Hier maak ik mijn stad

Eerste zin En daar verrees zij dan, / glinsterend als een staande golf – / de legendarische, dampende ravage, de nieuwe torens / die de blauwe lucht in staken, / het gerangschikte gelid van ivoor en goud, de schittering, / de bekoring van ingesloten licht / terwijl de wereld er op deze herfstochtend / uiterst traag / omheen draaide, in opperste verbazing.

In 1955 besliste het stadsbestuur van Los Angeles dat de verpauperde volkswijk Bunker Hill klaar was voor renovatie. 7310 woningen, verspreid over 54 hectare, werden gesloopt en er kwamen dure flats en kantoorblokken voor in de plaats. Tegen die achtergrond vertelt de Schotse dichter Robin Robertson het verhaal van Walker, de WO II-veteraan die er aan de slag gaat als journalist en een dagelijkse strijd voert tegen zijn demonen. Walker kampt met een serieus trauma: dag en nacht raast de oorlog door zijn brein, en hoe sterker en scherper de geluiden, hoe heviger het afweergeschut en de lichtkogels hun tol eisen. Maar ergens anders kan hij niet heen. Hij keerde aanvankelijk terug naar het Nova Scotia waar hij was opgegroeid, maar diende er weer te vluchten, de eerste Walker in 170 jaar die zoiets deed, zoals zijn vader bij zijn afscheid zei. ‘We waren heel gelukkig, ‘ schrijft Walker zijn Annie. ‘En ik wil weer gelukkig zijn.’ Alleen slaagt hij er niet in.

Hier maak ik mijn stad prijkte vorig jaar op de shortlist van de Booker Prize, wat toch wel bijzonder is voor een boek dat in feite een lang gedicht is – de Booker is een romanprijs. Anderzijds is het wel een verhalend gedicht dat aansluit bij een duizenden jaren oude traditie waartoe Homerus en Vergilius, maar ook John Milton en Lord Byron behoren. Dus zo vreemd was dat nu ook weer niet. Belangrijker dan dat gekissebis over genres is de literaire kwaliteit van het boek. Hier maak ik mijn stad kruipt onder je huid. In een angstwekkend apocalyptische taalmaalstroom laat Robertson zijn Walker steeds vlugger zijn ondergang tegemoet gaan. Hij verdwaalt tussen de door ziekten vergeven paupers, zoekt soelaas in sloten Green River, ‘de whiskey waar je geen spijt van krijgt’, en wordt uiteindelijk gesloopt, samen met de oude stad, om plaats te maken voor anderen.