P.B. Gronda, van wie net de nieuwe roman Wanderland is verschenen, duikt elke week in de populaire cultuur.
Ooit ontstond er een beweging die de basis zou vormen van de moderne westerse maatschappij. Dat weet iedereen, omdat de principes, de kenmerken en de gevolgen van de verlichting worden onderwezen in het schoolsysteem die ze zelf mogelijk maakte. Het ging over heel veel, maar zeker over denken laten primeren op geloven en over gelijkheid tussen mensen.
Je zou dus durven te denken: vier eeuwen, dat moet toch tijd genoeg zijn om wat te wennen aan de nieuwe mores. Tot je je het nakende nieuwsoverzicht van 2015 voorstelt, en moet besluiten dat religie en ras nog steeds de conversatie bepalen.
Zo blijkt, met andere woorden, dat God samen met Elvis altijd is blijven bestaan en nu gewoon in een appartement woont en Netflix kijkt na het werk.
Want religie is vandaag misschien wel groter dan ooit in de voorbije decennia. Wat daarbij vooral opvalt, is hoe de westerse mens, die straks een half millennium in alle rationaliteit en gelijkheid vrij loopt te zijn, een onzeker dier is, op zoek naar ook maar de minste vorm van religiositeit of zingeving. Een onzeker dier dat naar virtuele bidprentjes teruggrijpt wanneer zijn veilige nest wiegt in de oude boom.
Onder de veel te grote invloed van de katholieke machtsstructuur uitkomen, was uiteraard noodzakelijk. Alleen gek dat we in de plaats de invloed van zoveel andere organisaties met glunderend consumentengeluk omarmden.
We hebben een historische fout gemaakt door te denken dat door de invloed van de kerk te verkleinen, meteen ook een erg menselijke noodzaak zou verdwijnen. Want hoe ontstond geloof ooit anders dan vanuit de vraag naar zin?
Daarom lopen mensen nu naar fanatieke fitnessclubs om zich te verenigen en een vorm van positieve gemeenschap te ervaren. Of ze vinden tradities uit zoals Halloween, omdat zulke tradities ons helpen om met de tijd en dus met het idee van de nakende dood om te gaan. We lopen met gelijkgestemden naar muziekclubs om er samen te vieren en te zingen en onze armen in de lucht te gooien of te dansen. Onze oude kerken zijn leeg, de nieuwe stromen vol. En dan komen er godsdienstoorlogen van.
Intussen hebben we helemaal zelf voor het eerst een systeem bedacht dat ons in werkelijkheid boven de hoof-den hangt en bekijkt. We noemden het lieflijk de cloud en we vertellen er alles aan.
Het voorlopige eindstation van de revolutionaire vlucht die ergens midden zeventiende eeuw begon, is een plek waar we vanuit al onze rationele superioriteit alles kunnen zien. Er is nu iets dat in onze auto’s en onze huizen kruipt, onze hartslag kent, onze berichten meeleest en ons leven kan omzetten in een film door duizenden foto’s af te spelen. Maar God is lekker dood, dus kijk eens aan hoe flink we zijn.
Het jaar 2015, of het jaar toen duidelijk werd dat de basis van het westerse model zowel van buitenaf als van binnenin geplaagd wordt. Misschien omdat iedereen die anders is het helemaal fout ziet en maar beter uit onze streken geweerd wordt. Of misschien omdat we de mooie theorie na honderden jaren nog altijd niet kunnen toepassen.
P.B. Gronda
Het blijkt dat God, samen met Elvis, altijd is blijven bestaan en nu gewoon in een appartement woont en Netflix kijkt na het werk.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
