Op Sfinks staan weer heel wat artiesten waar u nooit van gehoord heeft. Hulpvaardig als we zijn, geven we graag het gat in uw cultuur een eerste laag plamuur. Met tien Belgische muzikanten met een open blik zochten we de wereldmuziekalbums die in geen enkele platenkast mogen ontbreken. Door Peter Van Dyck

1981, Universal

Uit: Nigeria

1991, World Circuit

Uit: Mali

1986, Warner

Uit: Zuid-Afrika

1994, World Circuit

Uit: Mali

2003, Warner

Uit: Mexico

1968, Philips

Uit: Brazilië

2001, Virgin

Uit: Spanje

1990, Real World

Uit: Pakistan

1998, Auvidis

Uit: Marokko

1975, Tuff Gong/Island

Uit: Jamaica

Fela Kuti ‘Original Sufferhead’

Wat? Afrobeat uitvinder Kuti verrijkte de funk van James Brown met zijn Afrikaanse roots, en bracht dit met een jazzattitude, een enorme power en een militante politieke boodschap. De in 1997 overleden charismatische leider botste regelmatig onzacht met de politie, maar tegen zijn repetitieve dansmuziek was er geen verweer.

De mening van DJ 4T4: ‘Dit is zo funky: een absolute must. Trance avant-la-lettre. De muzikanten moeten zich ongelooflijk geamuseerd hebben in de studio, en dat hoor je.’

Probeer ook deze: Oneness Of Juju African Rhythms H Manu Dibango Makossa Man H The Belgian Afrobeat Association The King Is Among Us H Brian Eno & David Byrne My Life In The Bush Of Ghosts

Oumou Sangare ‘Moussolou’

Wat? Het koosnaampje ‘de Madonna van Mali’ dankt Sangare aan haar lef. Begiftigd met een sterke persoonlijkheid schrikt ze niet terug voor sociale commentaar. Onrespectvolle mannen krijgen van haar de volle laag. Ze is de spreekbuis van de moderne Afrikaanse vrouw.

De mening van Ludo Vandeau (Bodixchel): ‘Op Moussolou voel je de rijkdom van de Wassoulouregio, in het zuidwesten van Mali, waar een traditie van jachtritueelliederen leeft. Erg aangenaam om naar te luisteren, vooral in de auto, als je ’s avonds laat onderweg bent. Sangare is een grote, mooie dame.’

Probeer ook deze: Youssou N’Dour Immigrés H Salif Keita Soro H Toumani Diabate & Ballake Sissoko New Ancient Strings

Paul Simon ‘Graceland’

Wat? De energieboost die de township jive uit Zuid-Afrika hem gaf – net als de rock-‘n-roll waarmee hij opgroeide – stimuleerde de singer-songwriter om, ondanks de toenmalige culturele boycot, in Johannesburg met plaatselijke muzikanten in zee te gaan. Een snedig album dat zijn surrea- listische poëzie ongemeen doet swingen.

De mening van Stijn Meuris: ‘Een evenwichtige popplaat met Afrikaanse invloeden. Door die donker zoemende stemmen van Ladysmith Black Mambazo, ben je meteen verkocht. Wereldmuziek in de ware zin van het woord, want het versmelt vele stijlen tot één geheel.’

Probeer ook deze: Busi Mhlongo Urbanzulu H The Drummers Of Burundi Live At Real World H Zap Mama Seven

Ali Farka Touré & Ry Cooder ‘Talking Timbuktu’

Wat? Hoewel de Afrikaanse John Lee Hooker zelden zijn rijstvelden verlaat, kon musicoloog Ry Cooder – het brein achter de Cubaanse Buena Vista Social Club – Touré ervan overtuigen naar een Californische studio over te vliegen. Cooder voegde aan de traditionele Malinese blues slidegitaar en accordeonsamples toe.

De mening van Jean Bosco Safari: ‘In het fenomenale gitaarspel van Ali Farka Touré mag dan de blues doorsijpelen, het is géén donkere muziek. Het heeft niet die drukte van bijvoorbeeld de Congolese zouk. Het klinkt heel spiritueel, transparant en open.’

Probeer ook deze: Rokia Traore Bowmboï H Afel Bocoum, Toumani Diabate, Damon Albarn & Co Mali Music H Habib Koité Ma Ya

Lhasa ‘The Living Road’

Wat? Dit bastaardkind uit de driehoeksrelatie Brel – Billie Holiday – Calexico levert met The Living Road de soundtrack af van een roadmovie die nog gedraaid moet worden. Ingetogen latin, in drie talen vertolkt met een etherische, mysterieus zwoele stem.

De mening van Eva De Roovere: ‘Voor mij een van de mooiste vrouwenstemmen van dit moment. Haar muziek ademt melancholie uit. Wanneer ik Lhasa in het Spaans hoor zingen, krijg ik visioenen van besneeuwde woestijnen en bevroren zeeën.’

Probeer ook deze: Susana Baca Eco De Sombras H Ibrahim Ferrer Buena Vista Social Club Presents H Cesaria Evora Cesaria H Mercedes Sosa Gracias A La Vida

Caetano Veloso ‘Caetano Veloso’

Wat? Samen met Gilberto Gil was Veloso het boegbeeld van tropicalia, een revolutionaire beweging die eind jaren zestig rock-‘n-roll opwinding, barriè-reloze inventiviteit en kleurrijke excentriciteit in de samba introduceerde en de toenmalige Braziliaanse dictatuur tegen de schenen schopte.

De mening van Johan Verminnen: ‘Ik ontdekte Veloso terwijl ik naar de sterren keek op het terras van mijn broer, toen ik bij hem in Sao Paulo op bezoek was. Een week later zag ik een concert van de man in diezelfde stad en werd ik fan voor het leven. Hij is de belangrijkste Braziliaanse singer-songwriter.’

Probeer ook deze: Gilberto Gil Giberto Gil H Marcos Valle Samba ’68 H Bebel Gilberto Tanto Tempo

Estrella Morente ‘Calle De Aire’

Wat? Een onconventio-nele flamencoplaat die een Grammy-nominatie in de wacht sleepte. Morente’s stem is fenomenaal, haar fusiemuziek met zorg voor detail gebeiteld. Ze kan Lenny Kravitz tot haar fans rekenen.

De mening van Buscemi: ‘Een absolute aanrader die Andalusië in je huiskamer brengt. Ik krijg telkens opnieuw kippenvel van deze flamencozangeres. Morente heeft duende: ze gaat zo op in haar liedjes, zodat er iets ontstaat dat méér is dan muziek. Pure magie.’

Probeer ook deze: Manu Chao Clandestino H Fanfare Ciocarlia Baro Biao H Goran Bregovic Ederlezi H Gotan Project La Revancha Del Tango H Le Mystère des Voix Bulgares Le Mystère des Voix Bulgares Vol. 1 & 2

Nusrat Fateh Ali Khan ‘Musst Musst’

Wat? Hypnotiserende sufimuziek, gebaseerd op qawwali, religieuze gezangen uit Pakistan. Experimenten met westerse muzikanten, zoals Michael Brook (producer van Musst Musst) en Peter Gabriel (op de Passion-soundtrack) deden de betreurde Khan internationaal doorbreken.

De mening van Winok Seresia (Wawa Dada Kwa): ‘Beklijvend, deze ‘stem van God’. Live was hij nog imposanter. Ik zag Nusrat Fateh Ali Khan zo’n 15 jaar geleden in het PSK in Brussel. De zaal zat afgeladen vol met Pakistani die geldbiljetten over zijn gigantische lijf strooiden.’

Probeer ook deze: Asha Boshle Kuch Door Hamare Saath H Nitin Sawhney Prophesy H Takashi Hirayasu & Bob Brozman Jin Jin/Firefly

Amina Alaoui ‘Alcantara’

Wat? Geboren in Fez, ging Amina op jonge leeftijd op zoek naar de wortels van de Arabo-Andalusische muziek waarvan die koningsstad het epicentrum is. De plaat die uit die research voortvloeide, won de prestigieuze Franse prijs Choc du Monde de la Musique.

De mening van Gerry De Mol (Oblomow): ‘Betoverende, beweeglijke stem met simpele, efficiënte begeleiding. Een cd die bol staat van de verfijning, zoals een Arabisch kantwerkje uit een gouden eeuw, waar multiculturalisme de norm was, dus nog voor de monocultuur was uitgevonden.’

Probeer ook deze: Souad Massi Raoui H Cheikha Remitti Sidi Mansour H Djur Djura Adventures In Afropea 2: Voice Of Silence H Hamid Baroudi City No Mad H Olla Vogala Gnanomo

Bob Marley ‘Natty Dread’

Wat? Na het vertrek van Peter Tosh en Bunny Wailer vinden The Wailers hun legendarische bezetting, mét dameskoor The I-Threes, en Marley neemt de touwtjes strak in handen. Met Natty Dread vestigt hij zich voorgoed als ambassadeur van de reggae.

De mening van Gabriel Rios: ‘Marley op z’n hoogtepunt. Een ruw album waarop alles klopt. Wanneer ik ernaar luister, vergeet ik dat het reggae is. Echt straffe songs: Them Belly Full, Rebel Music, Natty Dread, No Woman No Cry, het soulvolle Revolution.’

Probeer ook deze: Ini Kamoze Ini Kamoze H The Congos Heart Of The Congos H Augustus Pablo King Tubby Meets Rockers Uptown H Linton Kwesi Johnson Bass Culture

Peter Van Dyck