Zondag 11/1, 20.10 – Canvas

Panorama bracht twaalf wijzen samen om uit te dokteren hoe een Belgische boedelscheiding geregeld zou kunnen worden. Aandachtige kijkers herinneren zich misschien dat deze reportage al voor 21 december was gepland, maar in volle Fortiscrisis niet werd uitgezonden. Hun geduld wordt nu beloond. ‘Het idee van twaalf wijzen om België te splitsen ontstond nadat er wéér een politieke poging tot staatshervorming was mislukt’, zegt VRT-journalist Ivan De Vadder, die de reportage samen met Mark De Visscher en Jan Puype maakte. ‘Eigenlijk wilden we vanuit beide landsdelen evenveel voor- als tegenstanders van de splitsing van België samenbrengen om een oplossing te vinden. Dat evenwicht hebben we niet gehaald.’

Wie hebben jullie wel rond de tafel gekregen?

Ivan De Vadder: Een mooie mix: van uitgesproken separatisten als Bart De Wever over pragmatici als Johan Vande Lanotte tot uitgesproken verdedigers van het behoud van België als Mark Eyskens. Maar het wordt geen onderonsje van politici. Professor Paul De Grauwe zit er bovenal als econoom, professor Bea Cantillon heeft heel concrete ideeën over onze sociale zekerheid en met Philippe Van Parijs hebben we een filosoof gestrikt.

Is een gesprek met al die ego’s nietgedoemd tot een enorme clash waarbijniemand nog naar een ander luistert?

De Vadder: Integendeel, het was fijn om vast te stellen dat iedereen zich enthousiast in de discussie stortte. De gasten gingen door tijdens de koffiepauze! Mark Eyskens is er zelfs in geslaagd om af te sluiten met wat bijna als een kerstboodschap klinkt: ‘Onder mensen van goede wil is dit probleem op te lossen.’

Er is dus nog hoop?

De Vadder: De slotsom van onze reportage is inderdaad veeleer hoopvol. Dat neemt niet weg dat er over de mogelijk oplossingen veel verdeeldheid is. Er zijn meer kloven dan die tussen separatisten en Belgicisten. Aan Vlaamse én aan Waalse kant, al lijkt men dat vooral in dat laatste kamp te willen verbergen.

Twaalf mensen die de hele tijd rond de tafel discussiëren: hoe breng je dat boeiend in beeld?

De Vadder: Ken je de film 12 Angry Men? (van Sidney Lumet; nvdr.) Die prent volgt een twaalfkoppige jury die over een vonnis moet beraadslagen. De camera verlaat de kamer nooit, maar toch is die film ongemeen spannend. Gaandeweg wordt getoond wie welk personage is en welk standpunt hij heeft. Wij hebben hetzelfde geprobeerd, en hopelijk valt dat in de smaak. Al zijn wij toch soms naar het park rond kasteel Groenenberg uitgeweken.

Waarom is deze ‘Panorama’ eigenlijk een maand uitgesteld?

De Vadder: Deze uitzending paste niet in de ‘ Rien ne va plus‘-sfeer van de politieke crisis die toen heerste. Het zou echt niet goed zijn overgekomen, terwijl de reportage met de twaalf wijzen net opbouwend bedoeld is. Je denkt als journalist steeds aan de weerslag van wat je doet.

Bij de vorige ‘Panorama’ over de Belgische crisis was er wel wat kritiek: te kort op de feiten, klonk het.

De Vadder: Je mag dat natuurlijk niet vergelijken met boeken die jaren na datum de zaken heel gedetailleerd reconstrueren. Het nut van zulke reportages is het dat ze de protagonisten met hun eigen argumenten confronteren. En dat ze die, nog vers in het geheugen, niet recht kunnen redeneren.

(H.V.G.)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content