Groots en meeslepend wil ik leven!’ Zijn woorden galoppeerden door de deur, de gang in, de Medialaan uit. ‘Hoort ge dat, vader, moeder, wereld, knekelhuis! Groods un muzlebend willek leevn!’ Marc Dupain voelde zich zeker van zijn stuk. Op het eind van de gang, voorbij de cola-automaat en rechtsaf aan de kartonnen dozen die programmadirecteur Jan Verheyen op zijn uittocht had moeten achterlaten, zat hij opgesloten in het Knekelhuis. Samen met Kris Borgraeve maakte hij de dagen vol rond een turfkachel, onder een peertje van 25 watt. Ooit waren ze de gezichten van het VTM-journaal geweest, ze hadden talent, fans, werden geëerd als een vorst. Tot die Stef Wauters werd gekocht van de VRT en er voor hen geen plaats meer was voor de camera.

Vroeg of laat moet iemand alsnog overvallen zijn door mededogen. Ze moesten toch íéts met die twee aan? Een docu- soap misschien? Of een survivalprogramma? Nee, wacht… een consumentenprogramma! Op Emile Goelen, Klant is Koning, Recht van Antwoord en Ombuds- janneman na, is dat nooit vertoond op de Vlaamse televisie. De Oplossing? was geboren. Noem het trouwens vooral geen consumentenprogramma, bezweert VTM. Voor slecht aangelegde zwembaden en verloren gegane filmrolletjes moet u maar naar Eén kijken; Dupain en de zijnen mikken een stuk hoger. ‘In deze nieuwe wekelijkse talkshow gaan burgers, politici, beleidsmakers en administratief verantwoordelijken met elkaar in gesprek met één gemeenschappelijk doel: samen een concrete oplossing vinden voor een concreet probleem’, poneert de persmap. Op het eerste gezicht klopte dat ook. Een vrouw die al twee jaar gescheiden leefde van haar echtgenoot, verwachtte een kind van haar nieuwe vriend. Tot hun terechte ontsteltenis zou de baby automatisch de familienaam van de wettelijke vader krijgen. Dat is een wetgeving uit de tijd van Napoleon, gaf een adviseur van het kabinet Justitie toe. Zelfs minister Laurette Onkelinx vertelde in een vooraf opgenomen filmpje iets over ‘de toestand op het terrein’, al viel uit haar versie van het Nederlands niet precies op te maken wát. Belangrijker was dat het programma dankzij haar getuigenis een air van journalistiek en duiding en gedichte kloven met de burger kreeg. Dat hadden Dupain en Borgraeve toch anders begrepen. Van die laatste werd verwacht dat hij ‘op iets luchtiger wijze’ een bestaande wet zou toelichten of een prangend probleem zou oplossen. Voor de première was hij als gedreven (ex-)journalist een petitie begonnen om verkeersremmers te leggen in een straat in Temse. Journalisten en drukkingsgroepen, één strijd. En Dupain? Zonnekanonbruin en voor zijn doen onopvallend gekleed in streepjespak, ruitjeshemd en streepjesdas, holde hij zichzelf voorbij terwijl hij zijn uitgeschreven vragen opdreunde in een slordig gekuist dialect dat mededogen moest simuleren. Allemaal met de bedoeling om de mondige burger een megafoon te geven, tot nut van de democratie.

Je zou ook kunnen zeggen dat programma’s als De Oplossing? vooral worden gebruikt om vanuit de heup op de overheid te schieten, waarna het publiek in polonaise naar het stemhokje trekt. Ooit zullen Dupain en andere exploitanten van praatbarakken terugkeren naar hun knekelhuis, waar ze met de achterkant van hun lepel de woorden van de grote Hendrik Marsman in de muur zullen krassen. ‘Ik heb in mijn jeugd mijn leven verslingerd aan duizend dingen van felle en vurige namen, oproeren, liefdes… En wat is het alles te samen nu nog geweest? En hoeveel zal ik mij niet blijven schamen?’ Bart Cornand

Bart Cornand