BRILJANTE STROPERS. EEN PLAAT DIE aan Haircut 100, Tracey Ullman, The Knack en Paul Anka doet denken en tóch overeind blijft: Franz Ferdinand flikt het.

YOU COULD HAVE IT SO MUCH BETTER…

(Domino)

Franz Ferdinand ****

Ogen open, snaveltjes toe: het is tijd voor een verhaaltje. Vier olijke Franzen komen samen in Glasgow. Nick pikt meteen de fles vodka van Alex. Kwaad dat die is! Ze sluiten een deal: als Nick drums kan spelen, dan is de zonde vergeven. Nick kan dat niet, drummen – hij is pianist – maar hij liegt, já, dude, natuurlijk kan ik drummen. Dus beginnen ze eraan. De échte drummer is eigenlijk Paul, maar hij wil wel gitaar spelen, en Bob doet bas. Met onnozelheid moet je natuurlijk niet gaan overdrijven, dus ruilen de vrolijke vier toch onderling van instrumenten, en speelt iedereen uiteindelijk waar hij het beste in is. Kent iemand een banaler verhaal?

Zet u schrap: het wordt nog sterker. Het huis-, tuin- en keukenbandje rammelt een serie liedjes uit de klankkast, en hun aardigheidjes komen op het titelloze debuut terecht. En wat blijkt? De hele wereld zat erop te wachten. Op vier slungels, zó weggeplukt van Cartoon Network, en op 11 recyclagepopliedjes. Underdogs zijn een referentiepunt geworden. De hype heeft meer te maken met de grillen van de tijdsgeest dan met Franz Ferdinands vernietigend vernieuwende sound. Het is de attitude die aanslaat. Andso what? Rock-‘n-roll is attitude. En was het verdomd niet lang geleden dat ‘no bullshit music’ níet banaal en puberaal was? Moest de jeugd van tegenwoordig het ter zijner amusatie tot dan toe niet stellen met Sum 41, The Bloodhound Gang, The Offspring, of in het beste geval Green Day? Maar zie, Franz Ferdinand streek neder, en werd in één klap een rolmodel voor een nieuwe lichting mishmash rock-‘n-rollgroepen, maar ook een legitiem tegengewicht voor de neo-rock-‘n-roll uit Amerika, type The White Stripes en The Strokes. Spits uw oren: het verhaal wordt alsmaar minder banaal.

Wat deed Franz Ferdinand na hun titelloze debuut? Even doorslikken en snel een nieuwe plaat maken. You Could Have It So Much Better… smeedt het ijzer terwijl het heet is. Een volbloed Franz Ferdinand is dit. Geen verrassend spel, geen omgegooide tactiek, maar wel vrank en vrij voetbal, en scoren aan de lopende meter.

The Fallen slaat toe met een brutale, kortaffe Clash-riff en bloeit open dankzij de Boxtops’- woowoo’s en een verloren gelopen flard Jimi Hendrix.

Zelfspot staat centraal in Do You Want To, dat alweer het jonge XTC in herinnering brengt, en je met plezier in afwaswater doet dabben. Met Walk Away herleven de fifties: het is een Roy Orbison/Paul Anka-pastiche met een idiote tekst waar Franz Ferdinand mee wegkomt, precies omdat ze niks pretenderen. Surf en rockabilly, The Cramps en The Stray Cats misdragen zich als een verliefd koppel in Evil and a Heathen en You’re the Reason I’m leaving is andermaal wat XTC onweerstaanbaar maakt, en Franz Ferdinand zulke briljante stropers. Maar er is ook warmbloedige sixtiespop met speelgoedinstrumenten, The Kinks in topvorm, in Eleanor put your Boots on en Fade Together. En ha! Horen wij daar niet ongegeneerd I wanna be your Dog van The Stooges in What You Meant? Franz Ferdinand is moderne, hyperaanstekelijke beatmuziek, en You Could Have It So Much Better… is een lenteplaat. In Argentinië zullen ze blij zijn.

Eddy Hendrix