VUILE POL EN ZIJN VIEZE GASTEN. DE MAN ZELF IS PROPER GEKAMD, MAAR DAT KAN JE VAN ZIJN WERK NIET ZEGGEN. PAUL MCCARTHY ZIET ZIJN ‘SMOS EN CO.’ ALS EEN REMEDIE TEGEN HET AMERIKAANSE NETHEIDSMODEL.

WHITECHAPEL

WHITECHAPEL HIGH STREET EN COPPERMILL HOUSE (CARIBBEAN PIRATES), CHESHIRE STREET 78-90 IN LONDEN, TOT 8 JANUARI. WWW.WHITECHAPEL.ORG

Paul McCarthy, LaLa Land Parody Paradise

Amerikaanse kunst heeft doorgaans een glad imago, maar dat is dan wel ver buiten Paul McCarthy (60) gerekend. De artistieke projecten van de man zitten al sinds de sixties onder de viezigheid. McCarthy grossiert in ketchup, mayonaise, mosterd en chocoladesaus (ter vervanging van bloed, sperma, zweet en drek) en trekt nog gretiger potjes open over geweld, verkrachting en pedofilie. Zijn installaties lijken op depots voor groot huisvuil, en zijn video’s zijn bevolkt met groteske, aan seksuele incontinentie lijdende figuren. Maar ondanks de wrange toonzetting levert de Amerikaan wel kunst met stalen biceps af. McCarthy werpt zich op als spelbreker van een maatschappij die verzot is op naïef sentiment, en dat doet hij zo trefzeker dat je de nasmaak niet meer weggepoetst krijgt. In het McCarthy-universum zijn harmonie en onschuld begrippen die niet bestaan. Kinderhelden als de kerstman en Michael Jackson worden vunzige clowns, Pinocchio blijkt een freak en huiselijke rust is een dekmantel voor een angstwekkende – zij het ook hilarische – zedenverwildering.

Het Londense Whitechapel doet bijna veertig jaar troep uit de doeken en hamert daarbij hard op de indringende status van de prille zestiger. LaLa Land Parody Paradise liep voorheen in het Haus der Kunst in München. In Londen is de tentoonstelling opgedeeld in twee secties: in de Whitechapel Gallery zijn tekeningen, sculpturen, video’s en installaties uit de afgelopen jaren te zien. De nieuwe vrucht genaamd Caribbean Pirates werd een straat verder in een opslagplaats ondergebracht.

De krakende Pirates-setting bestaat uit een fregat, een archaïsche woonboot, een spoorlijn en een uitgekieperde lading constructiemateriaal. McCarthy maakte er een maand lang opnames met een legertje merkwaardig opgedofte acteurs. Zo kregen de zeerovers reusachtige dolken mee, dragen de gekidnapte meisjes Wacko Jacko-pruiken, door de soep gedraaide jurken of helemaal niets, en kreeg vrijwel iedereen een bolvormige neus en flap- oren aangemeten. Het resultaat werd een op film vastgelegde scheepsorgie waarin het thema kolonisatiedrift uitmondt in seksuele vraatzucht en castratie. De hele toedracht – setting plus projecties – is bedoeld als een alternatief pretpark waar de door sentiment in slaap gewiegde mens een genezend reveil kan meemaken.

Op het overzicht in Whitechapel vind je onder meer een levensgroot wassenbeeld van een slapende McCarthy en een sculptuur van een ademend varken. In zijn tekeningen is zoals gewoonlijk elk uitsteeksel een fallus: geen neus, vin-ger of houten been of McCarthy tekent er wel een kirrend popje rond. Hij heeft veel invloed op jongere Amerikaanse kunstenaars, en waarom verwondert ons dat niet?

Els Fiers

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content