Een katholiek vogelhuisje, met twee gaatjes, is slechts een van de nestkastjes op de retrospectieve van Mike Kelley in ‘de badkuip’, de nieuwe vleugel van het Stedelijk Museum in Amsterdam.

GEZIEN OP MIKE KELLEY, STEDELIJK MUSEUM AMSTERDAM, TOT 1/4

Dit ‘katholieke vogelhuisje’ van Mike Kelley heeft twee gaatjes: een klein en een groot. De randen van het kleine zijn wat afgesleten, zogezegd omdat dikke vogels meer moeite moeten doen om zich langs daar naar binnen te wurmen. Alle mogelijke associaties die voortvloeien uit gaatjes en het adjectief ‘katholiek’ zijn van toepassing. Seks? Check. Kindermisbruik? Check. Het eigenaardige idee dat straffen of een harde aanpak beter is voor de opvoeding dan een zachte? Check. Het vogelhuisje maakt deel uit van een curieuze reeks zelfgemaakte constructies die op een lange tafel uitgestald staan. Zo is er ook een Gothic Birdhouse en een Wide to Tall-vogelhuisje, waar de vogel alleen uit kan als hij verticaal vliegt. Alle nestkastjes verwijzen naar menselijk gedrag, opvoeding en seks. De hele reeks is humoristisch en donker, maar dit katholieke bouwseltje is zonder meer het pittigste exemplaar uit de rij.

Mike Kelley, die in januari vorig jaar zelfmoord pleegde, groeide op in Detroit in een katholiek nest. Religie en repressie waren onuitputtelijke bronnen van inspiratie. Ze leverden heel veel, en soms ook onbegrijpelijk, werk op dat getuigde van een enorme verbeelding. Al van in het begin maakte Kelley installaties met psychologische en emotionele wortels. Zware kost, maar de Amerikaan was ook een speelvogel die altijd iets kinderlijks behield. Meer dan eens leverde hij seksueel getinte installaties met knuffels af (voor zijn knuffels: zie ook de hoes van Sonic Youths Dirty). Hij bond ze samen, plakte ze op een doek of gebruikte ze in oncomfortabele, freudiaanse sculpturen. Daardoor kreeg hij zelf het etiket ‘misbruikt’ opgeplakt – of dat effectief ook zo was, is overigens niet duidelijk.

Op de expo vind je onder meer Estral Star #3, een stel aapjes die met hun geslacht aan elkaar zijn genaaid. Nostalgic Depiction of the Innocence of Childhood is een foto van een performance waarin een man en een vrouw pluchen beesten in hun achterste duwen. En ja, sommige van zijn werken zijn zo heftig dat je er moeilijk naar kunt kijken. Maar doorgaans valt het wel mee en blijkt het werk verrassend complex.

Tot vlak voor zijn dood verdiepte Kelley zich in Kandor, Supermans stad onder een stolp. Ook de neerslag daarvan is hier te zien, in een reeks vreemde animaties van de stad. Bijbehorend en door merg en been dringend gegil zet de hele verdieping onder spanning. Ook angst is een rode draad door het oeuvre van de alom bewonderde Amerikaan.

ELS FIERS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content