Dinsdag 2/11, 22.05 – CanvasDe documentaires over de Tweede Wereldoorlog mogen even de schuif in, want Canvas neemt een ander conflict in het vizier: de Eerste Wereldoorlog. In de aanloop naar de honderdste verjaardag van het begin van ‘de Groote Oorlog’ in 2014 wordt vanaf nu jaarlijks rond 11 november een tweeluik uitgezonden dat de kijker meeneemt naar de tijd van toen. Elke aflevering volgt één persoon die honderd jaar geleden werd meegesleurd in het surrealisme van WO I, en aan de hand van authentiek beeldmateriaal, getuigenissen en historisch onderzoek wordt zijn of haar wereld gereconstrueerd. De eerste aflevering gaat over de periode net na de wapenstilstand en vertelt het verhaal van Gaston. Deze grenadier uit het Belgische leger wil de oorlog zo snel mogelijk vergeten, maar ontdekt bij zijn thuiskomst dat België en de wereld veranderd zijn.
Bart De Poot (documentairemaker): Elke aflevering proberen we de geschiedenis te verpersoonlijken aan de hand van één centrale figuur. Gaston is dan wel een fictieve protagonist, maar alles wat hij vertelt, alles wat hij meemaakt is gedocumenteerd. Op basis van dagboekfragmenten, krantenartikels en geschiedschrijving hebben we het leven van een soldaat in die oorlog zo accuraat mogelijk proberen te reconstrueren. Daarin zijn we zeer correct. Zo weten we dat Wapenstilstand, op 11 november, een regenachtige dag was. Hij is ook getuige van represailles in Gent tegen mensen die met de Duitsers hebben geheuld. Ook dat is echt gebeurd. De tweede aflevering gaat trouwens over een persoon die echt bestaan heeft: Amandus Sticker, burgemeester van het dorpje Reninge.
Hoe hebben jullie die figuur van Gaston tot leven gewekt?
De Poot: We wilden absoluut afwijken van de formule waarbij je een deskundige aan het woord laat. Daarom hebben we acteur Lucas Van den Eynde gevraagd om zich als inlezer helemaal in te leven in de figuur van Gaston. Voor het beeldmateriaal hebben we de reconstructies beperkt gehouden. We verkozen archiefbeelden, al vroegen we ons eerst af: Is er wel genoeg beeldmateriaal? Rémonde Panis is letterlijk wereldwijd op zoek gegaan en we waren verbaasd hoeveel ongezien materiaal zij heeft weten op te diepen. Ik heb iets met WO I dus ik herken veel beelden wel, maar ook ik heb mijn ogen uitgekeken bij bijvoorbeeld de opnames vanuit zeppelins die duidelijk laten zien hoe verschrikkelijk de vernieling wel was. Je krijgt dus letterlijk en figuurlijk een beter beeld.
Als je iets met WO I hebt: hoe belangrijk is het dan dat de VRT hier zelf documentaires over maakt?
De Poot: Ik behoor nog tot de generatie wiens grootvader kon vertellen over wat hij toen heeft meegemaakt, hoe hij de trillingen van de bombardementen kon voelen. Ik kan me er dus nog iets bij voorstellen, maar voor jongere generaties is dat al veel moeilijker. Het is met documentaires als deze, en ook Publiek geheim, dat we geschiedenis voor hen toegankelijk en aantrekkelijk proberen te maken. Dat is volgens mij een van de opdrachten van een openbare omroep.
Hans Van Goethem
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
