THE TRUMAN SHOW ‘Capote’ biedt een zeldzame inkijk in het schrijfproces van de non-fictionklassieker die de Amerikaanse literatuur veranderde.

Capote (2005)

FILM: **** EXTRA’S: **** (SONY)

Film. In 1959 stuitte Truman Capote, toen al een gevierd schrijver ( Breakfast at Tiffany’s) en een veelgevraagde talkshowgast, bij het doorbladeren van de New York Times op een klein berichtje: ‘HOLCOMB, KANSAS. NOV. 15. Een rijke verbouwer van koren, zijn vrouw en hun twee jonge kinderen werden vandaag doodgeschoten in hun huis gevonden. Zij waren omgebracht door geweervuur van dichtbij, nadat zij gebonden en gekneveld waren.’

Meer had Capote niet nodig om hem op het spoor te zetten van wat zijn grootste literaire exploot zou worden, zijn grote experiment met de louter op feiten gebaseerde roman. ‘Al het materiaal in dit boek dat niet verkregen is uit eigen waarneming is ofwel ontleend aan officiële rapporten of het is de neerslag van gesprekken met rechtstreeks bij de zaak betrokken mensen’, schreef Capote in zijn verantwoording.

Intussen is gebleken dat In Cold Blood (1966) misschien niet zo waarheidsgetrouw was als Capote altijd had beweerd. Wat hij in zijn laatste en onvoltooide roman Answered Prayers onrechtstreeks zelf toegaf met de bemerking: ‘Because something is true doesn’t mean that it’s convincing, either in life or in art.’

De ‘five-year battle’ van het schrijven van zijn beroemdste boek wordt in Capote fraai gereconstrueerd. De ironie van deze moeizame karwei zit er helemaal in: de godvrezende Clutters, het gedoemde methodistengezin dat Capote zo respectueus beschreef, zouden de eersten zijn geweest om de flamboyante Capote achterdochtig te bekijken. Philip Seymour Hoffman brengt in zijn met een Oscar bekroonde vertolking een briljante imitatie van de verwijfde maniertjes van de New Yorkse schrijver (in het bijzonder van zijn irritante falsetstemmetje). Zijn opmerkelijk excentrieke verschijning op de hoge tarwevlakten van westelijk Kansas wordt dan ook door debuterend regisseur Bennett Miller maximaal geëxploiteerd.

Ook bijzonder goed getroffen is de dubbelhartigheid van Trumans artistieke aspiratie. Zo is het nooit erg duidelijk waar zijn gemeende empathie eindigt en waar de manipulatie begint van de schrijver voor wie de juridische nasleep (het alsmaar uitstellen van de executie van de twee jonge moordenaars) problemen stelt voor de opbouw en afronding van zijn non-fictionrelaas. Capotes dubbele agenda wordt ten spits gedreven in zijn relatie tot een van de twee moordenaars, Perry Smith, op wie hij verliefd wordt. Al was hun relatie aanmerkelijk gecompliceerder dan een niet geconsumeerde liefdesaffaire. Miller maakt zeer duidelijk dat als ze in elkaars ogen keken, ze elk de man zagen (of dachten te zien) die ze zelf hadden kunnen worden. Perry, die droomde van een carrière als kunstschilder of singer-songwriter, zag in Capote de succesvolle kunstenaar die hij zelf had willen zijn. Capote die in zijn beste Southern Gothic-kortverhalen zijn kwellingen en nachtmerries van zich afschreef, zag in Perry zijn dark side, de belichaming van zijn angsten en blessures.

Extra’s. Je kan de film bekijken met twee audiocommentaren: een matig interessante van de regisseur en de hoofdrolspeler en een veel betere van de regisseur en de cameraman (Adam Kimmel). De making of biedt heel wat inzichten in de productie en de stijl van deze lowbudgetfilm, maar het item over Capote zelf is veel te kort (nog geen zeven minuten) en oppervlakkig.

Patrick Duynslaegher