Eenmalige vertoning van de gerestaureerde (in België nooit vertoonde) versie van Gimme Shelter op woensdag 28 augustus, om 22 u. in het Filmmuseum van Antwerpen. Info: 03/233.85.71.

1969. De broers Albert en David Maysles, pioniers van de direct cinema (die geen controle in de weergave van de werkelijkheid duldde), hadden net hun onwaarschijnlijk sterke Salesman gemaakt, wellicht de beste Amerikaanse docu van de jaren ’60. Het jaar daarop pakten ze echter samen met Charlotte Zwerin uit met wat omschreven wordt als ‘de beste rockdocumentaire ooit gemaakt,’ of ‘de Zapruder-film van de rock’ en ‘het einde van the love generation.’ Gimme Shelter moest een verslag van de Stones-wereldtournee worden maar draaide uit op een epitaaf voor een decennium, een beweging, een generatie, een (tegen)cultuur. Slechts twee concertopnamen vonden hun weg in de film (naast de Maysles-broers en Ron Dorfman was niemand minder dan George Lucas cameraman; hij had echter flinke pech, want na 30 meter film blokkeerde zijn camera en niets van zijn materiaal overleefde de eindmontage). De ene was die van een concert in Madison Square Garden dat de Stones op Thanksgiving gaven. Het is een visueel en auditief stukje opwinding dat echter barst door de anticipatie van de andere opname: die van een gratis concert op 6 december op de Altamont Speedway in San Francisco.

In een breuk met de ‘regels’ van de niet-gemanipuleerde direct cinema, plaatsten de Maysles en Zwerin na Madison Square Gardens Jumpin’ Jack Flash niet Altamont, maar een opname van The Stones in de montagekamer, nadat zij op film hadden gezien wat ze op 6 december werkelijk hadden zien gebeuren vóór hun ogen. Daarna komen beelden van de band die naar de radio luistert en hoort hoe een erg assertieve Angel via de telefoon de schuld voor wat gebeurde bij hen legt. Dan springt de film helemaal terug naar de onderhandelingstafel, waar de advocaat van The Stones het Altamont-optreden probeert op touw te zetten. Pas daarna tonen de Maysles en Zwerin wat er precies gebeurde: hoe de Hell’s Angels zich met groot vertoon van hun motoren een weg door de massa banen, hoe het tot schermutselingen met het publiek komt, hoe Sympathy for the Devil pure dreiging vertolkt en hoe in het tumult een man door een Angel wordt neergestoken en sterft.

Die hele opbouw is een desoriënterende ervaring maar wel een van de meest overweldigende die de cinema ooit voortbracht. De verbeelding van een stuk werkelijkheid dat knettert van geweld wordt het testament voor een generatie waarin precies de verbeelding het even van geweld en naakte macht leek te halen. De tegencultuur stak zichzelf dood in Altamont. Daarna was het aan zijn volgelingen om de macht over te nemen.

J.S.