21.00 – NED3

In 1997 werd onder een landingsbaan in de Boliviaanse bergen het stoffelijk overschot gevonden van Che Guevara, de posterboy van het internationale communisme. Het lichaam werd overgevlogen naar Cuba, waar de strijder, dertig jaar nadat het Boliviaanse leger hem in de jungle liquideerde, een mausoleum kreeg. Maar er ontbrak nog een stukje: toen het lichaam opgegraven was, bleek immers dat de handen er afgehakt waren. De Bolivianen hadden die meegenomen om te bewijzen dat de revolutionair echt dood was. De Nederlandse documentairemaker Peter De Kock maakte een film over wat er in de decennia na Guevara’s dood met zijn handen is gebeurd.

Ik las op je website dat je al sinds 1994 met deze documentaire bezig bent. Drie jaar vóór Guevara gevonden is…

Peter De Kock: Ja, in 1994 heb ik voor de eerste keer het verhaal van de afgehakte handen gehoord van iemand die naar eigen zeggen wist wat er gebeurd was met het lichaam. Maar eerlijk gezegd geloofde ik daar toen geen fluit van. Toen in 1997 echter bleek dat de man de waarheid sprak, ben ik hem meteen gaan opzoeken. Hij heeft me dan de namen gegeven van andere mensen die de handen in hun bezit hebben gehad, en zo heb ik het spoor kunnen reconstrueren. De film vertelt via de getuigenissen wat er met de handen is gebeurd vanaf 1967 tot nu. Al moet ik zeggen: in het begin sluiten alle verhalen perfect op elkaar aan, maar hoe dichter je bij het heden komt, hoe meer de getuigen elkaar tegenspreken. Dé waarheid blijft dus onduidelijk.

Jij bent de eerste die hier een documentaire over maakt. Eigenlijk is dat toch verbazend?

De Kock: Dat vind ik ook. Het is het enige raadsel dat nog rest rond Guevara hé? Zijn hele leven is gedocumenteerd, in 1997 is ook zijn lichaam teruggevonden, alleen die handen blijven een mysterie. En toch is dat onderwerp nauwelijks belicht. Ik heb voor mijn research de journaals uit 1997 bekeken, en ook toen werd er nauwelijks over gesproken. Maar eerlijk gezegd: telkens ik bij een getuige aankwam, was ik doodsbang dat die zou zeggen: ‘Kijk, dat is nou jammer, maar gisteren stond hier een ploeg van de BBC die nét hetzelfde kwam vragen.’

Werkten die getuigen eigenlijk gewillig mee?

De Kock: De meesten wel. Sinds er in Bolivië een nieuwe president aan de macht is gekomen, ligt het thema er ook minder gevoelig. Daarvoor was het echt gevaarlijk om het onderwerp aan te snijden. Een van de eerste mensen waarmee ik in 1997 ben gaan praten, is in 2000 zelfs geliquideerd, waarschijnlijk omdat hij niet had gezwegen.

Champions League Rechtstreeks verslag van de finale tussen Barcelona en Arsenal, met commentaar van Frank ‘Nu dan!’ Raes (20.30 – Canvas).

(L.J.)