Rapster Kate Tempest mocht op haar nieuw album niet rappen: ‘Ik heb veel moeten afleren’

© -

‘Hallo, dit is Rick Rubin. Ik wil een plaat met je maken.’ Je zou voor minder naar het zonovergoten Malibu vliegen. Alléén: de sterproducer wist niet eens dat Kate Tempest ook muziek maakt. ‘En dat rappen vond hij maar niks.’

‘No drums!’

Dat was het eerste dat producer Rick Rubin haar in zijn Shangri-La Studios in Malibu zei. Rubin is onder veel meer de man die de carrière van Johnny Cash in zijn levensavond een boost gaf met diens American Recordings, maar die in een verder verleden bepaald niet onbelangrijk is geweest in de popularisering van hiphop, als producer van Run DMC, Beastie Boys en LL Cool J en medeoprichter van het label Def Jam.

Geen drums dus: dat was niet wat Kate Tempest verwacht had. ‘Twintig jaar was ik bezig geweest mijn woorden ritmisch, op een beat, te brengen! Maar hij had iets heel anders in gedachten.’

Misschien ook omdat hij de hiphopkant van haar werk helemaal niet kende. ‘De eerste keer dat ik Rick ontmoette, was rond 2014. Hij had me op tv een fragment van mijn spoken-wordperformance Brand New Ancients zien brengen, en heeft me gewoon opgebeld: “Hallo, dit is Rick Rubin, en ik wil een plaat met je maken.” (lacht) Hij wist toen zelfs nog niet dat ik ook met muziek bezig was. Een poos later, na een optreden in een groezelige Londense club, stond hij ineens in die kleine backstage – samen met Frank Ocean! “Dit is het niet”, zei Rick. Dat rappen vond hij maar niks. Hij wilde iets puurders, iets dat zuiverder de poëzie benaderde. Nu, vijf jaar later, vind ik dat zelf ook logisch: muziek maken die ontstaat uit de woorden, geen muziek óp de woorden.’

Want woorden tekenen inderdaad, meer dan rhythm and rhyme, Kate Tempest ten voeten uit. Met The Book of Traps and Lessons, dat volgende week verschijnt, zit ze nu aan drie albums, maar als u zich echt in haar oeuvre wilt verdiepen, komen daar nog vijf dichtbundels, drie theaterstukken, een spoken-wordperformance en een roman van meer dan vierhonderd pagina’s bij. Geen onaardig oeuvre voor iemand van 33, vooral omdat ze het leeuwendeel van die arbeid in de voorbije vijf jaar heeft verricht, sinds de release van haar debuutalbum Everybody Down (2014). ‘A ferocious compulsion’, een woeste dwang, zoals ze het zelf noemt.

Een wijs man zei me ooit: “Wanneer er hoop is, is het al te laat.” Pijnlijk, maar wel de waarheid.

Kate Tempest: Ik heb extreem hard gewerkt de voorbije jaren, om al het werk dat in me zit de wereld in te duwen. Dat is eigenlijk al tien jaar aan de gang, maar het heeft een poos geduurd voor ik het juiste momentum te pakken had. Pas bij mijn spoken-wordperformance Brand New Ancients en mijn eerste theatertekst Wasted had ik het gevoel: ‘Now is the time.’ Sindsdien stelt de rest van mijn leven, buiten mijn werk, eigenlijk niet veel voor. (wrang lachje)

Hoe tank je dan nieuwe inspiratie?

Tempest: (denkt na) De inspiratie ís er. Wat ik vooral belangrijk vind, is fundamenten leggen waarop ik verder kan bouwen, laagje per laagje. ‘Creativiteit’ is een onzeker vak. Het komt erop aan om jezelf van een veilige basis te verzekeren en dan het tempo aan te houden. Niet treuzelen, niet twijfelen.

Heb je lang getwijfeld om met Rick Rubin in zee te gaan?

Tempest: Ben je gek? (lacht) Wanneer iemand als Rick Rubin, met al zijn ervaring, al zijn wijsheid, zegt ‘ik wil een plaat met je maken’, dan is het niet het moment om te beginnen twijfelen. Die man heeft jaren in de studio gezeten met Johnny Cash, weet je wel. Alsof ik díé kans zou laten schieten. Rick heeft me zo veel prachtige verhalen verteld, it was amazing.

Deel gerust.

Tempest: Goh, ik geloof niet dat hij dat zou appreciëren. Maar eentje kan ik wel kwijt: op een dag, toen hij met Johnny Cash in de studio zat, hoorde Rick af en toe een vreemd geluid, ergens buiten. Uiteindelijk vond hij de bron: Joe Strummer van The Clash lag aan het raam tussen het onkruid op de grond, om mee te kunnen luisteren. (met brede glimlach) Geweldig, toch?

Toen ik uiteindelijk zelf met Rick bij hem thuis in Malibu zat, was ook James Blake daar aan zijn album bezig. Elke avond, rond negen of tien uur, speelde James een klassiek recital aan de piano. Voor zichzelf, als ontspanning, om af te koelen. Dus lag ik iedere avond onder het raam, waarschijnlijk op dezelfde plek als Strummer zo veel jaren voor mij. (zucht) Het is geen toeval dat Rick zijn studio’s Shangri-La heeft gedoopt: het is een betoverende plek.

'Apocalyptisch? Ik? Alsof het allemaal mijn schuld is!'
‘Apocalyptisch? Ik? Alsof het allemaal mijn schuld is!’

Nu, uiteindelijk hebben we hier en daar wel drums gebruikt, subtiel, maar ik mocht niet rappen. Ik heb veel moeten afleren voor deze plaat. Lastig soms, maar het heeft de moeite geloond.

Het beeld dat je op The Book of Traps and Lessons van de wereld rondom je schetst, is bijwijlen erg donker en mistroostig. Tegelijk lijkt dit je meest persoonlijke plaat.

Tempest: Inderdaad. Het is het eerste album met een perspectief vanuit de eerste persoon. Als je pakweg zegt ‘ik zag’, gaan mensen ervan uit dat je het over jezelf hebt maar dat sluit niet uit dat die ‘ik’ een personage is. Zoals de Franse chansonniers, die ook bijna altijd vanuit het ik-perspectief zingen en zo grote emoties, grote verhalen vertalen op een kleine, persoonlijke manier. Dit is eigenlijk mijn chansonalbum.

Mijn vriendin is een Française, van Algerijnse afkomst, zo heb ik dat wereldje leren kennen. And I love it. In Engeland kennen we die Franse traditie van songschrijven veel minder: ze is veel vloeiender, natuurlijker dan het Angelsaksische narratief. Zo romantisch, zo ontroerend.

‘I came to under a red moon’, zo begint het album. Later heb je het ook nog over ‘rooms filled with gold’ en ‘scratching out legends in cave walls’. Soms waan je je in Game of Thrones.

Tempest: Wat?! Echt? (lacht) Dat is een goeie! Maar ik snap ergens wel wat je bedoelt. Ik hou ervan om te spelen met tijd en ruimte, om verre, mythologische settings at te wisselen met alledaagse, herkenbare dingen. ‘De rode woestijn met blauwe rotsen’ of ‘een diamanten dak’. Wat psychoanalist Carl Jung ‘scènes uit ons collectieve onderbewustzijn’ zou noemen. Daartegenover staan mensen die aan de toog hangen, iemand die zijn schoenveters knoopt, iemand in handboeien, achterin een busje, heel strakke herkenbare situaties. Als artiest heb ik beide werelden nodig, ik lééf in die twee verschillende dimensies. In het hier en nu, maar ook in het goddelijke, waar ik als dichter, creatief persoon toegang tot heb. De rode woestijn én de pub, ze bestaan naast elkaar.

De bio bij deze plaat werd geschreven door de bekroonde Jamaicaanse auteur Marlon James. Hij noemt je ‘a battle born voice’, een stem gemaakt voor de strijd.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Tempest: Ik ben een vechter, ja. Ik moet wel. Er is zoveel om voor te vechten. Vermoeiend soms, ja, maar er liggen nog veel hoopvolle gevechten voor me.

‘We are born of collision / We are divisions of a bigger vision’, zeg je in Holy Elixir. ‘And yet we run around like hamsters.’ Geeft weinig blijk van hoop.

Tempest: Maar het is toch waar? Alle hoop begint met aanvaarding, mijn beste.

Klinkt niet erg strijdlustig, ‘aanvaarding’.

Tempest: Oké, ‘erkenning’ is een beter woord. Anderzijds: een wijs man die ik ken, een diepe kerel uit Ghana, zei me ooit: ‘Wanneer er hoop is, is het al te laat.’

Tof.

Tempest: Pijnlijk, niet? Maar wel de waarheid.

‘Apocalyptisch’ moet zowat het meest gebruikte woord zijn in reviews van je platen. Snap je dat?

Tempest: Apocalyptisch? Ik? Komaan, alsof het mijn schuld is! (lacht) Ik teken maar op, hè. (knipoogt) Grapje.

De tekst Hold Your Own is al jaren vaste kost in je liveshows, meestal als afsluiter. Waarom staat hij nu pas op een plaat?

Tempest: Hold Your Own is een van de eerste teksten die ik heb geschreven toen ik met Rick Rubin begon te werken. Hij was bedoeld als een persoonlijk ijkpunt voor wat deze plaat moest worden toen ik nog compleet in het duister tastte. ‘When everything is fluid and nothing can be known with any certainty / Hold your own’: een nota aan mezelf. Nadat we al van alles uitgeprobeerd hadden, zei Rick: die is het, that’s the one. En toen ging hij Jay-Z halen. (lacht)

Effe de buren erbij halen?

Tempest: Zo is het gegaan, echt waar! Dat was flippen, Jay-Z die erbij kwam zitten. En hij was helemaal mee. Hij zei: ‘Nothing you can buy will make you more whole.’ En dat transformeerde het hele gedicht voor mij. Toen ben ik begonnen met het live voor te dragen. Omdat ik het effect dat het op andere mensen heeft gevoeld had. Hoop, daar hebben we het weer.

Nog één ding: in Londen ligt de drill, een lokale rapvariant, zwaar onder vuur. Rappers, meestal uit arme zwarte wijken, worden gecensureerd, in hun bewegingsvrijheid beperkt, krijgen zelfs dwangsommen opgelegd. Omdat hun muziek bendegeweld zou aanmoedigen.

Tempest: Een schande is het, puur racisme. Een creatieve daad is altijd positief, altijd mooi. Altijd. Het is een daad van liefde. Wanneer een gastje van veertien, vijftien jaar begint met rappen, de muziek ontdekt, is dat altijd positief. Punt. Die jonge mensen hebben iets te vertellen, er moet hen iets van het hart. Ze hebben geen toegang tot psychiatrische hulp zoals jij en ik. Dus doen ze het via de muziek. En daar is niks negatiefs aan. Al de rest is bullshit.

The Book of Traps and Lessons

Uit op 14/6 via Caroline. Kate Tempest speelt op 18/8 op Pukkelpop.

Kate Tempest

Echte naam Kate Esther Calvert.

Geboren op 22 december 1985 in Londen.

Begon als tiener in het Londense spoken-wordcircuit, later ging ze aan rap battles meedoen.

Ontleedt met vlijmscherpe tong en pen de condition humaine.

Kreeg in 2013 de belangrijke Ted Hughes Award voor poëzie, voor haar spoken-wordperformance Brand New Ancients.

Maakte haar albumdebuut met Everybody Down (2014), gevolgd door Let Them Eat Chaos (2016), beide genomineerd voor de Mercury Prize.

Werkte voor het nieuwe album The Book of Traps and Lessons samen met Rick Rubin, überproducer van onder meer Johnny Cash, Red Hot Chili Peppers, Tom Petty en Run DMC.

Noemt James Joyce en William Blake als haar grote voorbeelden, naast Wu-Tang Clan, Jay Electronica en Roots Manuva.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content