiske had het bij haar nieuwe thuis uitstekend naar haar zin, struikelde bijkans over de schellen die van haar ogen waren gevallen en wou niet meer naar huis terug. Tegen haar vervangster dreigde Leo intussen dat er boel van zou komen als ze niet snel zijn aardappels anders zou schikken op zijn bord. Waarop hij een stift bovenhaalde en op het nepporselein een schemaatje tekende.

Aflevering na aflevering werd er geruzied over to do-lijstjes, schoonmaakproducten en stofzuigerzakken. De ergste zak van het pak was Rudy, die de voltijds werkende, lesbische Carine in huis nam. Bij haar thuiskomst wierp hij haar de stofzuiger toe en blafte: ‘Waarom zou ik moeten koken als ik een vrouw in huis heb? Ik ben geen janet, zulle! Ze moeten maar eens weten dat er nog echte venten bestaan.’ Waarna hij werd nagekwekt door zijn kinderen, reactionairen in de dop. Die nacht nam Carine de benen. ‘Venten!’ snoof ze. ‘Ik zal hem morgen eens janetten, zie.’ Respect, woman! Daar kan geen Opzij tegenop.

Bart Cornand