KRABBEN OM TE WINNEN. Saskia De Costers tweede boek is een duivels sprookje over liefde en het verschuiven van verlangens en frustraties.

SASKIA DE COSTER

Bert Bakker, 176 blz., a 14,95

Jeuk

Jeuk is een sprookjesachtig verhaal over twee broers – kroonprins Carl en bastaard Boris die dezelfde vrouw liefhebben – dat vanaf de eerste pagina schreeuwt om een toelichting van de auteur.

Waarom moeten we ‘Jeuk’ lezen?

‘Het biedt een antwoord op de vraag wat er eerst komt: jeuken of krabben, verliefdheid of the mood for love. Jeuk is een eenvoudig, spannend liefdesverhaaltje dat naar je toe komt geraasd. Tegelijkertijd biedt het een ongecensureerde blik in de geest van Boris – een kleine Hitler, maar dan slimmer.’

Hoe subversief is het boek?

‘Boeken lezen is een subversieve daad, maar ik weet niet of Jeuk subversief is. Er zit natuurlijk wel het verzet in tegen het meeloopgehalte van iedereen. Boris zet anderen aan tot zelfvernietiging, valt de gevestigde orde van binnenuit aan. Dat is terroristisch en hedendaags.’

Het begin doet denken aan Hitchcocks ‘The Birds’.

‘The Birds is zeker een inspiratiebron geweest. Hitchcock bewijst hoe belangrijk de suggestie is. Wat is er uiteindelijk gevaarlijk aan een zwerm vogeltjes? En toch, als er een vogel op je kop landt, schrik je je kapot. Als iedereen dan nog eens op voorhand weet: deze vogel zal er zeker iemand van ons uitpikken, maar het is niet duidelijk wie en wanneer, dan wordt de spanning nog eens opgedreven. Op die spanning heb ik uiteraard ook ingespeeld in Jeuk toen ik een rattenplaag liet uitbreken.’

Waarom zijn Boris’ stukken in de eerste persoon en Carls stukken in de derde persoon geschreven?

‘Carl is het type dat beschaamd ‘sorry’ zegt als je er tegenaan botst op straat, een wimp, iemand die erom vraagt onder de voet gelopen te worden en die vreselijk bang is voor ‘wat de anderen van hem zullen denken’. Dat is tamelijk gevaarlijk, want uiteindelijk kan je alleen nog maar in de derde persoon denken. Boris is helemaal het tegenovergestelde, schreeuwt op voorhand al ‘ fuck off‘ tegen iedereen. Hij is direct en alleen in zijn (über)ich geïnteresseerd. Een geniaal manipulator die bevelen rond schreeuwt en het kan laten regenen, gewoon omdat hij dat wil. Hij gaat natuurlijk af en toe op zijn bek, als het niet regent bijvoorbeeld.’ Hans Comijn

Hans Comijn