BLIND GELOOF – Ulrich Seidl nagelt religie aan het kruis in het tweede, sardonische deel van zijn Paradise-trilogie.
Ulrich Seidl met Maria Hofstätter, Nabil Saleh, Natalya Baranova
‘Ieder huisje heeft zijn kruisje’, zo wil het gezegde, al neemt dat kruisje een wel heel prominente plaats in ten huize van de Weense verpleegster waar het in deze sardonische zedenstudie om draait. De devoot katholieke Anna Maria blijkt namelijk zo begeesterd door de Heilige Maagd dat ze niet alleen van deur tot deur gaat met een joekel van een Mariabeeld in de hoop zieltjes te winnen, ’s nachts gaat ze ook onder de lakens hevig met een kruisbeeld tekeer, kwestie van de paradijselijke extase door haar hele lijf en dus ook tussen haar benen te voelen zinderen.
Dat de nooit om een gênant of pijnlijk tafereel verlegen zittende Oostenrijker Ulrich Seidl géén oecumenische prijs kreeg voor het tweede deel van zijn Paradise-trilogie – deel één, Paradise: Love, kwam anderhalve maand ge-leden in de zalen – zal weinig verbazing wekken. Sterker nog: na de wereldpremière in Venetië werd Seidl door een obscure katholieke organisatie zelfs beticht van blas-femie, de festivaljury riskeerde hel en verdoemenis door hem de Speciale Juryprijs te overhandigen.
En terecht. Paradise: Faith is namelijk geen gratuit potje relibashing, wel een compromisloze reflectie op blind geloof. Zoals steeds toont Seidl empathie voor zijn in lange takes en dwingende breedbeeldkaders gevatte personages. En bovendien kwam hij zelden zo wrang komisch en politiek allegorisch uit de hoek als hier: wanneer Anna Maria halverwege de film het bezoek krijgt van haar ex – de verlamde moslim Nabil – wordt Paradise: Faith plots een vileine huis-, tuin- en keukensatire op de religieuze en culturele twisten die de wereld meer dan ooit verdelen.
Nam Seidl in Love sekstoerisme en uitbuiting in het vizier, met Anna Maria’s zus Teresa als protagoniste, dan confronteert hij de kijker deze keer met religieus fanatisme, morele hypocrisie en seksuele frustratie. Maar dan zonder dommige preken op te lepelen en met de nodige humor. Enkel pilaarbijters zullen wellicht een grijns kunnen onderdrukken bij scènes zoals die waarin de puriteinse Anna Maria in een stadspark plots getuige wordt van een potje groepsseks in het openbaar. Of die waarin haar islamitische ex Nabil op handen en voeten haar kruisbeeld van de muur tracht te mikken.
Make no mistake: wie Seidls vorige fictiefilms al choquante gimmicks vond – herinner u Hundstage (2002) en Import/Export (2007) – zal zeker niet door deze subversieve sitcom bekeerd worden. Maar wat je van ’s mans verwrongen wereldbeeld en ascetische, repetitieve stijl ook mag denken: prikkelen, plagen, intrigeren en irriteren doet Faith in elk geval. Tot verontwaardiging van de een en verbazing van de ander. Gaat allen heen in vrede.
PS Op 1 mei komt ook Paradise: Hope in de zalen, het derde en laatste deel van Seidls trilogie. Daarin zoekt een dik tienermeisje (dochter van Teresa, en dus het nichtje van Anna Maria) het paradijselijke geluk in een dieetkamp, en in de armen van een veertig jaar oudere dokter.
DAVE MESTDACH
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
