P.B. GRONDA, schrijver van onder meer Onder vrienden en dit jaar nog Straus Park, duikt elke week in de populaire cultuur.

Een haast ongeziene mentale en fysieke uitputting verklaren waarom ik de hele eerste aflevering van The Newsroom kon uitkijken zonder mezelf van een naburig balkon te laten rollen of op een andere manier een einde te maken aan de holle pijn. Misschien had ik kunnen proberen om mezelf dood te zagen met ongeloofwaardige monologen, net zoals de personages in The Newsroom. Want daar draait die reeks om, toch? Of heb ik het niet begrepen?

Ik was er na afloop zeker van dat dit het slechtste was dat ik in lange tijd zou zien. Enkele dagen later zou ik helaas op de door de staat onderhouden reclamezender één iets te zien krijgen dat volgens mij in elk groter land het abrupte einde had betekend voor de carrières van de voltallige cast. Net als het afsluiten van de subsidiebudgetten scenario voor de komende 20 jaar, puur uit angst voor een vervolg. En het ontslaan van minstens – minstens – vier managementmensen die dat proces hebben begeleid.

‘Maar er kijken meer dan een miljoen mensen naar!’ wordt dan geroepen, gevolgd door een blik die moet betekenen: ‘Dus ja, wie is er NU de idioot? Hè? Hè?’

En het ergste is: ik kan het op dit moment nog steeds perfect over zowel Thuis als Albert II hebben.

Fictie voor en door zwakbegaafden is één ding. Het onderliggende probleem is dat er nog steeds mensen zijn die denken dat een heel grote massa verzamelen, gelijk waarvoor of op welke manier, een heilig doel of het hoogst haalbare goed is. Sommigen van die mensen werken of werkten op nieuwsredacties. En dat merk je wanneer je in Vlaanderen de tv opzet of een krant leest.

Journalisten houden van een imago van slimme onafhankelijkheid. Daar kunnen ze erg idealistisch over doen. De namen van Woodward en Bernstein vallen dan ook altijd binnen de drie zinnen, en dan zien wij, simpele geesten, een rokende, ietwat norse doch goedhartige veertiger in een ribfluwelen jasje voor ons, en denken we: ja, dat is het soort mensen dat ons plichtsbewust op de hoogte houdt van wat er gaande is. En dan kijken we naar The Newsroom en worden in onze veronderstellingen bevestigd met 700 ton gezaag.

De Vlaamse nieuwsverslaggeving verhoudt zich tot de legendarische journalisten van het intussen door een onlineboekenmarchand opgekochte The Washington Post zoals de minder diepgravende albums uit de Tiny-reeks tot het verzamelde werk van Fjodor Dostojevski.

Wat vooral opvalt, is het gebrek aan eigen nieuws – lokale banaliteiten terzijde – en sterk onderzoek. En nee, op verborgen camera nog eens een minderjarige een pakje sigaretten laten kopen in een krantenwinkel in Leuven valt niet onder ‘sterk onderzoek’.

Nieuws maken is er niet of veel te weinig bij. Het komt meestal neer op telexberichten selecteren, die voorzien van slap beeld of kritiekloze copy en dat doorgeven aan de massa. De toegevoegde waarde is, op papier en op het scherm, veel te klein.

Naar het schijnt is er geen geld voor betere buitenlandse correspondentie of eigen onderzoeksjournalisten. Buiten dat een sterke opinie niet meer kost dan een slappe, kijk eens wat fictie op zondagavond: er is duidelijk meer dan geld genoeg.

P.B. GRONDA

ER ZIJN NOG STEEDS MENSEN DIE DENKEN DAT EEN HEEL GROTE MASSA VERZAMELEN EEN HEILIG DOEL IS. SOMMIGEN VAN DIE MENSEN WERKEN OP NIEUWSREDACTIES.