Paul Baeten Gronda, auteur van Nemen wij dan samen afscheid van de liefde en Kentucky, mijn land, duikt elke week onder in de kelders van de populaire cultuur.
Er waren het voorspelbare sentiment van The King’s Speech, het debiele vertier van Dinner For Schmucks, een maaltijd van karton, een halfuurtje Angry Birds spelen, een kort gesprek met een stewardess die Janice heette en ook naar het toilet moest en een erg lichte slaap van ongeveer zeven minuten voor nodig, maar na zes uur en tien minuten in de lucht tussen de stad van Freddy T. en die van Michael B. slaagde ik erin om op mijn iPod naar een volledige cd te luisteren.
Een volledige cd! Gewoon, van het eerste liedje tot het laatste, zoals de makers het bedoeld hadden. Geen geskip, geen replays, geen geshuffle naar een ander album. Gewoon, oldschool, zonder stress door heel Volume Two van She & Him.
Voor de geïnteresseerden: ‘She & Him’ is het pseudoniem van actrice Zooey Deschanel & M. Ward, en zij en hij maken samen heerlijke, ietwat fifties aandoende luisterpop die de term ‘luisterpop’ met een verdieping overstijgt. Hun bekendste single heet In the sun, wat meteen een perfecte plaats is om naar hun muziek te luisteren. Verder zou ik in het bijzonder aanraden: op het vliegtuig, tijdens het beleven van een zomerromance en in bed als je niet kunt slapen. En dan is het zelfs nog toeval dat het laatste nummer van de plaat effectief If You Can’t Sleep heet – een liedje dat het waard is om niet voor te kunnen slapen.
Maar het gaat me vooral over het feit dat een hele cd uitluisteren zonder tegelijkertijd iets anders te doen plots – grof geschat ergens tussen 1999 en vandaag – iets bijzonders is geworden, en zo uitzonderlijk dat ik er achteraf, enigszins verbaasd, bij mijn medereiziger melding van maakte. Alsof het iets was om fier op te zijn, zoals eens in het bos gaan wandelen of een zieke tante bezoeken.
Want de enige cd’s die ik vanuit mijn iTunes helemaal laat afspelen, zijn die waaraan ik niet kan zitten klikken terwijl ik bezig ben met fruitpap te voeden, een boek te lezen of te bidden tot god voor een wereld waarin die blonde serveerster van het Italiaanse restaurant Rubirosa in de stad van Michael B. op zijn minst mijn buurvrouw is. En dan gaat het meestal om – ik huiver bij het woord – achtergrondmuziek.
En dat terwijl ik, net als miljoenen andere muziekliefhebbers, vele jaren van mijn leven meerdere volledige platen per dag heb beluisterd. Met een hoofdtelefoon en onverdeelde aandacht. Een gsm had ik misschien al wel, maar daar kwamen toen maar zes sms’en per maand op aan, en dan nog. Neen, gewoon op bed liggen, ogen toe als het moest, en meegaan in de plaat. Elk detail leerde je zo kennen, elke snik in de zanglijn, elke break van de drums.
Hoewel er met muziekcassettes ook druk heen en weer gespoeld werd, en met cd’s natuurlijk geskipt, is er nu toch meer aan de hand. Bij mezelf merk ik alleszins dat ik veel minder geduld heb. Met alles, maar dus ook met muziek. In een cd-winkel een uur door de bakken browsen? Jaren geleden. De laatste cd-winkel waar ik dat deed, sluit binnenkort de deuren. Al heb ik wel nog vrienden die het doen, dapper met hun vingers over de cd-doosjes lopen. Enfin, één eigenlijk. En die is echt op autistische wijze met muziek bezig – zo echt dat je denkt: Allee, man, er is zoveel meer dan muziek. Bijvoorbeeld dinges. Astronomie.
De laatste tijd merk ik ook bij mezelf en de geliefde vrienden en vriendinnen dat zelfs een liveconcert van een groep – waarvan je fan bent, want waarom zou je anders een ticket kopen – te lang duurt voor onze prikkelbare aandachtsbogen. Ook dat was vroeger anders.
De vraag dringt zich op of we iets verloren hebben, of stilletjes aan het verliezen zijn. Als gekken door onze muzieklijsten razen, als een ziekelijke dj een eindeloze geluidsstroom van intro’s, solo’s, refreinen en beats wevend.
Het is niet de liefde voor muziek die is afgenomen, denk ik. Hoogstens is het tempo van het leven versneld. En je zou ook kunnen zeggen dat drukker met muziek omgaan net intenser is en dat de langspeelplaat op zich misschien allang dood is.
Maar zonder als zo’n oude 20e-eeuwse romanticus te willen klinken: nu en dan een hele plaat opzetten, alle onlinepoorten naar de wereld even sluiten en gewoon genieten? Niet slecht. Helemaal niet slecht.
‘Een hele cd uitluisteren is iets bijzonders geworden.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
