Eddie Murphy, Don Johnson, Bruce Willis, Keanu Reeves, Russell Crowe, Kevin Bacon: het rijtje acteurs dat zich al belachelijk heeft gemaakt door het ook als zanger/muzikant te willen proberen, is eindeloos. Maar met Jamie Foxx – niet alleen een Oscar waard in de rol van Ray Charles, maar ook in het echte leven een begenadigd pianist en zanger – zou het wel eens anders kunnen lopen. ‘Dit is mijn kans om de goede tijden van Frank Sinatra en Sammy Davis Jr. te doen herleven.’ En nóg meer vrouwen binnen te doen.

‘W here are you from, lady? Paris? Allríiight!‘ Het is zondagavond halfacht, en in een café in Beverly Hills trakteert Jamie Foxx (39) de verzamelde Europese pers op een verrassingsoptreden. De eerste rij rond de geïmproviseerde set is in een mum van tijd exclusief vrouwelijk – en hoogst oncollegiaal. Het bandje op de achtergrond houdt een zwoele jam aan. ‘How do you say ‘Lóoove’ in French?’, swingt Foxx ertussendoor. De Française eet nét niet de micro op die hij haar voor de neus houdt, en kirt ‘amour’. Foxx laat het woord over zijn tong rollen, haakt zijn blik diep in de hare en glimlacht: ‘ And how do you say ‘I want to máke love to you tonight’?‘ De Française gilt extatisch, haar collega’s ook. Zo gaat het een dikke vijf minuten door. Van de Française hopt Foxx naar een Italiaanse, van een Hollandse naar een Duitse, en op het einde van de avond willen álle vrouwen met hem naar bed – en willen alle mannen hem zijn.

Fox ís hot, en hij profiteert ervan – ook professioneel. Meteen nadat hij voor zijn vertolking van Ray Charles in Ray de Oscar voor beste acteur had gewonnen, besloot hij om eindelijk datgene te doen waarvoor hij vijftien jaar geleden van het grimmige Texas naar Tinseltown verhuisde: muziek maken. Unpredictable, zijn nieuwe album dat deze maand bij ons uitkomt, is bevolkt met een firmament vol hiphop- en r&b-sterren, van Kanye West (met wie Foxx eerder al een nummer-éénhit had, Gold Digger), Mary J. Blige, Ludacris en Twista tot topproducers als Timbaland en Babyface. Over de beatboxritmes fluit en fluistert Foxx songs over onenightstands ( Extravaganza), een seksobsessie ( Three Letter Word) en ontrouw met de zus van je vriendin ( Till I Met Your Sister), maar hij zingt ze zo honingzoet dat zelfs een diehard feministe ervoor door de knieën zou gaan – pun not intended.

‘Mijn songs zijn zo gemaakt dat het altijd lijkt alsof ik ze voor één bepaald iemand zing’, geeft hij toe als we hem daags nadien ontmoeten in een poepchic hotel. ‘En het is géén man.’

‘Dit is een album dat je opzet als je wil vrijen’, zei je in een eerder interview.

Foxx: Precies. Ik denk over muziek op twee manieren: ofwel sleept het je naar een club, ofwel swingt het je het bed in. Alles daartussenin is pop – not my kinda’ thing. Ik wil dat mensen deze plaat opzetten, denkende: ‘Als ik ze van track vier tot track acht laat spelen, dan kunnen er mooie dingen gebeuren.’

Vier songs maar: dat is niet lang.

Foxx: Ik wou eigenlijk een dubbelalbum maken. ( lacht) Maar hey: gebruik de technologie: strek je arm uit en zet je cd-speler op ‘repeat’!

De songs zetten je imago van womanizer dik in de verf, en toch lijkt geen vrouw zich daaraan te storen. Hoe verklaar je dat?

Foxx: Simpel: ik ben géén ordinaire rokkenjager, ik hou oprecht veel van vrouwen. Mijn ding is: ik bewonder een vrouw. Ik bewonder haar heupen, haar lichaam, haar gezicht, haar geur. En als je dat, zoals ik, oprecht doet, dan voelt ze dat. En krijg je veel terug.

Het is gemakkelijk om vrouwen te versieren als je Jamie Foxx heet en op het toppunt van je roem zit, sneerde een collega gisteren na de show.

Foxx:Hell, yeah! Hij heeft gelijk. Het moeilijkste nu is om niet aan je driften toe te geven, eerlijk gezegd. Mijn manager heeft ooit met één zin de hele situatie voor me uitgeklaard: ‘Hoe zal je je voelen als je bij een volgende awarduitreiking vanop het podium de zaal inkijkt en die vol blijkt te zitten met voorbije onenightstands, die nu maar al te graag hun verhaal zullen willen verkopen aan de pers?’ Sindsdien is mijn, euh, filosofie veranderd: gek zijn van vrouwen is oké, maar op het einde van de rit moet je écht het gevoel hebben dat het dát allemaal waard is. Het vergt enige zelfdiscipline, maar gelukkig is er Bill Clinton.

Hoe bedoel je?

Foxx: Toen hij het te bont had gemaakt, dacht ik: ‘ Wow, dude, you couldn’t handle the panties‘. Sindsdien kleeft er overal een asterisk achter zijn naam. Dat wil ík niet meemaken. I want to be able to navigate the panties.

‘Sex is better than love’, heb je ooit gezegd.

Foxx:(zachtjes, maar overtuigd)It is! It is! Eerlijk.

Gaat het op de duur niet vervelen, het versieren?

Foxx: Nee! A man doesn’t want to lose his mojo.

‘Three Letter Word’ gaat over een man met een seksobsessie. Hij wil er duidelijk vanaf.

Foxx: Ja en neen. Met die dualiteit kampt elke man. Ik heb de song niet zelf geschreven, maar ik zag er zo de beelden bij. Het gaat als volgt: ik zoek een therapeut op omdat ik met dat probleem zit. Ik neem de lift en bij elke stop stapt er een andere adembenemende vrouw binnen. Ik begin te panikeren, omdat mijn probleem weer de kop opsteekt. Gelukkig ben ik net op tijd op de verdieping waar ik moet zijn om erger te voorkomen. Uiteindelijk ontvangt mijn therapeute me. ‘Vertel me wat er aan de hand is’, zegt ze, en ik begin te zingen. (croont)I’m starting to believe/ That something is wrong with me/’Cause every day, every night/ Every hour, every second/ I’m thinkin’ about it. En als ik opkijk, zie ik hoe ze haar haren losmaakt! (lacht) Zeg me eerlijk: is het dat niet waar wij mannen het voor doen? En tegelijk wil je het niet, want… It makes you look so cheap.

Je hebt de droom van een langdurige relatie opgegeven: daar ben je vrij open in geweest. Hoe komt dat?

Foxx: Heb je het entertainmentnieuws wat gevolgd, de laatste tijd? Man, het is hard als een relatie waarin je jaren hebt geïnvesteerd, op de klippen loopt. Maar het is nóg harder in mijn situatie: een doorsneekoppel gaat één keer uit elkaar, maar als een beroemd koppel met elkaar breekt, wordt dat zo lang over zo veel krantenpagina’s en televisie-uren uitgesmeerd, dat het lijkt alsof ze duizend keer uit elkaar gaan. Daar bedank ik feestelijk voor.

Je zou ook gewoon kunnen zeggen dat je er niet meer in gelooft: je ouders zijn vrij vroeg uit elkaar gegaan, en zelf ben je ook gescheiden.

Foxx: Ja, maar mijn grootouders, die me hebben opgevoed, zijn heel lang heel gelukkig geweest – dus dat is het niet.

Sorry dat ik erover doorboom, maar was je al altijd zo’n versierder?

Foxx: Neen, niet echt. Telkens ik een vriendinnetje had, wist ik niet hoe ik haar kon vertellen hoe graag ik haar zag. Dan zaten we minuten aan de telefoon zonder iets te zeggen. Tot ik dan op het idee kwam om via een song mijn gevoelens te uiten. Dan legde ik een plaat van Luther Vandross op, en zei ik: ‘Luister, ik wil je iets zeggen, en het gaat als volgt: ( zingt) ‘I’m still in love, I say: still in love…’. En het werkte! Daarom heb ik deze plaat ook gemaakt. The young cats don’t have that kinda music anymore. Het moet ook allemaal zo snel gaan tegenwoordig: ze pikken een griet op via internet, nodigen ze thuis uit voor een lunch, serveren een diepvriesmaaltijd en nog voor ze goed en wel gedaan hebben met eten willen ze al in bed liggen. Dít is de boodschap die ik wil overbrengen: het is weer tijd voor wat romantiek! Voor het hele spel: een uitgedoste tafel, champagne, lekkere wijn… en goede muziek.

Ik meen het! Laatst speelde ik op de NBC All Stars, en elke vrouw in het publiek kende iedere song woord voor woord! En achteraf kwamen ze me bedanken: ‘Het werd verdomd tijd!’ En terecht, want als je er goed over nadenkt: ‘Wie besteedt er nog aandacht aan wat vrouwen écht willen?’

Je vermeldde wijlen de r&b-god Luther Vandross al. Welke muziek legde je vroeger zelf op om een romantische sfeer te creëren?

Foxx: Marvin Gaye, Stevie Wonder, Prince… Vooral Prince – al had mijn grootmoeder het er helemaal niet op begrepen. Ik groeide op in Texas, in de Bible Belt: ‘Wie is die gast met zijn satanische muziek, zijn vrouwenkleren en zijn krulspelden in zijn haar’, riep ze keer op keer. Maar Prince was zijn tijd zó ver vooruit. Van hem heb ik geleerd hoe je een song op zijn kop kunt zetten, en hoe je gevoelens in woorden kunt gieten. Muziek schrijven doe je pas goed als je de jukebox in je hoofd aan flarden slaat, en je vervolgens die stukken opraapt die je hebben geraakt. Een beetje James Brown, een beetje Rolling Stones…

Je speelt sinds je vijfde piano, studeerde klassieke piano aan de universiteit van San Diego en trok naar L.A. met de bedoeling het in de muziek te maken. Het draaide anders uit: je eerste album ‘Peep This’ (1994) flopte, ook al was je toen al bekend als stand-upcomedian. Nu je een gelauwerd acteur bent, lukt het wel. Wat is het verschil?

Foxx: Mijn attitude. Ik wíl niet meer mislukken – niet in de film, maar vooral niet in de muziek. Begin jaren 90 wou ik het té hard, terwijl ik er eigenlijk niet klaar voor was. Nu heb ik mijn tijd genomen, me goed omringd en me uitstekend ingewerkt. Met dank aan Al Pacino en Oliver Stone. Ik was een loser toen Stone me oppikte voor een hoofdrol in Any Given Sunday ( in 1999, nvdr. ), maar Pacino zette me met beide voeten op de grond. ‘We moeten elke scène tot in de puntjes voorbereiden’, zei hij telkens weer, ‘want voor minder gaat Oliver niet.’ Sindsdien ga ik nergens meer voor minder!

Ik ben niet rouwig om de manier waarop het gegaan is. Had ik elf jaar geleden met Peep This wél succes gehad, dan zat ik hier nu niet. Ik was volledig aan het opgaan in de klassieke r&b, en had niet eens door dat er zoiets als hiphop en gangstarap bestond. Ik zou in geen tijd compleet passé zijn geweest. Dankzij mijn succes als acteur heb ik mensen als Kanye West persoonlijk leren kennen. Zij hebben me terug voeling doen krijgen met de huidige jeugdcultuur.

Hoe is dat gegaan?

Foxx: Omdat ik mijn muzikale ambities nooit heb opgeborgen, heb ik een thuisstudio laten bouwen. Ik maakte er al lang zelf geen gebruik meer van, omdat ik het te druk had met acteren. Dus nodigde ik al mijn favoriete muzikanten uit om er – gratis – hun platen op te nemen: Snoop, Puffy, Mary J. Blige, Missy, Tweet… Op een van de party’s die ik gaf, zat Kanye daar ineens. Hij was nog vrij onbekend, maar hij had me meteen in zijn ban. Hij vroeg me of ik in een van zijn songs wilde meezingen. ‘ She wants some Marvin Gaye, She wants some Luther Vandross‘: dat moest ik zingen, dus ik deed het hem diezelfde avond voor. Maar hij onderbrak me meteen. ‘ You put to much sauce on it‘, zei hij, terwijl dat net hetgene is wat ik van een goede song verwacht. Hij leerde me dat het in hiphop om eenvoud gaat. Ik deed wat ik moest doen, dacht ‘dit wordt niks’ en dook twee maanden onder in Australië voor een film. Toen ik terugkwam, stond zijn song op één. Toen had ik het begrepen. Past een artiest als Snoop Dogg, die ook aan het album meewerkte, in jouw visie op romantiek? In zijn clips worden vrouwen eerder vernederd dan bewonderd.

Foxx: Daar heb je een punt, zij het dat Snoop de laatste jaren enorm is geëvolueerd. Hij is geen gangstarapper meer – hij heeft al lang geen echte gangsta-hit meer gehad. Hij rapt nu steeds vaker over vrouwen: over hun lichaam, de manier waarop ze bewegen… en wat je samen met ze kan doen. Hoe dan ook: om mijn boodschap over te brengen, had ik hedendaagse artiesten nodig. They help me bridge the gap.

Het is je ambitie om muziek en film te blijven combineren. Is dat praktish haalbaar?

Foxx: Het is een kwestie van plannen. Ik doe doorgaans twee films per jaar. Tussendoor kan ik op tournee. Het moet lukken! Dit is mijn kans om de goede oude tijd van Frank Sinatra en Sammy Davis Jr. te doen herleven, toen de grens tussen muziek maken en acteren vaag was. Als ik op het podium diezelfde act kan neerzetten, diezelfde mix van entertainment als zij, dan zal ik een tevreden mens zijn.

Slotvraag: Ik las in een recensie dat Michael Mann voor jou is wat Martin Scorsese was voor Robert De Niro. Klopt dat een beetje?

Foxx: Absoluut. Ali, Collateral, nu Miami Vice(naar de televisieserie uit de jaren 80, Foxx en Colin Farrell zijn Crockett en Tubbs, nvdr. )… We got that big brother/little brother thing. Hij is geweldig als regisseur: hij laat je volledig vrij, en toch krijgt hij datgene van je gedaan wat hij wil.

Door Karel Degraeve