Marc Forster, met Billy Bob Thornton, Halle Berry, Heath Ledger, Peter Boyle, Sean Combs

Een gezellig bal is de tweede film van Forster ( Everything Put Together) niet geworden: de titel is een oude, Engelse term voor de laatste avond op aarde van een ter dood veroordeelde, de tijd waarin het monster een galgenmaal nuttigt en een luier aantrekt voor zijn afspraak met de strop. Een terechtstelling door elektrocutie en de daarop volgende stroom van schokkend verlies brengen twee mensen op bizarre wijze samen. Het zijn twee verloren zielen die niets met elkaar delen, behalve een waarborg van nog grotere rampspoed.

De zwarte Leticia Musgrove werkt ’s nachts als dienster in een restaurant: zij is aan de fles, heeft een chocolade vretende teletubbie van een zoon en een man die al elf jaar op Death Row zijn uren telt (maar nu het laatste hoort slaan). De blanke Hank Grotowski vormt de centrale schakel van drie generaties cipiers van het executieoord: hij leeft samen met een racistische, boosaardige vader en koeioneert zijn gevoelige zoon, met wie hij een hoer langs achteren en staand deelt. De afwezigheid van een man in het ene gezin en het gemis van een vrouw in het andere leveren de gemene grond voor een vertelling over toeval en kosmische onrechtvaardigheid, over erfelijke belasting en kansarmoede, over de wil van menselijke monsters om toch nog elkaars warmte te zoeken.

Op papier moet het script van de debuterende Milo Addica en Will Rokos het woord ‘overkill’ nieuwe betekenis hebben gegeven. De dosis dood en pijn die de kijker te slikken krijgt, zou zelfs Aeschylus van zijn stuk hebben gebracht. Al te tragische ironie beheerst twee uur lang het scherm, maar Forsters regie van camera en cast, en een ijle soundtrack van Asche en Spencer beheksen voortdurend de geest. De film verdooft onze zin voor waarschijnlijkheid en trekt als een slak op een scheermes voorbij, een apocalypse now van de dagelijkse strijd tussen rassen en – bovenal – tussen mensen.

Thornton is briljant als Hank, een gestoorde sfinx die haast ongemerkt tot inkeer komt (zijn diepe stem wordt geëchood in Ledgers anti-glamoureuze vertolking; Peter Boyle is akelig goed als Hanks vader). Een ware openbaring is echter Berry. Zij gooit definitief haar Revlon-gezicht af en toont een groot talent om oscar-aanstellerij te weerstaan. Er was heel wat te doen om de onthullende seksscène tussen beide sterren, een interraciale coïtus waarbij Roberto Schaefers glashelder camerawerk ons meedogenloos in de blik van de voyeur dwingt. De Amerikanen zagen een kordaat geknipte versie, wij krijgen gelukkig de volle lading. Have a ball, maar dan een van pech en pijn, verlies en verlossing.

Jo Smets