Anna Calvi, het vraagteken. Hoe kan zoveel grandiositeit en passie in een klein, tenger vrouwenlichaam huizen? Op One Breath scherpt de Engels-Italiaanse de contouren van haar artistieke identiteit verder aan. ‘Ik heb mezelf tot het uiterste gedreven.’

Ik praat met Anna Calvi midden in grootstedelijk gebied, en toch hoor ik hoe een weidse echo ons omgeeft. Die stijgt op uit een diepe kloof: het verschil tussen de beduusde jongedame die voor me zit en de hartstochtelijke, fiere artieste van plaat en podium. Twee jaar geleden trad de Londense zangeres en gitariste voor het voetlicht als een onloochenbare bewonderaarster van PJ Harvey, Maria Callas, Jeff Buckley en Scott Walker. Maar Calvi’s boeiende rock noir steunt eveneens op eigenheid. Het contrast tussen klapwiekende dramatiek en aandoenlijke kwetsbaarheid doen weinigen haar na. Net zo min als de expressieve wijze waarop ze daar met zangstem en een trefzekere Fender Telecaster gestalte aan geeft. ‘Reverb is Gods geschenk aan de aanbidders van de elektrische gitaar’, heeft een wijs iemand ooit gesproken. Tenzij ik dat weer eens gedroomd heb.

ANNA CALVI: Op deze plaat wilde ik een stroom creëren die zowel momenten van elegantie als van lelijkheid zou meevoeren. Uitbarstingen van viscerale energie moesten worden afgewisseld met vredige, orkestraal aangeklede stukken. Meer nog dan op de eerste plaat heb ik die tegenstelling opgezocht. Omdat ik die als het patroon van het leven heb herkend. Het ene ogenblik schijnt de zon en denk je dat je de touwtjes stevig in handen hebt. Maar het is verbazingwekkend hoe snel die illusie kan worden doorgeprikt.

Wat is er dan gebeurd?

CALVI: Iemand aan wie ik gehecht was, is gestorven. Dat zet je onvermijdelijk aan het denken. Ook wanneer je songs schrijft. Je beseft dat niets voor eeuwig is, en dat je nooit over genoeg controle zult beschikken om dat te beletten. Je kunt je vastklampen aan die frustratie, of je kunt je aan de aanvaarding overgeven. Loslaten om verder te kunnen gaan: dat is, kort gezegd, wat die ervaring bij me heeft teweeggebracht. (denkt na) Zo breekbaar toch dat het bestaan is. Vroeger had ik daar geen vermoeden van. Nu weet ik beter waar het leven in wezen om draait. En hoewel daar een schok voor nodig was, kan ik er ook wel de schoonheid van inzien. Binnen het wereldje dat ik wél beheers, dat van de muziek, probeer ik daar enige betekenis aan te geven.

Was muziek altijd al je ambitie?

CALVI: Ik heb heel lang getekend. Ik had een kunstrichting kunnen kiezen, maar het was uiteindelijk muziek die me helemaal heeft ingepalmd. Als kleuter was ik al gefascineerd door de viool, later heb ik van mijn ouders een gitaar gekregen. Ik hou het meest van muziek omdat er meerdere dimensies in meespelen. Ik maak me altijd een visuele voorstelling van de geluiden die ik maak. Noem het schilderen met geluiden, met sferen. Het verhaal van een song moet bij mij evengoed in de muziek als in de tekst te volgen zijn.

Een voorbeeld?

CALVI:One Breath, het nummer. Dat gaat over het moment net voor je iets gaat zeggen dat je eigen leven mogelijk dooreenschudt, of dat van een ander. Hoe meer dat moment nadert, hoe intenser de muziek. Maar zeggen wat er op het puntje van mijn tong ligt, doe ik niet. Ik suggereer alleen, of juister: laat de muziek dat doen. Zo werk ik het liefst. Met woorden een kader schetsen, maar verder het meeste onbesproken laten, het gevoel zijn werk laten doen. One Breath heb ik over een specifiek iemand geschreven. Net als Piece by Piece, dat gaat over niet in staat zijn een herinnering aan iemand vast te houden.

Waarover gaat Suddenly?

CALVI: Dat heeft deels te maken met een relatie die ik heb gehad. Over iets moeilijks wat je doorstaan hebt en hoe dat altijd deel van je zal blijven, terwijl je ook je best doet om nieuwe herinneringen te verzamelen. Jezelf afbreken, weer opbouwen en vervolgens weer afbreken: dat is blijkbaar de rode draad doorheen de plaat.

Wat ik me altijd afvraag bij songs schrijven als vorm van therapie: is het nog wel zo gezond om dat helingsproces vervolgens twee jaar lang te rekken op tournee?

CALVI:(denkt na) Een plaat opnemen is een getuigenis afleggen van de maanden die eraan voorafgingen. Ik kijk graag op die dagen terug, overpeins waar ik nu sta in vergelijking met toen. That’s not a bad thing. Wat in mijn geval ook meespeelt: de teksten vormen maar de helft van de informatie. Hoe ik mijn stem daarop loslaat, is de andere. Ik ben een zangeres, geen kopieermachine. Elke keer als ik een tekst zing, zal ik die anders interpreteren. Optreden is pure emotie voor mij, in hoe ik zing en speel. Nadien voel ik me steevast leeg, alsof ik een passioneel moment met iemand heb beleefd. Of een klinkende ruzie. (lachje)

Als ik de kamer zou kunnen binnenwandelen waarin de zestienjarige Anna Calvi sliep, wat zou ik dan aantreffen?

CALVI:(verlegen lachje) Euh, een poster van River Phoenix aan de muur. Cd’s van Jeff Buckley en Ravi Shankar. Een sitar, tabla’s, een gitaar. Ik tekende nog veel, maar dat moet de leeftijd geweest zijn waarop ik voor muziek heb gekozen. Zingen deed ik nog niet. Alleen de gitaar telde.

Na de universiteit realiseerde ik me dat het flauw is om songs te schrijven en die niet zelf te zingen. Dus moest ik zangeres worden. Ik was daar lang heel fobisch over. Ook al omdat ik heel stil spreek. Ik kon toonvast zingen, maar dat was het dan ook. Het heeft me een jaar gekost om stelselmatig de kracht in mijn stem bloot te leggen. Dat deed ik door naar andermans platen te luisteren: Piaf, Roy Orbison, Nina Simone. Ik probeerde te achterhalen hoe ze te werk gingen, en waarom ik hen zo bewonderde.

Geloof je dat je succesvol bent in wat je doet?

CALVI: Ik denk dat ik met deze tweede plaat tot het uiterste van mijn bekwaamheden ben gegaan. Maar ik koester nu geenszins het gevoel dat ik gearriveerd ben. Gelukkig maar. Want dat is doorgaans het moment waarop je verschrikkelijke muziek begint te maken.

ONE BREATH

Uit bij Domino.

DOOR KURT BLONDEEL

‘JEZELF AFBREKEN, WEER OPBOUWEN EN VERVOLGENS WEER AFBREKEN: DAT IS BLIJKBAAR DE RODE DRAAD DOORHEEN DE PLAAT.’