De nieuwste tv-sensatie Smash is gebaseerd op een idee van Hollywoodlegende Steven Spielberg, luidt de tv-comeback van Will & Grace-ster Debra Messing in, kent een muzikale aanpak à la Glee en is een eerbetoon aan seksbom extraordinaire Marilyn Monroe. Maar wat heeft Uma Thurman ermee te maken? Verslag van een exclusief setbezoek.

S pringtime in New York: niet elke burrough oogt even kleurrijk. Het St. George Theatre, de voornaamste opnamelocatie van Smash, ligt in het hart van Staten Island, in een buurt die qua verval, drugsdealers en crackhoeren niet voor het Baltimore uit The Wire moet onderdoen. Niets verraadt dat in dit bouwvallige theater een succesvolle tv-reeks over de magie van Broadway wordt opgenomen.

‘Het leven zoals het is: de musical’: Niemand minder dan Steven Spielberg pitchte het idee, dat al jaren door zijn hoofd spookte. ‘Wie wil er nu niet weten hoe zo’n spektakel tot stand komt?’, verklaarde hij onlangs. ‘Het filmproces heeft intussen geen geheimen meer. Door de overvloed aan productiedocumentaires – exponentieel toegenomen sinds de komst van dvd en blu-ray – weet zelfs de grootste leek hoe een prent op het witte doek belandt. De wondere wereld van de musical heeft daarentegen nog geen greintje magie verloren. Enkel insiders weten wat er achter de schermen gebeurt. Van de ontwikkeling van het basisidee over het schrijven van de tekst en de muziek tot de verschillende repetitiefases: het blijft tot de verbeelding spreken.’

Het stopte voor Spielberg niet bij het oplichten van een tipje van de sluier: ‘De musicalwereld is een microkosmos waarin de meest uiteenlopende figuren rondlopen. Acteurs met fragiele ego’s, ploeterende schrijvers en musici, tirannieke regisseurs en geldschieters die balanceren op het slappe koord tussen kunst en commercie: bestaat er een betere bodem voor een web van intriges? Bovendien is het een van de weinige milieus waarin geen haan kraait naar ras of seksuele geaardheid. Kortom: de perfecte setting voor een trendy tv-reeks.’

De tv-zenders dachten daar jaren anders over. Pas in 2009, toen Glee het hitpotentieel van een muzikale serie aantoonde, keerde het tij. Showtime, het Amerikaanse betaalkanaal waarmee Spielberg de reeks United States of Tara – over een moeder met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis – had gemaakt, toonde als eerste interesse. Toch was het de reguliere zender NBC die in januari 2010 de bal echt aan het rollen bracht.

UMA?

Op aangeven van Spielberg werd een team samengesteld waarvan een doorsnee Hollywoodset alleen maar kan dromen. Het gevierde musicalduo Marc Shaiman en Scott Whitman – dat zijn sporen onder meer heeft verdiend met de Broadwaybewerking van John Waters’ klassieker Hairspray – staat in voor de productie van de songs. Theresa Rebeck, een tv-legende die aan series als L.A. Law, Law & Order en NYPD Blue meewerkte, is de showrunner van dienst, en Will & Grace-ster Debra Messing voert de cast aan. Voor de pilootaflevering kregen ze een budget van dik 7,5 miljoen dollar.

Een mens vraagt zich af waarom er, als er dan toch zo veel poen voorhanden is, gedraaid wordt in een – dixit New Yorkers – ‘white trash neighbourhood’ als deze? Het antwoord bevindt zich achter de vale voorgevel van het St. George Theatre. Het imposante interieur doet denken aan dat van de Antwerpse Bourlaschouwburg. ‘In de negentiende en de twintigste eeuw was dit een van de populairste zalen van New York’, vertelt een productieassistent terwijl hij me naar de grote zaal leidt. ‘Er waren 2800 zitjes, die uitverkocht werden voor toneelstukken, films en concerten. In de seventies vond de toenmalige eigenaar het een goed idee om de zaal leeg te halen en tot een rollerdisco om te bouwen.’

Een geluk bij een ongeluk. Zonder die make-over had het gebouw nu niet kunnen dienen als set voor een serie over de productie van een Marilyn Monroemusical. ‘Er is hier een maximum aan bewegingsruimte. Daardoor kunnen we de locatie zowel op een intieme repetitiestudio als op een immens Broadwaytheater doen lijken.’

De scène die vandaag wordt ingeblikt, speelt zich af op de bühne van zo’n gigantische zaal. Voor de camera’s staat een als Monroe uitgedoste Uma Thurman een verjaardagstaart aan te snijden. Een compleet onverwacht schouwspel. Van de Kill Bill-actrice is geen spoor in de episodes die de pers tot nog toe te zien kreeg.

NORMA JEAN WHITMAN

‘Over Uma’s rol kan ik weinig kwijt’, kirt de in een blitse blazer gehulde Scott Whitman tijdens ons gesprek in de muffe kelder van het gebouw. ‘Maar maak je geen illusies: Marilyn is de grote ster van Smash.’ Voor de tekstschrijver en zijn componerende levenspartner Marc Shaiman was het onderwerp van de fictieve musical uit de reeks de belangrijkste reden om toe te zeggen. ‘We zijn allebei superfans van Miss Monroe. Ze is het ultieme icoon van de showbusiness. Haar transformatie van de schuchtere Norma Jean Baker tot ultieme seksbom, de mannen, de pillen, de psychologische problemen en – niet te vergeten – al die onvergetelijke acteerprestaties: what’s not to like?

Een echte musical over Monroe had het koppel nog nooit overwogen. ‘Daarvoor blijft ze te ongrijpbaar. Je kunt haar verhaal wel vertellen, maar haar persoonlijkheid vatten lijkt me onmogelijk.’ Het making-of-aspect van Smash maakt volgens Whitman het grote verschil. ‘De songs die we voor de reeks schrijven, zijn niet alleen van toepassing op Monroe, maar ook op de verschillende personages – van de overspelige schrijfster over de pillenslikkende leading lady tot de verlegen achtergronddanseres. Die dubbele bodem maakt Marilyns magie tastbaarder.’

Ook showrunner Theresa Rebeck – opvallend sjofel gekleed – laat niets los over Uma’s aandeel in de reeks. Ze heeft het liever over alle aandacht die de reeks reeds kreeg in de Verenigde Staten. ‘Zelfs voor de uitzending van de eerste episode was Smash al een Twitter- en Facebookfenomeen. Dat was natuurlijk enorm vleiend, maar zorgde ook voor de nodige stress. Bij momenten werkte de hype volledig verlammend. Cast en crew volgden alle comments en posts op de voet. Niet altijd even verstandig als je op het punt staat een scène in te blikken. Nu de Amerikaanse première van de pilootaflevering achter de rug is, verlopen de opnames een pak rustiger. Gelukkig maar, want het einde is nog lang niet in zicht.’

FROM DEBRA WITH GRACE

Van stress heeft de overdreven opgetutte hoofdactrice Debra Messing geen last. ‘Laat me niet lachen,’ mokt ze gespeeld, ‘ Will & Grace won seizoen na seizoen aan populariteit. Als ik een week niet in de roddelbladen stond, belden mijn vrienden me om te vragen of er iets mis was. Geloof me: de Smash-hype stelt niets voor.’ Na afloop van de populaire sitcom over een heteroseksuele binnenhuisarchitecte en een homofiele advocaat waarmee ze wereldberoemd werd, heeft ze lang gezocht naar een evenwaardige rol, geeft ze toe. ‘Toen we er in 2003 een punt achter zetten, was ik compleet op tv uitgekeken. Ik speelde mee in enkele films – de ene al beter dan de andere – maar de magie die ik op een tv-set voelde, ervoer ik nooit.’

Tijdens de opnames van The Starter Wife, een serie uit 2007 over een Hollywoodvrouw die na haar scheiding van nul moet beginnen, kreeg ze de smaak weer te pakken. ‘Het voelde als thuiskomen. Sindsdien weet ik het zeker: ik verkies tv boven film. Ondanks de véél langere werkdagen en de nóg langere werkweken. De hechte band tussen cast en crew en de voldoening die ik eruit haal, overtreffen het allemaal.’ Toch ging Messing niet voor de eerste de beste opdracht. ‘Je wil niet weten hoeveel Will & Grace-afkooksels ik aangeboden heb gekregen. Vandaar dat ik de lat duizelingwekkend hoog legde: mijn personage mocht in niets met Grace te vergelijken zijn.’

Toen het Smash-team aanklopte, zei ze meteen volmondig ‘ja’. De rol van Julia, een succesvolle musicalschrijfster met een puinhoop van een liefdesleven, is haar op het lijf geschreven, zegt ze. ‘Als kind fantaseerde ik van een carrière op Broadway. Tot bleek dat acteren me beter lag dan zingen en dansen.’ De amoureuze perikelen van het hoofdpersonage zijn haar ook niet vreemd. In december 2011 scheidde ze na tien jaar van acteur Daniel Zelman. Niet veel later raakte bekend dat ze een stel vormt met Smash-tegenspeler Will Chase. ‘Veel wil ik daar niet over kwijt, maar weet dat ik me zelden zo één heb gevoeld met een personage.’

Als ze aanstalten maakt om weer de set op te gaan, werp ik haar nog een laatste vraag toe. ‘Wat is Uma Thurmans rol in Smash?’, wil ik weten. Ze draait zich elegant om. ‘Daarvoor zal je naar de serie moeten kijken’, knipoogt ze.

Springtime in New York: het heeft overal wat…

DOOR STEVEN TUFFIN

SCOTT WHITMAN ‘DE TRANSFORMATIE VAN MONROE, DE MANNEN, DE PILLEN, DE FILMS: WHAT’S NOT TO LIKE?’