Paul Baeten Gronda neemt deze zomer een frisse duik in zijn favoriete tv-series en komt elke week boven met een kleinood dat daar niet uit weg te denken valt.
Wat betekent de das nog? De elite draagt ze al lang niet meer, want die laat het bovenste knoopje van haar witte doppio ritorto gewoon los. De middenklasse draagt intussen polo’s van opzichtige merken of schreeuwerige hemden met veel elastiek. Je ziet nog wel voetballers, dandy’s met een feestje of tv-presentatoren met zo’n heel dun lijndasje, maar normale mensen weten zelfs niet meer hoe ze een das moeten knopen.
Allemaal pummels en losers, want een echte manager weet natuurlijk dat een leidende alfaman een das aan moet. Vraag maar aan David ‘Someone who’s basically a chilled-out entertainer’ Brent.
Humor werkt fundamenteel op dezelfde manier als literatuur. Namelijk: iemand is gek genoeg om uiterst pijnlijke zaken uit te buiten in een verhaal. De humorist en de schrijver moeten dus in staat zijn om aan te voelen wat er persoonlijk genoeg is en tegelijk menselijk genoeg om de lezer, de kijker of de luisteraar in zekere zin een stukje vrijheid terug te geven in ruil voor zijn aandacht. Wie lacht, stelt zichzelf even vrij. Daarom is lachen zo belangrijk. Het is onze natuurlijkste vluchtweg uit de waanzin, het is onze graadmeter voor relaties. Als je iemand vindt met wie je echt goed samen kunt lachen, dan heet dat menselijk geluk.
Toch ken ik mensen die niet naar The Office kunnen kijken vanwege een te grote plaatsvervangende schaamte. Waar gaat dat om? Het gaat om een spiegel voorgezet krijgen en er niet in durven te kijken. Maar de humor uit The Office is natuurlijk geen correcte spiegel, het is er zo een die je dikker doet lijken dan je eigenlijk bent. Of smaller, of S-vormiger.
In die zin zit er meer mededogen in The Office dan je misschien zou denken. Die reeks zegt niet: kijk wat een verschrikkelijke idioten we allemaal zijn; maar eerder: we zijn allemaal verschrikkelijke idioten, en so what.
David Brent is los van alle theorie natuurlijk een van de grappigste personages die ooit op een tv-scherm te zien zijn geweest. Terwijl, en dat was relatief nieuw, hij nooit iets grappigs doet of zegt. Hij is alles wat je net niet wilt zijn, en denkt zelf dan weer alles te zijn wat hij helemaal niet is.
De pijnlijkheid culmineert zoals altijd in stiltes. Let daar maar eens op, ook in het echte leven. Strijd wordt niet beslecht in geroep, maar altijd in stiltes ervoor of erna. Zolang iemand praat, is er een duidelijk kader: er is een boodschap. Maar opgepast met stilte, want dat is een wit blad waar iedereen op schrijft wat hij of zij wenst, en dan wordt het snel lelijk.
De stiltes die vallen na een citaat van David Brent, zijn daarom ook de hardste momenten uit het programma. Daarbij maakt hij een gezicht dat eruitziet alsof hij net een beetje in zijn onderbroek deed en dan kijkt hij in de lens, trekt zijn mondhoeken naar achter en voelt eens of zijn das goed zit. En net als al de rest in zijn bestaan, doet ze dat nooit. Wij weten het. Hij weet het. De stilte wordt volgeschreven.
ALLEMAAL PUMMELS EN LOSERS: EEN ECHTE MANAGER WEET DAT EEN LEIDENDE ALFAMAN EEN DAS AAN MOET. VRAAG MAAR AAN DAVID BRENT.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
