Een houten klaas met allure – De weg van een klein houten poppetje naar een jongen van vlees en bloed inspireerde Disney tot zijn grootste animatietriomf.

1940

Film: ****

Extra’s:****

Disney

(Blu-ray 3-Disc Deluxe Edition; inclusief de film op dvd)

Film. Samen met de allereerste lange animatiefilm Snow White and the Seven Dwarfs (1937) en Dumbo (1941) behoort Pinocchio tot de absolute toppers van Walt Disney. Vergeleken met het sobere en zacht pastelkleurige Snow White en het geniaal summiere en minimalistische Dumbo is deze prent echter een wervelwind van vondsten, experimenten, adembenemende ambachtelijke virtuositeit en gedurfde flamboyante fantasie. Disney verlegt hier de grenzen van de tweedimensionale cartoon om de toeschouwer mee te slepen in een wereld vol wonderlijke en grillige verbeelding, een uniek sprookjesachtig universum waarin alles mogelijk is. En dit allemaal rond de belevenissen van een houten marionet die door de Blauwe Fee tot leven wordt gewekt, maar eerst moet bewijzen dapper, eerlijk en onzelfzuchtig te zijn voor hij zijn droom verwezenlijkt ziet en een echt jongetje wordt.

Disney week behoorlijk af van de originele 19e-eeuwse Italiaanse fabel van Carlo Collodi en maakte er beslist zijn somberste film van. Afgezien van het krappe atelier van houtsnijder Geppetto, volgestouwd met knettergekke muziekdozen, klokken en speeltjes, komt Pinocchio in een zeer donkere wereld terecht. Ondanks de inspanningen van zijn opgewekte bewaarengel Jiminy Cricket – ook de stem van Pinocchio’s ontluikende geweten – komt het arme kereltje steeds in de klauwen van boosaardige figuren terecht. Sommige scènes zijn hallucinant angstaanjagend, zoals die met de van huis weggelopen jongens die in ezels veranderen. De climax waarin Pinocchio zijn vader uit de ingewanden van een monsterachtige walvis redt, is dan weer verrukkelijk surrealistisch.

De vloeiende visuele pracht van Pinocchio is grotendeels te danken aan de verbeteringen die Ub Iwerks als het hoofd van de technische afdeling van de studio in de multiplane cameratechniek doorvoerde. Bij dat procedé worden cels in lagen gefotografeerd om de illusie van diepte te creëren – een van de belangrijkste stijlkenmerken van de Disney-animatie in de jaren 40 en 50.

Extra’s. De meer dan zeventig jaar oude klassieker schittert als nooit tevoren in de digitale restauratie die op Blu-ray in een drie discs tellende editie verschijnt, waarbij je de film ook als traditionele dvd kunt bekijken. De genereuze bonuskorf bevat de gebruikelijke spelletjes en schatten uit de studiokluizen, maar het pièce de résistance blijft de vijftig minuten lange making of. Daarin gaat veel aandacht naar de technische experimenten en individuele bijdragen van de superbegaafde tekenaars die Disney rond zich verzamelde en die elk hun stempel drukken op de karakters, de animatie en de rijkelijk gedetailleerde olieverfachtergronden.

Patrick Duynslaegher