‘Alles wat een film nodig heeft, is een pistool en een vrouw’, aldus Jean-Luc Godard. Hij had het bijna juist: geen nood aan een schietijzer als een van deze zes Françaises meespeelt. Een ode aan de voorgangers van Marion Cotillard, netjes opgedeeld per decennium. De rien!

BRIGITTE BARDOT

OBLIGATOIR: Et Dieu… créa La Femme (1956, Roger Vadim)

TOEN: 23

NU: 77

Et Vadim… créa La Femme. Het leek alsof er een nieuw specimen vrouw werd geschapen, toen een guitig blozende 23-jarige de mambo danste in Roger Vadims legendarische schandaalfilm. Marilyn Monroe, die andere seksbom, hield haar opwaaiende kleedje nog zedig naar beneden; Brigitte Bardot scheurde haar split open en toonde ons de binnenkant van haar dijen. Franse actrices: ze verhullen altijd nét iets minder. Het was de geboorte van een rijke traditie van artistiek naakt in de Franse cinema. De veertienjarigen van toen zijn haar nog altijd dankbaar.

CATHERINE DENEUVE

OBLIGATOIR: Belle de Jour (1967, Luis Buñuel)

TOEN: 24

NU: 68

Belichaamde BB de Franse seksbom, dan was Deneuve het lustobject van de denkende man . Wellicht de enige vrouw die vastgebonden aan een boom zweepslagen kon incasseren, en er tóch in slaagde klasse uit te stralen – het mantelpakje van Yves-Saint Laurent zat daar wellicht voor iets tussen. Ze droeg de juiste kleren, werkte met de juiste regisseurs, flirtte met de juiste mannen en hulde zich in het juiste koele mysterie om tot de oermoeder van de intellectuele beauté uit te groeien. Franse actrices: ze lijken altijd net iets geraffineerder.

ISABELLE ADJANI

OBLIGATOIR: L’Histoire d’Adèle H. (1975, François Truffaut)

TOEN: 20

NU: 56

‘The face that’s launching a thousand scripts’, schreef People in 1976 over Isabelle Adjani, na haar doorbraakrol in Truffauts L’Histoire d’Adèle H. Niet dat wij haar zomaar een mooi snoetje zouden durven te noemen. Adjani zegde een twintigjarig contract met de prestigieuze Académie Francaise op om de filmwereld te verkennen, ging van relatie naar relatie – onder meer Warren Beatty, Daniel Day-Lewis en Jean Michel Jarre mochten haar te bed dragen – en schopte keet in de pers met Isabelle Huppert en Sophie Marceau. ‘Qu’est ce-qu tu veux?’ ‘La liberté’, zei ze als piepjonge diva in La Gifle (1974). Franse vrouwen: ze zijn altijd iets vrijgevochtener.

SOPHIE MARCEAU

OBLIGATOIR: The World Is Not Enough (1999, Michael Apted)

TOEN: 33

NU: 45

Vrijwel het enige wat u van Pierce Brosnans Bondtijdperk dient te onthouden: Elektra King, de rol waarmee Sophie Marceau het woord ‘ravissant’ herdefinieerde. Hoewel kind van een links arbeidersmilieu, was het haar bourgeois uitstraling die van haar een ster maakte. Ze maakte carrière in de jaren 80 met La boum, brak internationaal door met Braveheart, om na The World Is Not Enough weer huiswaarts te keren en zelf in de regiestoel te kruipen. Samen met Juliette Binoche – vóór Audrey Tautou de postergirl van de Franse romantiek – de meest begeerde Française van de jaren 90.

EMMANUELLE BEART

OBLIGATOIR: Manon des sources (1986, Claude Berri)

TOEN: 23

NU: 48

De tijd – en de plastische chirurgie – zijn niet goed geweest voor Emmanuelle Béart. Een mens zou het haast vergeten, maar ooit was ze het toonbeeld van de Franse naturelle. Wat Bardot deed in de jaren 50, deed Béart in de eighties: zinnenprikkelend zichzelf zijn. Het meest iconisch is ze als pastorale nymf, dartelend door de weide in Manon des sources, al dweept de ware connaisseur met het scriptloze La belle noiseuse, waarin ze de meerderheid van de 226 minuten running time poedelnaakt – artistiek poedelnaakt, uiteraard – doorbracht.

LUDIVINE SAGNIER

OBLIGATOIR: Swimming Pool (2003, François Ozon)

TOEN: 24

NU: 32

Virginie Ledoyen in The Beach, Eva Green in Casino Royale of Audrey Tautou in Amélie Poulain: aan Franse it-girls geen gebrek in de noughties. Maar geen van hen belichaamt de Franse traditie van de starlet als Ludivine Sagnier. Sensueel, mysterieus, onbevangen en iconisch – we kunnen geen hemelsblauw zwembad meer passeren zonder onwillekeurig haar zwart-witte bikini voor de geest te halen. Niemand die Swimming Pool gezien heeft, vermoeden we. Plus: Jane Birkin in La Piscine – waaraan Ozon hulde bracht – doen verbleken? Faut le faire.

DOOR GEERT ZAGERS