De western ontbloot Met de moderne klassieker McCabe & Mrs. Miller vernieuwde Robert Altman radicaal een oubollig Hollywoodgenre. Dwarse seventies-cinema op zijn best.

Film: **** Extra’s: ** (Warner Home Video)

Film. Altman dedramatiseert de stereotiepe conflicten uit de western om zich te concentreren op een waarachtig tijdsbeeld van het harde leven van de pioniers. Wat niet belet dat de ‘realistische’ reconstructie ook poëtisch getransformeerd wordt. Soms lijkt deze onnadrukkelijk ontluisterende film zelfs op één grote opiumroes. Ook de songs van de hypnotiserende zeurkous Leonard Cohen, de zacht golvende cameravoering en de wazige fotografie van Vilmos Zsigmond (die door het gebruik van diffusiefilters en ontkleuring een vervlogen tijd oproept) dragen bij tot de dromerige sfeer. Warren Beatty is de ambitieuze gokker-promotor die in een kersvers mijnstadje in het barre noordwesten door het bouwen van een casino en een bordeel met drie bedden, een beetje beschaving – en plezier – in de wildernis brengt en voor de laatste karwei de handen in elkaar slaat met hoermadam Julie Christie.

In een genre dat de verovering van het westen tot hoofdthema heeft, introduceert Altman de strijd voor de vrije onderneming tegen het opstormend groot kapitaal (in de gedaante van een grote mijnbouwmaatschappij). Altman en Zsigmond maken optimaal gebruik van het onbarmhartige klimaat van hun Canadese locatie. Zodra de acteurs een voet buitenzetten, moeten ze regen, sneeuw, ijzel en gure wind trotseren; Altman filmt ze vaak als verloren figuren in een onmetelijk landschap.

Extra’s. In zijn commentaar (die hij deelt met first time producer David Foster) gaat Robert Altman uitgebreid in op zijn toch wel unieke werkmethoden, waarmee hij in de jaren zeventig radicaal brak met een aantal vastgeroeste Hollywoodpatronen. De film werd chronologisch gedraaid in West Vancouver, wat Altman ook toeliet om het presbyteriaanse mijnstadje uit de grond te stampen naarmate de opnamen vorderden. De timmerlieden die de houten huizen aan het optrekken waren, moesten oude kleren aantrekken, zodat ze door Altmans panoramische camera als echte pioniers in beeld kwamen. De regisseur heeft het verder over zijn gebruik van overlappende dialogen, over zijn matige interesse voor ‘het verhaaltje’ van een film, over de risico’s die Zsigmond nam bij het flashen van de film (de film wordt gedeeltelijk belicht, met als gevaar dat er bij een verkeerde inschatting niets meer op staat), over zijn keuze van de Cohensongs en authentieke muziekstukjes uit het begin van vorige eeuw in plaats van een traditionele score. Altman vertelt zoals hij filmt: ongehaast, nonchalant, alsof hij het allemaal zo maar uit zijn mouw schudt.

DOOR patrick duynslaegher