DE SAGA-SAGA

De Zweeds-Deense misdaadserie The Bridge is terug, met een nieuw seizoen vol suspense, maatschappijkritiek en onschuldige slachtoffers. En met Saga Norén, de Zweedse rechercheur met leren broek, flitsende sportwagen en een nogal eigen manier om met andere mensen om te gaan. Actrice Sofia Helin over het personage dat haar wereldberoemd maakte. ‘Het kost me telkens weer zes maanden om Saga uit mijn systeem te krijgen.’

‘Hoe was het met de boot?’ ‘Het schip. Het is langer dan 12 meter en breder dan 4: dan noem je het een schip.’ Juist is juist: er is net een vaartuig gebotst tegen de Sontbrug, die Denemarken en Zweden verbindt, met aan boord niemand behalve een paar geknevelde jongeren in het laadruim, maar voor de Zweedse rechercheur Saga Norén is het in de eerste plaats belangrijk dat iedereen de juiste terminologie gebruikt. Dat is natuurlijk Norén ten voeten uit: de agente heeft een op zijn zachtst gezegd onorthodoxe manier om met anderen om te gaan, zoals al uitvoerig bleek in het eerste seizoen van The Bridge, waar ze zich zonder gêne omkleedde in het bijzijn van haar collega’s, iedereen onomwonden de waarheid zei en een man mee naar bed vroeg na welgeteld één blik.

Het wordt in de reeks weliswaar nooit met zoveel woorden gezegd, maar Norén lijdt aan het syndroom van Asperger, een autismespectrumstoornis die ervoor zorgt dat ze moeilijk de emoties en reacties van anderen kan inschatten. Haar focus en haar passie zorgen er wel voor dat ze een erg goede rechercheur is, maar met haar samenwerken is niet altijd even eenvoudig. Haar spelen is dat evenmin, zegt de Zweedse actrice Sofia Helin (40), die dankzij The Bridge ook buiten haar geboorteland een bekend gezicht werd. ‘Saga ligt heel ver van me af’, zegt ze, ‘Ze is alles wat ik niet ben. Toen ik eraan moest beginnen, zag ik echt niet hoe ik haar moest neerzetten, omdat ik niets van mijn eigen ervaringen kon gebruiken. Ik heb dan veel research gedaan naar hoe mensen met asperger zich gedragen, en zo geleerd wat ik precies moet doen. Maar voor mij is het echt een transformatie: na het eerste seizoen zeiden veel kennissen me zelfs dat ze me nauwelijks herkenden op tv. (lacht)

Helin heeft ook lang geaarzeld toen ze de rol aangeboden kreeg. Niet omdat ze vond dat de politieagente te ver van haar af lag, maar omdat ze dacht dat het een saai personage zou worden. ‘Toen ik het scenario binnenkreeg, dacht ik eerlijk gezegd: pff, een krimi, daar heb ik echt geen zin in. Dat genre is hier in Zweden zo populair – op dat moment waren er op tv dertien misdaadreeksen te zien – en eigenlijk ben ik er niet echt een fan van. The Killing heb ik bijvoorbeeld nog nooit gezien, dat soort tv is veel te donker voor mij. (lacht) Ik heb het script dus eens snel doorbladerd en Saga leek me zo’n typische harde tante die je vaak ziet in dit soort reeksen, een doorslagje ook van Lisbeth Salander (het hoofdpersonage uit de Millennium-trilogie, nvdr.). Maar hoe harder ik me aan haar ergerde, hoe meer ik het gevoel kreeg dat er toch iets in moest zitten. Toen ik begon te lezen over mensen met asperger begreep ik dat ze weliswaar vaak onhandig en afstandelijk overkomen – zeker tegenover een heel open en joviaal iemand als ik – maar dat ze eigenlijk hun uiterste best doen om zich aan te passen.’

De blonde rechercheur zorgt er ook voor dat The Bridge opvalt in de stroom van misdaadseries die de afgelopen jaren vanuit Scandinavië naar hier is gekomen, en waarin de hoofdrollen heel vaak zijn weggelegd voor vrouwen. Ook in Helins thuisland raakte het personage een gevoelige snaar, zegt de actrice. ‘Ik was verbaasd over hoeveel mensen me na het eerste seizoen kwamen zeggen dat ze zich herkenden in Saga. En dan heb ik het niet zozeer over personen met asperger – al waren er ook uit die hoek genoeg positieve reacties – maar ook over mensen van wie je het helemaal niet zou verwachten. Iedereen heeft blijkbaar wel eens dezelfde problemen en twijfels als haar.’ Wellicht daarom dat Norén in het tweede seizoen van The Bridge nog meer centraal staat: een groot deel van het verhaal draait om haar privéleven, en de problemen die ze ondervindt in haar relatie. ‘Dat was inderdaad een bewuste keuze van de schrijvers’, zegt Helin. ‘Om een andere kant van haar te laten zien: niet de vrouw die in een bar zomaar een wildvreemde man oppikt, maar een vrouw die in een echte relatie zit, waar ze des te meer haar best doet om te leren hoe ze zich moet gedragen. Dat maakt haar des te kwetsbaarder, en mooier. Maar het is heel intens om haar te spelen: na de opnames kost het me toch telkens een half jaar om haar uit mijn systeem te krijgen.’

De factor Norén is natuurlijk niet het enige wat meespeelt in het succes van The Bridge wereldwijd – ook het concept van de serie speelt een belangrijke rol: het idee van het eerste seizoen – om van een brug die twee landen verbindt een crime scene te maken door er een lijk op te leggen, pal op de grens – was briljant in zijn eenvoud. En het is ook gemakkelijk te transporteren: ondertussen is er al een Amerikaanse remake (die zich afspeelt op de grens tussen de VS en Mexico) én een Brits-Franse coproductie, waarbij de tunnel onder het Kanaal het decor is – die laatste reeks kreeg logischerwijze The Tunnel als titel mee. Maar het gevaar bij zo’n concept is dat het vlug geforceerd wordt, en dat merk je wel in The Bridge II, waarin de brug minder aan bod komt dan in het eerste seizoen. Na de openingsscène waarin de boot – pardon: het schip – vastloopt tegen een van de pijlers, schuift de actie weg van de Sontbrug en wordt het verhaal een thriller over hoe Norén en haar Deense collega Martin Rohde verzeild raken in een race tegen de klok om een misdadig complot te ontrafelen. De mensen die aan boord vastzaten, blijken namelijk opzettelijk te zijn besmet met een zeldzame vorm van longpest.

In tegenstelling tot in het eerste seizoen is ook meteen duidelijk wie er achter de feiten zit: een extremistische groepering die met haar misdaden de gevaren van de klimaatopwarming in de kijker wil plaatsen. ‘De scenaristen waren inderdaad bang dat ze zichzelf zouden herhalen’, aldus Helin. ‘Daarom dat er deze keer ook veel aandacht gaat naar hoe die groepering in elkaar zit, hoe de verschillende elementen elkaar ophitsen, en niet alleen naar het kat-en-muisspel met de politie.’ Wat dus wel terugkomt in de reeks is de maatschappijkritische ondertoon: terwijl in het eerste seizoen het brein achter alle misdaden problemen als kinderarbeid of de behandeling van daklozen wilde aanklagen, lijkt het ditmaal allemaal om de verontreiniging van het milieu te draaien. Toch een beetje een paradox: terwijl Scandinavië in de rest van Europa beschouwd wordt als een voorbeeld van harmonie en rust, lijkt het in de tv-series wel alsof de samenleving voortdurend op ontploffen staat. ‘Misschien komt het doordat we onze donkere kant uitzweten op tv dat we in vrede kunnen samenleven’, lacht Helin als we haar daarnaar vragen. ‘Maar ik denk ook dat je een te rooskleurig beeld hebt van Scandinavië. Zweden is bijvoorbeeld een veel harder land dan tien jaar geleden, met meer angst en onveiligheid. Vroeger was er veel meer idealisme, nu gaat het om hoeveel geld je hebt. We zijn onze onschuld kwijtgeraakt.’

FOCUS TRAKTEERT

WWW.KNACKFOCUS.BE

Win een exemplaar van The Bridge – Seizoen 2 Kijk snel op pagina 97.

THE BRIDGE – SEIZOEN 2

Uit bij Lumière.

DOOR STEFAAN WERBROUCK

Sofia Helin ‘THE KILLING? DAT HEB IK NOG NOOIT GEZIEN. VEEL TE DONKER VOOR MIJ.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content