Het lijkt kinderspel, de onnozele en absurde stemmetjes die Gunter Lamoot en zijn kornuiten verzinnen bij oude tv-fragmenten, maar achter elke Superstaar – deze week begint het nieuwe seizoen op 2BE – schuilen eenzame uren voor de buis, blocnote in de aanslag. ‘En daarbij mag je vooral niet op het verhaal letten.’ Wij wierpen een welgevallig oog achter de schermen.
BroekToe, het productiehuis waar Gunter Lamoot onderdak heeft gevonden, ligt weggestopt in een achterhuis vlak bij de Gentse Dampoort. Terwijl collega-comedian David Galle in de ene ruimte aan zijn aankomende dvd zit te werken, komt Lamoot vanuit een andere kamer met uitgestoken hand op ons afgesloft.
‘Ik mis wat vitamine D’, grijnst de boomlange komiek. Voor zijn bleke huid had men in de tijd van gepoederde pruiken inderdaad wellicht een moord begaan. ‘De voorbije maanden heb ik niet veel anders gezien dan de binnenkant van deze muren.’ Als je het eerste seizoen van Superstaar erbij telt, is Lamoot eigenlijk zo al tweeënhalf jaar tv aan het kijken, en dat om de tv-kijker enkele weken na elkaar een half uurtje absurd vertier te bieden: Superstaar voorziet niet altijd even historische beelden uit series als Familie, Aspe en Zone Stad van een geheel nieuwe geluidsband en dito dimensie, ontsproten aan het brein van Lamoot en enkele geestverwanten.
Het begon allemaal als een grap. Wanneer er weer eens geen bal op tv was, draaiden Lamoot en copain Frank Nuytten het geluid stiller en improviseerden ze bij banale soaps en oubollige tv-klassiekers hun eigen, enigszins ontaarde versie van wat zich voor hun oog ontrolde. Het vervolg kent u wellicht al, de heren knutselden met behulp van bevriende acteurs een eigen, totaal demente aflevering van TheLove Boat in elkaar en plaatsten die op YouTube. Een virale hit was geboren. Niet veel later volgde Superstaar, met Eddy Wally die als E.R. Van de Walle filosofische traktaten debiteert, met de Verrückte Idioten die ze uit Leni Riefenstahls Triumph des Willens plukten, tot videoclips waarin Clouseau en dEUS verrassend inwisselbaar bleken.
MONNIKENWERK
‘Niet opruimen!’ zo leest een bericht aan al te toegewijde poetsvrouwen. De keukentafel, in het verlengde van de grote, centrale vergadertafel, ligt bezaaid met handgeschreven steekkaarten. ‘Daarmee puzzelen we de Superstaar-afleveringen in elkaar. Elke steekkaart is een fragment: wit voor Familie, blauw voor Zone Stad, roos voor Aspe… Aan de kleuren te zien, wordt dit een aflevering met veel Aspe‘, zegt Lamoot. ‘Je kunt dat allemaal wel in een computerbestand stoppen, maar Superstaar is soms zo’n aaneenschakeling van allemaal kleine stukjes dat we deze werkwijze overzichtelijker vinden.’
Het heeft iets aandoenlijk ambachtelijks. Ook in het prilste stadium verwerkt Lamoot zijn ideeën met pen en papier. Hij zwaait met het slag uit de kluiten gewassen schrift dat verdrongen herinneringen aan kwaaie schoolmeesters oproept. Heel secuur, tot op de seconde, noteert Lamoot daarin welk fragment van pas zou kunnen komen voor Superstaar, eventueel met welke grap. Kijken ze dan niet samen, in groep, naar al die reeksen? ‘Nee, want we hebben gemerkt dat we dan veel te vlug zijn afgeleid’, legt Lamoot ernstig uit. ‘Het klinkt wellicht belachelijk maar Superstaar maken is monnikenwerk: je zit urenlang naar tv-series te kijken en het laatste wat je mag doen, is het verhaal beginnen te volgen. Die reflex moet je net uitschakelen om een totaal andere context bij de beelden te kunnen verzinnen. Een serie die Frank en ik wél samen hebben bekeken, is Sara. Voor de laatste aflevering hebben we zelfs champagne laten aanrukken.’
In het nieuwe seizoen van Superstaar mag u zich onder meer verwachten aan verrassende beelden uit Noord-Korea, taxiritten met verborgen camera maar helaas geen adaptatie van vtm’s lelijke eendje Sara. Die serie is gebaseerd op het Colombiaanse Yo soy Betty, la fea en de moedermaatschappij van de format gaf Lamoot en co. geen toestemming. ‘Om die reden zijn we ook afgestapt van ons oorspronkelijke idee om Amerikaanse kitschseries als The Love Boat te bewerken: of de rechten waren te duur of de eigenaars zagen een parodie niet zitten’, aldus Frank Nuytten, die even voor een sigaretje uit de stemmenstudio, pittoresk ondergebracht onder de nok van het dak, is geglipt. Er wordt hard gewerkt om alle filmpjes klaar te krijgen voor de inlachsessie met livepubliek. Nuytten en Lamoot hebben tot een kot in de nacht nog aan een stukje Verrückte Idioten gesleuteld.
JONGENS UIT WEST-VLAANDEREN
Lamoot troont ons mee naar zijn Applecomputer, om een ruwe versie van het nieuwe materiaal te tonen. Aan het scherm plakt een opzichtige post-it: ‘Opslaan!!!’, voor de duidelijkheid aangevuld met een doodshoofd. ‘Sla ik om de acht minuten niet op, dan ben ik alles kwijt’, legt hij uit. ‘Ik werk nog met een oude versie van iVideo. De collega’s lachen mij daarmee uit, maar het is het enige programma waarmee ik behoorlijk uit de voeten kan.’ Amateurmonteur Lamoot toont de bouwstenen van een Verrückte Idioten-filmpje: stuk voor stuk piepkleine fragmenten, van soms amper een seconde lang. ‘Onze spilfiguur Chantal – in werkelijkheid was dat de leider van de Hitlerjugend, Baldur von Schirach – komt in de hele Triumph des Willens maar een handvol seconden in beeld, maar hij is wel een dankbare verschijning: zijn mondhoeken slingeren alle kanten uit waardoor je hem elke emotie in de mond kunt leggen: kwaad, bang, hoopvol…’ Een paar centimeter van Riefenstahls pellicule volstonden zo voor inmiddels al zeventien fragmenten van Verrückte Idioten.
In de opnamestudio is het de beurt aan Chantal om ingelezen te worden, dus smeert geestelijke vader Lamoot de stembanden. Verrückte Idioten is volslagen onzin die de historische beelden keer op keer ontdoet van hun gruwelijke connotaties. In plaats van een georkestreerde nazipartijdag blijkt het bij Superstaar steeds te gaan om een wel zeer druk bijgewoonde bingoavond, een verjaardagsfeestje of een ander kampvuurmoment. In het filmpje dat Lamoot nu gaat inspreken, komt daar warm eten aan te pas, dus vraagt de aanvankelijk immer geestdriftige Chantal wat de pot schaft: ‘En Gilbert, wat heb je klaargemaakt?’ Niet gespeend van enige Duitse gründlichkeit laat Nuytten Lamoot het banale zinnetje in alle mogelijke toonaarden herhalen, wat die laatste bij elke poging even monter blijft doen.
‘Frank kan je soms zot maken met zijn richtlijnen, zeker wanneer je al een paar uur bezig bent en het alweer middernacht is’, lacht Piet De Praitere, die erbij is komen staan. ‘Maar als je het resultaat ziet, merk je steeds dat hij precies weet waar we naartoe moeten.’ De Praitere, komiek in his own right, komt net als Lamoot uit Kamagurka’s Studio Kafka en werkt als grappen- en stemmenleverancier mee aan Superstaar. Het valt op dat Lamoot zich voor het programma omringd heeft met oude vrienden: dertigers en veertigers die hun liefde voor absurde humor, zowel hoogstaand als plat, nooit hebben afgezworen. ‘En allemaal jongens die West-Vlaanderen ontvlucht zijn voor de grote stad: Gent’, grijnst Bram Bostyn, de manager van BroekToe die zich ontfermt over de zakelijke beslommeringen zodat Lamoot en zijn kornuiten zonder kleerscheuren in hun waanzin kunnen grossieren.
PORNO ZONDER PORNO
Nog een Superstaar-schrijver is Dries Heyneman. ‘Ik had Gunter eens gezegd dat ik dat ook kon, grappen voor Superstaar bedenken. Ik dus op auditie. “Maak porno zonder porno”, luidde de opdracht. (lacht) Bij de beginbeelden uit een pornofilm moest ik een sollicitatiegesprek bij de VDAB verzinnen dat totaal de foute kant uitgaat en uiteindelijk uitmondt bij de vraag: hoe gaan we dat oplossen? Dat lag gezien de beelden dan weer voor de hand. Mijn verzinsel bleek goed of gek genoeg om mee te doen aan Superstaar. Wat je daarvoor moet kunnen? Goh, een geest die heel vrij de gekste associaties kan maken. Gunter en Frank zijn daar heel straf in, zij geven vaak de voorzetten.’
‘Het leuke aan Superstaar is dat het programma verschillende vormen van absurde humor bevat, soms subtiel en dan weer keihard’, vindt Sebastien Dewaele, die voor de Monty Python-touch ten huize BroekToe zorgt. Niet alleen heeft hij diezelfde droeve blik als Eric Idle, voor elke screening van Superstaar maakt hij de haren los en trekt hij een habijt aan om in de gedaante van Jezus het publiek warm te maken voor al het wonderbaarlijke dat komen gaat. In de stemmenstudio van BroekToe neemt Sebastien vaak de iele stemmetjes voor zijn rekening. ‘Bij Verrückte Idioten hebben Gunter en Frank een nieuw, zielig personage bedacht: Andyke. Zijn verhaal gaat zo zijn eigen leven leiden doorheen de afleveringen, en dat gaat van kwaad naar erger. Heel geestig.’
Frank en Gunter komen na een uurtje Chantal weer uit het stemmenhok en overleggen welke klemtonen straks toch nog anders moeten. ‘Het moet echt goed zitten. Je ziet al wel eens Superstaar-achtige filmpjes opduiken, maar als de mond of de gelaatsuitdrukking niet helemaal goed zitten, werkt het niet. Dat willen we niet meemaken. Het is ook een kwestie van verantwoordelijkheid. Aan Superstaar werken, occasionele medewerkers meegeteld, gemakkelijk veertig mensen mee. We zijn het aan hen verplicht om elke grap zo goed mogelijk te maken.’
Allebei krijgen ze nu regelmatig de vraag wat ze gaan doen na tweeënhalf jaar Superstaar. ‘Misschien weer eens wat meer thuis zijn? Onze families en vrienden hebben ons de voorbije maanden veel te weinig gezien. En eigenlijk weten we niet meer wat in de wereld gebeurt.’ Dat laatste blijkt bij een nieuw filmpje waarin Michel Vandenbosch ter sprake komt, het boegbeeld van Gaia, momenteel herstellende van een hersenbloeding. ‘Je meent het?’ vallen zowel Frank als Gunter uit de lucht. De grap te elfder ure schrappen dan maar? ‘Ach nee, met die oudere acteurs van Familie nemen we elke week wel het risico dat die in het echt iets voorhebben.’
De Familie-acteurs, het gerecycleerde HT&D-publiek, Herbert Flack… Uit de hoek van hun bronmateriaal krijgen de Superstaar-makers naar eigen zeggen niet veel respons. ‘De mannen van ’t Hof van Commerce vonden het naar verluidt wel geestig dat Kom mor ip de Verrückte Idioten-behandeling kreeg’, weet manager Bram Bostyn. ‘Maar dat filmpje, met nazi’s die enthousiast de arm strekken op hun muziek, op hun Facebook plaatsen ging hen toch wat ver, zo zonder de Superstaar-context. Zo zie je maar dat Superstaar echt een universum op zich is.’
SUPERSTAAR – SEIZOEN 2
Vanaf 10/10 elke donderdag, 22.20 uur, op 2BE.
DOOR HANS VAN GOETHEM / FOTO’S JEF BOES
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
