Dezer dagen haalt u maar beter een schijf met muziek van John Barry in huis, want hip zijn, vergt een gezonde dosis Barrymanie. Focus bedient u overigens op deze wenk met een eerste eigen filmmuziek-CD.

Focus Scoort. 1. John Barry

Nu te koop, enkel bij Fnac (uit op Culture Records)

Neil Hannon van The Divine Comedy noemt hem ‘just god-like’. Alex Gifford van big beat-duo Propellerheads schrijft hem al even gezwind de perfectie toe: ‘Alles wat hij schrijft, is even simpel als trefzeker. Er is niet veel dat link klinkt of de mist in gaat.’ En zo kunt u ongetwijfeld zelf nog wat citaten van actuele popleiders opsnorren. Want de liefde voor John Barry’s fenomenale filmmuziek is eindeloos, en eindeloos trendy.

Gevraagd naar een reactie op de devotie die hem vanwege bands als Portishead, Goldfrapp en Pulp te beurt valt, zei Barry in een gesprek uit 2001 met Les Inrockuptibles: ‘Ik zie eerlijk gezegd niet op welke manier ik hen heb kunnen beïnvloeden. Ik denk dat ze allemaal zijn blijven hangen bij hun eerste filmervaringen, niet zelden Bond-films. Ze zien me wellicht zoals ik destijds Stan Kenton, Miles Davis en Gil Evans zag. Niets is natuurlijk vleiender, want ook ik aanbad die mensen. Vandaag wordt de geest van mijn werk voortgezet – harmonie, contramelodie, stemming – in combinatie met een hightech-benadering van het ritme. Voor mij alvast een heerlijke zaak.’

Lijdt de actuele muzieklichting aan een prepuberale Bond- fixatie, of is er meer aan de hand? De Bond-covers zijn niet meer te tellen, dat is zeker. Guns N’ Roses, My Bloody Valentine, Tindersticks. En herinnert u zich die vreselijke compilatie die onder de noemer The David Arnold James Bond Project in 1997 verscheen, met Aimee Mann, Iggy Pop, Chrissie Hynde, LTJ Bukem and Natacha Atlas? Als u Jarvis ‘Pulp’ Cockers All Time High uit Octopussy overleefde, waren enkel nog te pruimen: David McAlmonts Diamonds Are Forever, Leftfields Spacemarch en Propellerheads’ On Her Majesty’s Secret Service (voor hun hit History Repeatin‘ hadden die al Barry’s ontdekking Shirley Bassey, de stem van Goldfinger, Diamonds Are Forever en Moonraker, uit de vergetelheid opgediept; OHMSS was een track die ze in hun mixes gebruikten en sowieso van plan waren te coveren). De vreselijke Bond-film Tomorrow Never Dies, waarvan de generiek dankzij zeurmiet Sheryl Crow enkel zonder geluid is te slikken, zorgde een vijftal jaren geleden voor een ware Bond-hysterie binnen de pop. Zelfs Moby werd opgetrommeld. Hij mocht het James Bond Theme opfrissen: ‘ Live And Let Die was mijn eerste soundtrack, misschien zelfs mijn eerste plaat’, verklaarde de marsman. Met datzelfde Theme ging ook David Holmes, de onvolprezen imaginary soundtrack composer en dj uit Belfast, eerder al aan de slag.

Opvallend in de Bond-fascinatie is evenwel dat de meeste van de covers en bewerkingen nummers betroffen die door de nu 69-jarige Barry zijn geschreven (hij schreef elf 007-scores; het James Bond Theme werd door hem van Vic Flicks gitaarlicks voorzien). John Zorns collectief Naked City coverde enkele Barry-tracks: Mr. Kiss Kiss Bang Bang, You Only Live Twice, en The James Bond Theme. En ook Sex Mobs gestoei met Goldfinger, From Russia With Love en On Her Majesty’s Secret Service op Sex Mob Goes Bond erkende hem als de enige echte Bond-verklanker. Tegelijk is er veel meer aan Barry dan Bond, want ook de niet-Bond-tunes werden gecoverd. Faith No More en Oranj Symphonette deden bijvoorbeeld Midnight Cowboy. En Barry-sampling lijkt een must, Bond-muziek of niet. Robbie Williams samplede het oorspronkelijk door Nancy Sinatra gezongen You Only Live Twice voor Millennium. Triphopband Mono’s Life in Mono samplede Barry’s A ManAlone uit The Ipcress File.

Bij onze zuiderburen is de fascinatie voor Barry haast nationaal erfgoed, want vooral door Serge Gainsbourg bemiddeld. Le beau Serge, wiens muze Jane Birkin ooit was getrouwd met Barry en met hem een kind had, was naar verluidt ziek van jaloezie op het compositietalent. Biograaf Gilles Verlant: ‘… Serge veut bluffer Jane…: in een interview met René Quin- son in 1978 gaf hij toe dat hij geen auteur de chansonnettes kon blijven. Vandaar zijn conceptplaat Histoire de Melody Nelson, die hij zelf definieerde als une vraie comédie musicale symphonique…’ Barry-aanbidders als Portishead plunderden trouwens Melody Nelson in de remix van Massive attacks Karmacoma. En in eigen land doet Marc Collin op Les Pétroleuses zijn best de gedachte aan Barry’s strijkers en Gainsbourgs bas levend te houden.

In elk geval, volgens kenners is de reden voor Barry’s populariteit buiten de gesloten filmmuziekkringen niet zozeer te zoeken in het Bond-stigma. Maar wel in het feit dat hij – vooraleer zijn loopbaan als filmcomponist aan te vatten – een echte popster was met The John Barry Seven. De man kende de klappen van de popzweep, de herrie en heisa. De directheid van zijn muziek, de eenvoud en de ambachtelijke schoonheid ervan deden de rest.

Door Jo Smets