1 valse werkelijkheden

Vandaag zijn we bijna verveeld met het idee dat de realiteit maar een constructie is, maar in 1959 al schreef Dick de originele Truman Show. The Three Stigmata of Palmer Eldritich uit 1964 beschrijft een samenleving die permanente hallucinatie ondergaat en waarin personages zich de vraag ‘Wat is echt?’ moeten stellen omdat hun leven ervan afhangt. Dat is ook de reden waarom Hollywood van Dick houdt: hij maakte van metafysica een whodunit.

2 mens versus machine

Dick wou weten hoe we in een technologische samenleving de authentieke mens kunnen herkennen, maar wist dat op die vraag geen antwoord bestond. Hij zag dat de lijn tussen mens en machine vervaagde. Zijn personages handelen vaak ook als wrede robots. Garson Poole bijvoorbeeld ontdekt in The Electric Ant dat hij een androïde is en begint zichzelf dan maar vrolijk te herprogrammeren.

3 entropie

Dick leerde uit zijn drugsverslaving, vijf huwelijken en zijn visionaire verbeelding dat je wereld heel snel uiteen kan vallen. Hij was geobsedeerd door zaken in verval en vond het woord ‘ kipple‘ uit om te verwijzen naar alle overtollige rotzooi die ons dagdagelijkse leven binnensluipt, zoals junkmail of oude kranten. ‘ Don’t bother fighting it‘, is Dicks eerste wet van Kipple. ‘ Kipple drives out nonkipple.‘

4 the nature of God

Dick was een garagefilosoof, een autodidact die veel religie en metafysica las. Soms lekten zijn speculaties in zijn alledaagse leven. In 1974 bijvoorbeeld onderging hij een psychotisch en/of mystiek breukmoment en kwam hij een kosmische kracht tegen die hij later ‘Valis’ noemde ( Vast Active Living Intelligence System, een cybernetische God). Om in onze gevallen wereld binnen te sijpelen, vermomt Valis zich als tv-advertenties of pulpy sciencefictionentertainment.

5 social control

Dick was altijd al zeer paranoïde, maar toen dieven in 1971 zijn huis binnenbraken, werd hij volledig gek. Hij begon te geloven dat de politieke tirannieën slechts facetten van een kosmische onderdrukker waren: the Black Iron Prison, een tijdloos archetype dat geassocieerd was met het Romeinse Rijk. Dick dacht dat de geschiedenis zoals wij die kennen een illusie was en dat de vuile trucs van de Nixon-regering een bewijs waren dat ‘ the Empire never ended‘. Wat zou hij vandaag de dag denken?