No more Jason Bourne. De nieuwe superspion van dienst heet Aaron Cross, een lean-and-mean gedrogeerde fighting machine. Maar noem hem geen junkie, zeggen regisseur Tony Gilroy en steracteur Jeremy Renner in koor.
‘H ollywood, we have a problem!’ dacht producent Frank Marshall enkele weken na de release van The Bourne Ultimatum, het derde deel van de spion-met-geheugenverliesfranchise die wereldwijd zo’n 800 miljoen dollar heeft opgebracht. Hoofdacteur Matt Damon en regisseur Paul Greengrass hadden het nieuws de wereld ingestuurd dat ze andere horizonten wilden verkennen. ‘Zonder Matts alledaagse voorkomen en Pauls wilde camerastijl leken we verloren’, zucht Marshall in Deauville. ‘Maar aan opgeven dacht ik nooit. Vandaar dat ik Bourne-scenarist Tony Gilroy opbelde.’
Gilroy had gemengde gevoelens over de eerste Bourne-films. ‘Ze werkten, maar ze hadden me bloed, zweet en tranen gekost. Voor The Bourne Identity heb ik ongeveer duizend rewrites moeten doen. Toenmalig regisseur Doug Liman is zowat de wispelturigste man met wie ik ooit heb gewerkt. Met zijn opvolger Greengrass botste ik onmiddellijk. Toen ze me vroegen het script van deel drie te herschrijven, had ik één eis: ik wil die eikel nooit ontmoeten.’
Toch was Gilroy, die ondertussen als regisseur furore had gemaakt met Michael Clayton, niet uitgekeken op Bourne: ‘Weet je wat onze grote redding is geweest? Dat we de verhalen van bedenker Robert Ludlum vanaf deel één achter ons hebben gelaten. Buiten het idee van een superspion die niet weet wie hij is, hebben de boeken en de films niks met elkaar gemeen. Dat gaf me de vrijheid te doen wat ik wilde. Zo kwam ik op het idee het Bourne-universum uit te breiden. De experimenten met Damons personage waren duidelijk faliekant afgelopen. Het is logisch dat de Amerikaanse regering een nieuwe poging onderneemt om superspionnen te creëren.’
In tegenstelling tot Bourne is zijn opvolger Aaron Cross een met pillen gepimpte supersoldaat die zowel fysiek als mentaal zijn gelijke niet kent. Volgens Gilroy tast dat de realistische inslag van de franchise niet aan: ‘Ik heb de nodige research gedaan en dergelijke experimenten worden wel degelijk uitgevoerd. Of men het stadium van Cross al bereikt heeft, weet ik niet. Maar de gebeurtenissen van The Bourne Legacy berusten meer op feit dan op fictie.’
De opmerking dat Cross de eerste protagonist in een blockbuster moet zijn die op een hunkerende junkie lijkt – hij is in de eerste plaats op zoek naar een nieuw voorraadje pillen – valt in slechte aarde. ‘Ik vind het spijtig dat sommige kijkers Cross zo benaderen’, kucht Gilroy. ‘In mijn ogen is hij een mythische figuur, een hedendaagse Prometheus die het vuur van de goden gestolen heeft en daar nu voor boet. Bovendien vind ik niet dat hoofdacteur Jeremy Renner hem als een drugsverslaafde neerzet.’
Ook Renner, die in 2008 doorbrak als ontmijner in Irakthriller The Hurt Locker, is niet blij met de junkieconnotatie: ‘Als dat facet overheerst had, had ik nooit toegezegd. Ik vond Tony’s nieuwe invalshoek ontzettend origineel. De eerste drie films behoren tot mijn favoriete blockbusters. Een inferieure sequel zou ongetwijfeld hun reputatie schaden. Dat zou ik niet op mijn geweten willen hebben.’
Voor Renner is dit zijn eerste hoofdrol in een Hollywoodblockbuster, een welkome afwisseling na zijn bijrollen in Mission: Impossible – Ghost Protocol, Thor en The Avengers. ‘Geen slecht woord over die films. Samenwerken met de onuitputtelijke Cruise was enorm inspirerend, deel uitmaken van het Marveluniversum is een grote eer. Toch bleef ik wat op mijn honger zitten.’
Soms lag het aan de beperkingen van zijn rol: ‘In Thor duikt mijn personage (de van een pijl en boog voorziene superheld Hawkeye, nvdr.) in welgeteld één scène op.’ Op andere momenten worstelde hij met de overdaad aan cgi-effecten: ‘Ik denk dat zo’n negentig procent van de opnames van The Avengers voor gigantische green screens gebeurde. Zelfs de pijlen die mijn personage afschiet, werden later digitaal toegevoegd.’
The Bourne Legacy was dan ook een ware verademing: ‘Eindelijk had ik nog eens het gevoel dat ik een mens van vlees en bloed kon neerzetten. Cross’ troebele achtergrond maakt van hem een van de rijkste personages uit mijn carrière.’ Het vervaarlijke stuntwerk nam de acteur er maar al te graag bij: ‘Vechten met echte mensen is veel leuker dan computergeanimeerde creaturen bestrijden. Dat me dat een paar blauwe ogen heeft opgeleverd, vind ik absoluut geen probleem.’
Zowel Gilroy als Renner maakten aanvankelijk naam in het indiewereldje. Of ze daar na hun Bourne-avontuur naar terugkeren is een mysterie. ‘Een film als Michael Clayton krijg je dezer dagen niet meer gemaakt,’ aldus Gilroy, ‘dus waarom zou ik me daar nog mee bezighouden?’ ‘Ik sta open voor alles’, voegt Renner eraan toe. ‘Maar ik moet toegeven dat ik graag films maak die een zo groot mogelijk publiek bereiken.’
Op naar een vijfde Bourne-prent, dus? ‘Dat laat ik aan de Hollywoodgoden over’, buldert Gilroy.
DOOR STEVEN TUFFIN
‘SUPERSPION AARON CROSS IS EEN HEDENDAAGSE PROMETHEUS, DIE HET VUUR VAN DE GODEN GESTOLEN HEEFT EN DAAR NU VOOR BOET.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
