1950 Zhang Yimou wordt geboren in een omstreden familie, met een vader en twee broers die ooit lid waren van het verguisde anticommunistische leger van Kwo-min-tang. Als kind mag Zhang geen lid worden van de Jeugdliga.

1966 De Culturele Revolutie barst los en Zhang moet gaan werken op een boerderij, daarna een weverij.

1978 De 27-jarige Zhang Yimou doet een aanvraag om aan de pas heropende filmschool van Peking toegelaten te worden. De school weigert omdat hij vijf jaar te oud is. Met de hulp van de minister van Cultuur, die onder de indruk is van Zhangs foto’s, wordt hij toch toegelaten.

1983 Terwijl Zhang werkt aan de Xian-filmstudio onder auspiciën van zijn grote mentor Wu Tianming, wordt (zonder veel gevolgen) een politieke campagne opgezet tegen de geestelijke vervuiling van westers geïnspireerde cinema.

1987 Zhang Yimou maakt zijn eerste film, Het Rode Korenveld, en jaagt meteen de censuur tegen zich in het harnas. Die noemt de film een verhaaltje over vulgaire bandieten en een voorbeeld van geestelijke vervuiling. Zhang voegt er nog snel anti-Japanse oorlogsscènes aan toe, zodat de film vertoond mag worden.

1989 De tragedie van Tien-An-Men.Wu Tianming vlucht als dissident naar de Verenigde Staten, terwijl in China de politieke teugels aangetrokken worden.

1990 Het hoofd van het Chinese Filmbureau beschuldigt de regisseurs van de Vijfde Generatie (onder wie Zhang Yimou) van ‘nationaal nihilisme’ en ‘blinde aanbidding van westerse filmtheorieën en -genres’.

1990 Hoewel Yimou Ju Dou met opzet in de jaren twintig situeert om elke kritiek te vermijden, wordt de film verboden in China wegens de seksualiteit en het feit dat hij over het troebele verleden van China gaat. Het Filmbureau vaardigt Ju Dou aanvankelijk af voor de oscars, maar probeert hem vervolgens vruchteloos terug te trekken. Zhang mag niet naar Los Angeles voor de ceremonie.

1991Raise the Red Lantern wordt verboden in China, maar Hongkong (coproducent met Taiwan) vaardigt de film wel af voor de oscars. Zhang besluit om in zijn volgende film zo voorzichtig mogelijk te zijn.

1992The Story of Qui Ju, Zhangs eerste film over het hedendaagse China, wordt met open armen ontvangen door de censuur wegens zijn positieve portret van Chinees doorzettingsvermogen. Ju Dou en Raise the Red Lantern mogen vanaf nu wel vertoond worden.

1994To Live wordt verboden omdat Hongkong de film zonder toestemming van de Chinese censuurcommissie verkoopt en verdeelt, en omdat Zhang Yimou de Culturele Revolutie via zwarte humor op de korrel neemt.

1995 Zhang situeert Shanghai Triad in de jaren dertig om niet beschuldigd te kunnen worden van kritiek op de regering. In een interview noemt hij de film een waarschuwing tegen te veel materialisme en geldzucht.

1997Keep Cool wordt geselecteerd voor het festival van Venetië, maar de Chinese propagandacommissie weigert de film te sturen. De film wordt toch vertoond en wint de Gouden Leeuw. Zhang moet schriftelijk uitleggen waarom hij zijn film zonder toelating ingediend heeft.

1999 Zhang maakt Not One Less, een portret van de menslievende kant van het Chinese bewind, al voegt hij er op het eind wel weinig positieve cijfergegevens over schoolverlaters en mensonwaardige omstandigheden aan toe. Maar als de film geselecteerd wordt voor Cannes, weigert Zhang de uitnodiging. Hij stuurt een brief aan festivaldirecteur Gilles Jacob waarin hij de westerse visie op Chinese films hekelt. ‘Ofwel worden onze films gezien als antiregering, ofwel als propaganda’, haalt hij uit.

2001 Zhang regisseert Happy Times, een ongevaarlijke, sentimentele komedie over de liefde tussen een man en een blind meisje.

2003Hero krijgt een oscarnominatie en een hoop kritiek.

Door Ruben Nollet