Monster!

Met Monster! komt de digitale zender Acht voor het eerst met een eigen fictiereeks. Gesprek met regisseur Jonas Govaerts en schrijver Stef Lernous. ‘Hij deed heel hard zijn best, ik veegde er mijn voeten aan, en in het midden daarvan ligt de serie.’

‘Waarom moeten er meer dan twintig mensen naar mijn films komen kijken, als die films maar tweehonderd euro hebben gekost om te maken?’ Dat is de filosofie van Ad-Harry Shredder, een gesjeesde regisseur die zich heeft toegelegd op erg goedkope cultfilms vol vampiers, rondborstige vrouwen, gekke nazi’s en wanstaltige gedrochten. Een reportageploeg komt hem en zijn ploeg van al even bizarre medewerkers volgen voor een docusoap, maar gaandeweg loopt alles uit de hand en begint de documentaire zelf op een cultfilm te lijken. Dat is ‘in a nutshell’ het concept van Monster!, de nieuwe fictiereeks op Acht en de eerste echt grote eigen productie van de digitale zender. De zesdelige comedy werd geregisseerd door Jonas Govaerts, die eerder instond voor de korte sitcom SUPER8, en is geschreven door Stef Lernous, een van de hoofdrolspelers uit SUPER8 en drijvende kracht achter het experimentele theatercollectief Abattoir Fermé. Lernous, die zelf ook meespeelt, heeft zijn Abattoirvrienden meegebracht voor de andere rollen, van Chiel van Berkel – die Ad-Harry Shredder speelt – over Pepijn Caudron tot Tine Van den Wyngaert.

Wie in die laatste nog altijd het schattige schoonzusje van Bart De Pauw ziet, willen we even waarschuwen. Tine raakt in Monster! namelijk bezeten door een demon, waardoor ze vunzige taal begint uit te slaan en groen slijm uitbraakt. Niet dat ze daar echt mee inzit, want zoals ze zelf zegt: ‘Uw eerste bezetenis is voor een meisje altijd bijzonder; dat is zoals uw eerste regels. Maar dan in het groen.’ Entertainment voor het hele gezin zouden we Monster! dus niet meteen noemen en als u op tweede kerstdag een stevig feestmaal moet binnenspelen, zal de reeks niet echt bevorderlijk zijn voor de goede vertering. Maar op basis van wat we er al van gezien hebben, belooft het wel een experimentele, gewaagde en bijwijlen erg grappige reeks te worden.

Is deze reeks gegroeid uit jullie samenwerking voor ‘SUPER8’?

Stef Lernous: Neen, niet echt. Met Abattoir Fermé hebben we in onze toneelstukken altijd al een filmische beeldtaal gebruikt, en in samenwerking met het Rits hebben we eens geprobeerd om wat filmpjes in elkaar te steken. Daar zaten twee hommages tussen aan de cultcinema uit de jaren 70, exploitation en zo, waarvan wij allebei ongelooflijk fan zijn.

Jonas Govaerts: Dat is wat ons in de eerste plaats heeft samengebracht, die liefde voor slechte cinema. Ik denk dat wij tijdens de lunch vaak gesprekken hebben gevoerd waarvan de andere mensen uit de crew hun eetlust verloren. (Lacht)

Lernous: Op basis van die twee filmpjes ben ik dan een scenario beginnen te schrijven, en dan hebben Jonas en ik dat heen en weer gemaild tot het af was. En daarmee ben ik naar Acht getrokken.

‘Monster!’ is allesbehalve voor de hand liggende televisie: hebben jullie van Acht carte blanche gekregen?

Lernous: Ja, en ik denk dat de reeks ook een bepaalde ruigheid heeft die op een andere zender niet zou kunnen. Het is druk en lawaaierig, en als ik heel stout ben, zou ik kunnen zeggen dat het antitelevisie is. Een tv-serie bevat duidelijk afgelijnde personages, een set-up, een helder scenario, enzovoort. Monster! volgt de regeltjes wel, maar zet ze ook op hun kop. Het is anarchistisch, een beetje zoals Wim T. Schippers vroeger, de Fred Haché-show, zulke dingen. Mensen hebben graag degelijkheid: duidelijke verhalen, een herkenbaar scenario, mooi afgelijnde personages – degelijkheid over de hele lijn. Wel, it ain’t gonna happen. En dat is ‘not done’ vandaag op televisie, waar programma’s in de eerste plaats breed moeten gaan en door iedereen gesmaakt moeten kunnen worden.

Govaerts: Er zullen mensen zijn die het niet goed vinden, dat is zeker, maar je zult Monster! moeilijk kunnen negeren. (Lacht).

Is het Abattoir Fermé op tv?

Lernous: Het vertrekt in ieder geval vanuit dezelfde filosofie: ‘Take it or leave it.’ Als ik een toneelstuk maak, vraag ik me ook niet af of ‘ons publiek’ het wel zal snappen. In dat opzicht valt Monster! dus samen met alles waarin ik geloof. Maar er zijn natuurlijk ook veel verschillen tussen deze reeks en de toneelstukken van Abattoir: hier zitten bijvoorbeeld dialogen in. (Lacht) En televisie is toch een heel ander medium.

Ben je daarvan geschrokken?

Lernous: Ik heb vroeger wel voor tv gewerkt, maar ik had nog nooit op een echte set gestaan. Dat was zeer overweldigend, al die mensen die door elkaar lopen…

Govaerts: Toen we een buitenopname moesten doen, zei Stef op een bepaald moment tegen mij: ‘Jonas, er lopen hier mensen rond van wie ik absoluut geen idee heb wat ze aan het doen zijn.’ Dat vonden die mensen niet echt leuk. (Lacht) Nu, ik heb niet zoveel meer ervaring dan hem, hé? Dit was ook de langste en meest complexe draaiperiode uit mijn carrière.

Lernous: Ja, maar jij hebt daar lessen in gehad.

Govaerts:Euhm, oké, maar die waren hier niet van toepassing. (Lacht).

Lernous: Maar goed, filmregisseur worden, dat zit er niet in voor mij. Ik houd wel van beelden en ik werk graag met acteurs, maar begin tegen mij over ‘shots’ en ’tegenshots’, en na twee seconden denk ik: Boring!

Govaerts: Op een filmset moet je meer geduld hebben, dat is het verschil met toneel. Jij kunt heel sterk beelden neerzetten, je merkt dat je kickt op de dingen die je meteen kunt zien. Terwijl ik tijdens het draaien al met de montage in mijn hoofd zit en denk aan hoe het er later zal uitzien.

Lernous: Ik wil direct resultaat, dat klopt. Terwijl ik het medium op zich wel fantastisch vind. Pas op, voor mij is Monster! een droom, hé, ik kan dat niet genoeg benadrukken. Ik heb vroeger nog voor Beeldhuis (een voormalig tv-productiehuis dat onder meer Ushuaia en TiLT heeft gemaakt; nvdr.) geschreven en alles wat ik afleverde, werd door mijn bazen goed onthaald. Maar de eerste dingen die er dan uit moesten, waren net deze die ik leuk vond. Toen dacht ik: het hoeft voor mij niet meer. (Buigt zich naar het bandopnemertje:) Ik ga het dus nog eens zeggen: Monster! is een droom. Het is fantastisch dat dit kan, dat dit mag, dat er mensen bestaan die dit hebben goedgekeurd – per ongeluk weliswaar omdat ze niet wisten wat ze deden. (Lacht) Mag ik echter ook zeggen dat ik heel blij ben dat niet alle series zo gemaakt worden? Als televisie uitsluitend uit dit soort dingen zou bestaan, dan zou ik ook zot worden. Dat zeg ik half schertsend, maar ik meen het wel: zolang die andere dingen bestaan, en iets als dit ook kan, is het voor mij perfect.

‘Monster!’ lijkt mij één grote speeltuin, zowel voor de acteurs als voor een regisseur, omdat je mag spelen met rookmachines en amateuristische special effects…

Govaerts: Absoluut, we hebben veel moeten doen met weinig geld en veel zilverpapier. (Lacht) Monster! straalt een naïeve creativiteit uit, die een beetje doet denken aan de oude jeugdseries van de BRT – zij het iets vunziger. (Lacht) Maar het leukste waren de trailers: Ad probeert in iedere aflevering een film te draaien – een horrorprent, een ‘nudie’, sciencefiction, iets met nazi’s enzovoort – en op het einde krijg je dan de trailer te zien van de film die ze zogezegd in elkaar gestoken hebben. Dan moesten we in een paar beelden een heel verhaal suggereren, en dat was wel een uitdaging. Eigenlijk wil Ad iets goeds maken, alleen draait het telkens weer slecht uit, en dat slechte resultaat zie je dan. Dat was soms wel verwarrend: je wist niet meer of je je best moest doen voor een shot of niet.

Lernous: Die trailers maken vond ik ook leuk, omdat die écht slecht mochten zijn. Jonas wilde altijd zoveel mogelijk binnen het beeldkader blijven, terwijl ik zei: ‘Who cares?’ Als iemand tegen mij zegt dat het echt slecht mag zijn, dan wordt het ook zeer slecht. (Lacht) Ik ben dus heel blij dat Jonas er was om een en ander toch in goede banen te leiden. Hij deed heel hard zijn best, ik veegde er mijn voeten aan, en in het midden daarvan ligt de serie. (Lacht)

Hebben jullie nooit getwijfeld of iets over de schreef ging? In de tweede aflevering probeert Ad de nazifilm ‘Hitler needs woman’ te maken en zitten een hoop grappen rond WO II en de Joden.

Lernous: Absoluut niet. Zolang je niet kieskeurig bent, hoef je niets te vrezen. Iederéén wordt erdoor gehaald in Monster!, er blijven heel weinig heilige huisjes over.

Govaerts: De reeks is bovendien niet alleen grof, ze heeft ook een heel speels karakter. Daardoor raken we met veel weg. Tijdens het monteren heb ik wel bij een paar beelden gedacht: oei, die zullen de aandacht trekken. (Lacht) Maar de naïeve toon van de serie verzacht veel. We willen niemand pijn doen, toch niet bewust.

Lernous: Die genres waarnaar we verwijzen, bevatten ook gewoon zulke dingen. Er hangt niet voor niets een poster van Scream Blacula Scream – een echt bestaande blaxploitationfilm – boven het bureau van Ad. Au fond gaat de reeks over passie. Onze passie voor die cultcinema, maar ook de passie die je als regisseur moet hebben om films te blijven maken die niemand wil zien.

Govaerts: Dat is ook een verschil met SUPER8. Daar ging het over mensen die het niet kunnen en er daarom over lullen, hier gaat het over mensen die het ook niet kunnen, maar het wel doen. En dat is eigenlijk veel extremer en manischer.

Er spelen een hoop bekende mensen een gastrolletje in ‘Monster!’, van Jacques Van Assche over Roos Van Acker tot zelfs Marc Reynebeau. Dachten die nooit: Waar zijn we nu terechtgekomen?

Govaerts: Ik denk het wel. Veel van de gastacteurs hadden geen idee waarover Monster! ging of hoe het allemaal in elkaar zat, en daar hebben we gretig misbruik van gemaakt. Er zitten mensen tussen van wie je zult denken: Hebben ze díé gebeld om dát te komen doen? (Lacht) Maar ik had wel de indruk dat de meeste acteurs er heel veel plezier in hadden om eens echt slecht te spelen en aan overacting te doen. Dat kan blijkbaar deugd doen.

Lernous: Wat ik wel verbazend vond, was hoe acteurs, BV’s of muzikanten die vooraf zeiden dat ze absoluut geen liefhebbers zijn van die cultgenres toch wisten hoe ze moesten spelen zoals in die films. Ik vermoed dus dat iedereen in zijn hoofd toch een bepaald beeld van die genres heeft, zodat het succes van Monster! nu al verzekerd is. Want laten we eerlijk zijn: eigenlijk doen we het voor het succes en het geld. (Lacht)

MONSTER!.

Vanaf zondag 26/12 op Acht.

DOOR STEFAAN WERBROUCK

Jonas Govaerts: ‘Bij sommige gastacteurs zul je denken: Hebben ze díé gebeld om dát te komen doen?’

Stef Lernous: ‘Mensen hebben graag degelijkheid: duidelijke verhalen, een herkenbaar scenario, mooi afgelijnde personages… Wel, it ain’t gonna happen.’