Hij is groot, hij is groen, hij slaat alles aan stukken en hij heeft… gevoelens? Met ‘The Hulk’ brengt Ang Lee een blockbuster die meer te bieden heeft dan hol plezier. ‘Ik heb mijn eigen ding kunnen doen, maar het heeft enorm veel energie gekost.’

The hulk Vanaf 2/7 in de bioscoop Extra op www.focusknack.be Interview met Ang Lee uit ons archief

Er was een tijd dat Ang Lee ons nog kon verbazen. Toen hij na zijn intimistische trilogie over oosterlingen in New York ( Pushing Hands, The Wedding Banquet, Eat Drink Man Woman) plots overstapte naar 19e-eeuws Engeland en Jane Austens Sense & Sensibility naar het witte doek bracht. Of toen hij daarna met een portret van dolgedraaid burgerlijk Amerika in de jaren zeventig ( The Ice Storm) afkwam. En met een western over Zuidelijke rebellen tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog ( Ride With the Devil). En, godbetert, met een wervelend actiespektakel in het Mandarijns ( Crouching Tiger, Hidden Dragon). Dus eigenlijk trokken we nauwelijks nog een wenkbrauw op toen het nieuws bekend raakte dat de Taiwanese New Yorker zijn oog had laten vallen op The Incredible Hulk. Waarom zou hij deze keer niet een budget van (naar verluidt) 150 miljoen ter beschikking krijgen om een van de grote antihelden uit de Amerikaanse stripwereld op het witte doek te brengen?

De Hulk zag het levenslicht in 1962 en was net als zoveel andere comic-helden het geesteskind van Marvel-kunstenaar Stan Lee. Die had zijn inspiratie dan weer gehaald bij twee van zijn favoriete films, James Whale’s Frankenstein en Rouben Mamoulians Dr. Jekyll & Mr. Hyde. Lee voegde die twee samen en kwam uit bij een hoofdpersonage, Bruce Banner, dat buiten zijn wil om iedere keer opnieuw in een monster verandert, maar in de grond goedaardig blijft. Maar terwijl Stan Lee vooral geïnteresseerd was in de sentimentele mogelijkheden van zo’n verhaal, kozen Ang Lee en zijn vaste coscenarist James Schamus voor een veel duisterder benadering, een mythologische interpretatie met onmiskenbaar freudiaanse tinten. Al haast de producerende studio, Universal, zich om daar vooral niet te veel de nadruk op te leggen. The Hulk moet een grote hit worden en dan vestig je de aandacht beter resoluut op de actie en het spektakel. Om mee te genieten van de heisa rond de Superbowl (de finale van het American football-kampioenschap) stoomde Universal in aller ijl een Hulk-reclamespot klaar. Wegens gebrek aan tijd en middelen kwam het groene gevaarte echter over als een personage uit Wallace & Gromit, met een storm van boze fanmail als gevolg. Maar dat is verleden tijd. Lee is ervan overtuigd dat hij en de mensen bij computeranimatiegigant I.L.M. het publiek zullen verrassen.

Blijkbaar zit er veel Ang Lee in ‘The Hulk’. Hoeveel Hulk zit er in Ang Lee?

Ang Lee: Waarom denk je dat ik de film wou maken? (lacht) Ik denk dat iedereen een dosis Hulk in zich draagt. Ik uit hem door er een film over te maken, een ander zal hem uiten door met zijn vuist tegen een muur te slaan of iemand te vermoorden. Voor mij is de Hulk de nieuwe Hidden Dragon, het onderbewuste, het overlevingsinstinct. Hij zegt niks, maar hij bezit rauwe energie en psychologische diepgang. We dragen allemaal veel agressie in ons omdat we moeten overleven en die energie nodig hebben. Maar we zien onszelf niet graag als oerwezens en dus proberen we die agressie te verbergen, met taal, gedragspatronen en alle andere beschavingstechnieken. Ik vond dat het tijd werd om dat laagje vernis weg te krabben.

Heb je die agressie ook als filmmaker?

Lee: Meer dan vroeger zelfs. Ik ben niet meer zo verlegen als tien jaar geleden. (lacht) Nu kan ik voldoende voor mezelf opkomen om een groot studioproject op mijn schouders te nemen. Het is ook een andere manier van films maken. Deze keer heb ik mijn biceps kunnen oefenen. Bovendien heb ik er echt mijn eigen ding mee kunnen doen. Natuurlijk moet ik The Hulk in de eerste plaats promoten als een grote zomerblockbuster en me schikken naar de regels van het genre, maar ik heb er toch iets anders van kunnen maken. Al heeft het enorm veel energie gekost. Ik heb de afgewerkte film pas vijf dagen geleden gezien en nu kan ik eindelijk tevreden zijn.

Wanneer was de laatste keer dat je de Hulk voelde opborrelen?

Lee: Ik voel hem constant. Elke keer als ik gefrustreerd raak of als ik aan iets begin wat groter is dan wat ik eerder heb gedaan. Je kunt je voorstellen dat hij bij dit project constant onder mijn huid zat. De film zit vol ideeën en elementen die raadselachtig moeilijk waren en die ik lang niet in elkaar kon passen. Redenen genoeg om gefrustreerd rond te lopen dus. Dan komt die agressie naar boven. Niet dat ik tegen iedereen begin te schreeuwen. Dat is niet mijn gewoonte. Als ik kwaad ben, loop ik ergens naartoe waar niemand me kan zien en schop ik tegen een muur. (lacht) Bij deze film heb ik vaker met die woede moeten omgaan dan normaal. Ik heb een paar keer ’s nachts wakker gelegen met het gevoel dat ik te veel hooi op mijn vork had genomen en mezelf langzaam om zeep hielp. Maar ’s morgens voelde ik me dan wel weer de dappere filmmaker. (lacht)

Maar toch: hoe begin je aan een

monsterachtig project als dit?

Lee: Ik heb het in wezen op dezelfde manier aangepakt als de andere keren. Ik laat alle ideeën op me afkomen, en het ene leidt naar het andere. Bijvoorbeeld door de locaties te bezoeken. Je weet dat de Hulk altijd tegen het militaire apparaat vecht in de woestijn. Daar ben ik dus naartoe getrokken om de sfeer op te snuiven, wat me het idee gaf om in deze film te spelen met verhoudingen. De Hulk is groot, maar vergeleken met een sequoia stelt hij niet zoveel voor. Dat maakte het voor mij interessant. Neem een atoomexplosie. Op zich is dat iets enorms, maar in wezen gaat het om de onevenwichtigheid in een piepklein partikeltje. Zo zie ik het hele universum: als een vat vol tegenstellingen. Ook de research helpt om ideeën te krijgen. Zelf hou ik niet van wetenschappen, maar mijn vrouw is celbiologe en ze heeft me veel geholpen. Ik haal mijn inspiratie dus overal. Dat is ook mijn favoriete onderdeel van films maken.

De Hulk is volledig met de computer gecreëerd. Was je bang dat hij niet aan de verwachtingen zou voldoen?

Lee: Eerlijk gezegd kende ik er veel te weinig van om bang te zijn. Je weet sowieso dat hij niet echt is, gewoon omdat hij in onze wereld rondloopt en groot en groen is. Het is een moderne mythe, en daarom moet hij over mythische kwaliteiten beschikken, aangevuld met pseudo-wetenschappelijk jargon. Het moest vooral een geloofwaardig verhaal worden. Je hebt de hele film nodig om een goeie Hulk te scheppen. Op technisch vlak was ik een volslagen leek. Mijn enige ervaring was dat we bij Crouching TigerHidden Dragon de computer hadden gebruikt om de staaldraden te verwijderen waar de acteurs aan hingen. Voor we aan The Hulk begonnen, heeft Larry Franco, een van de producenten, me een stoomcursus CGI gegeven. Hij had toen pas Jurassic Park III achter de rug en hij heeft me bij elk shot uitgelegd wat er met de computer was gebeurd en wat niet, hoeveel elk element precies kost, hoe je de verschillende stukken samenvoegt, dat soort dingen. Voor de rest moet je vertrouwen op de ervaring van de mensen bij I.L.M.

Waarvoor was jij dan nog nodig?

Lee: Ik moest voor de continuïteit zorgen, maken dat de computerbeelden ook samen pasten. Die opdracht was bij The Hulk veel belangrijker en moeilijker dan anders. Het grote verschil met bijvoorbeeld Jurassic Park III is dat de Hulk een acteur moest worden. Dat had men zwaar onderschat. Bij de traditionele manier van werken bekijken 60 tekenaars hun eigen gezicht in de spiegel of op video en tekenen ze dat na. Dit was de eerste keer dat ze te maken kregen met een regisseur die ze vertelde hoe dat wezen moest acteren.

‘The Hulk’ legt veel nadruk op emoties en relaties, toch voor een blockbuster en een comic-film. Zal je de echte fans niet ontgoochelen?

Lee: Ik hoop van niet. Kijk, ik ben heel ouderwets. Ik speel geen videospelletjes. James Schamus en ik maakten ons dan ook zorgen omdat we totaal geen voeling hebben met de jongerenwereld. Daarom besloten we om mijn twee zonen te observeren terwijl ze games aan het spelen waren. We werkten ze verschrikkelijk op de zenuwen omdat we de hele tijd vroegen waarom ze iets opwindend vonden. (lacht) Maar zo ben ik, een ouderwetse filmmaker. Ik hou van Fellini. Mijn grote voorbeelden zijn cineasten uit de jaren zestig en zeventig. Daaruit put ik mijn inspiratie, ook voor The Hulk. Ik haal ideeën uit visuele kunsten, oude verhalen, het zenuwstelsel van onze geschiedenis. Dat stop ik er allemaal in. Ik wou een ambitieuze film maken die mensen van veel verschillende leeftijden en achtergronden kan aanspreken.

Wat dacht je toen er zoveel reacties kwamen op die Superbowl-spot?

Lee: Ik was van mijn stuk. Voor mij is de hele film The Hulk, op televisie ben je gedwongen om op 30 seconden de mensen warm te maken. Dus proppen ze zoveel mogelijk shots in één spot. Maar zo doe je deze film onrecht aan. Een vluchtig shot van die groene reus kan nooit eerlijk zijn. Maar wat kan ik daaraan doen? Ik kan alleen geduldig blijven en hopen dat de mensen naar de film zelf zullen komen kijken. Dan zullen ze wel een ander idee krijgen van de Hulk.

Je film kreeg al kritiek voor hij er was.

Lee: Dat had ik nog nooit meegemaakt. In het verleden heb ik mijn film altijd rustig kunnen afwerken en kwamen de eerste reacties van de pers op festivals. Twee jaar geleden maakten de fans zich al ongerust omdat ik iets van plan zou zijn. Ik hoorde constant opinies van mensen die niet eens wisten waar ik mee bezig was. (lachje) Het is onfair tegenover filmmakers, maar we leven nu eenmaal in een wereld waar geruchten belangrijk zijn, door de media en het internet. Je kan er niks tegen doen. Alleen op je tanden bijten en je er niet door laten beïnvloeden. Maar dat is niet makkelijk.

Bij elke film sla je een compleet nieuwe richting in. Hoe bepaal je dan wat je volgende project zal worden?

Lee: Als persoon ben ik constant in ontwikkeling, als filmmaker dus ook. Ik heb veel verschillende interesses en soms gebeurt het dat iets klikt. Bij The Hulk was dat onder meer het idee van pulpkunst, wat ik ook al bij Crouching Tiger Hidden Dragon had verkend. Deze film gaf me de kans om dat idee te combineren met goed drama. Geen gemakkelijk huwelijk, maar die uitdaging maakt het net spannend. Weet je, ik laat de dingen gewoon op me afkomen, en als er iets is wat me boeit en wat verschillend genoeg is van wat ik eerder heb gedaan, dan overweeg ik het. Ik ben de eeuwige filmstudent.

Door Ruben Nollet

‘We zien onszelf niet graag als oerwezens, en daarom proberen we onze agressie te verbergen, via de taal, via onze gedragspatronen. Ik vond dat het tijd werd om dat laagje vernis weg te krabben.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content