Annette Bening

© Bryce Duffy/Corbis Outline

Wie we daar hebben: Annette Bening! Even leek de steractrice van het Hollywoodvoorplan verdwenen, aangezien ze na haar erg drukke jaren 90 de moederrol boven alle andere verkoos. Om het goed te maken, brengt ze meteen twee films uit: de adoptiemozaïek Mother and Child en het lesbodrama The Kids Are All Right. ‘Acteren is in de eerste plaats een spel.’

De levensloop van Annette Bening heeft iets van een sprookje. De gevierde actrice werd op 29 mei 1958 geboren in het oerconservatieve Topeka, Kansas als de jongste van vier. Moeder Shirley zong in het kerkkoor, vader Arnett kwam aan de kost als verzekeringsmakelaar. In 1965 verhuisde het gezin naar het iets ruimdenkendere San Diego, California, waar kleine Annette haar acteerdebuut zou maken in een schoolvoorstelling van The Sound of Music. Na haar theateropleiding aan de San Francisco State University voegde ze zich bij het plaatselijke American Conservatory Theater om vervolgens midden jaren 80 naar New York te verkassen. Haar eerste rol daar leverde haar onmiddellijk een Tonynominatie.

Benings eerste stappen in de filmwereld liepen minder vlot. Na rollen in triviale tv-producties en naast Dan Ackroyd in de debiele komedie The Great Outdoors (1988) kroop ze in de huid van de manipulatieve markiezin de Merteuil in Valmont (1989). Milos Formans bewerking van de Franse schandaalroman Les liaisons dangereuses werd echter een flop, deels omdat Stephen Frears enkele maanden voordien datzelfde materiaal nog had verfilmd. Voor de grote doorbraak was het wachten tot de sfeervolle Jim Thompsonbewerking The Grifters (1990) van diezelfde Frears. Benings vertolking van een zwoele oplichtster leverde haar niet alleen een Oscarnominatie voor de Beste Vrouwelijke Bijrol op, maar ook een rol in Barry Levinsons Bugsy (1991).

Tijdens de opnames van dat gangsterepos schreef Bening pas écht filmgeschiedenis: ze wist het hoofd van tegenspeler Warren Beatty – Tinseltowns ultieme rokkenjager met naar verluidt dertienduizend bedpartners op zijn palmares – zodanig op hol te brengen dat hij een jaar later met haar trouwde. Ondanks vier zwangerschappen viel Benings acteercarrière tijdens de jaren 90 nooit stil. Mainstreamprojecten als The President’s Wife (1995) werden afgewisseld met uitdagender materiaal als In Dreams (1999). Kers op de taart was de Oscarnominatie voor de Beste Vrouwelijke Hoofdrol voor haar vertolking van Kevin Spaceys knettergekke echtgenote in Sam Mendes’ daverende debuut American Beauty (1999).

Nadien werd het stiller rond Bening. Hoewel ze schitterde in films als Open Range (2003) en Being Julia (2004), kwam de opvoeding van haar kroost op de eerste plaats. De quasi simultane releases van Mother and Child en The Kids Are All Right lijken het een einde van haar sabbatical in te luiden. Met haar indrukwekkende vertolkingen in Rodrigo Garcia’s mozaïek over drie door adoptieperikelen getekende vrouwen en Lisa Cholodenko’s familiedrama over twee lesbiennes wier puberende kinderen hun vader zoeken, vernieuwt Bening haar lidmaatschap van Hollywoods selecte clubje ‘leading ladies’.

‘Loop maar niet te hard van stapel’, lacht Bening onze felicitaties voor haar comeback weg. ‘Dat deze films tegelijkertijd de zalen bereiken, berust op toeval. Mother and Child had ik eerst laten passeren omdat de draaiperiode botste met persoonlijke verplichtingen. Enkele maanden later las Warren echter dat de opnames uitgesteld waren door de zwangerschap van hoofdactrice Naomi Watts. Ik heb meteen Rodrigo gebeld en dat was het. De totstandkoming van The Kids Are All Right verliep al even stroef. Het eerste gesprek dat Lisa en ik erover hadden, dateert al van jaren terug. Het op punt stellen van het scenario en het budget duurden een eeuwigheid.’

Al dat gezwoeg bleek de moeite waard. ‘Mother and Child’ viel op verschillende filmfestivals in de prijzen en ‘The Kids Are All Right’ brak in het Amerikaanse arthousecircuit het ene kassarecord na het andere.

Annette Bening: Dat zoiets vandaag nog kan! Volgens mij is er hekserij in het spel. (Lacht) Ik heb nog nooit zoveel complimenten gekregen als de laatste maanden. Zelfs klasgenoten uit de middelbare school – die ik dus al dertig jaar niet meer gesproken heb – proberen me weer te contacteren. Het succes van deze films stemt me hoopvol. We hebben bewezen dat er nog steeds bioscoopbezoekers zijn die uitdagend materiaal verkiezen boven gestroomlijnde popcorntroep. Laten deze films een hart onder de riem zijn voor al die eigenzinnige filmmakers voor wie het steeds moeilijker wordt om een project van de grond te krijgen.

Is het filmwereldje ingrijpend veranderd tijdens uw carrière?

Bening: Ik heb vooral gemerkt dat het mediacircus de afgelopen twintig jaar exponentieel gegroeid is. Ik zal daar altijd gemengde gevoelens bij hebben. Natuurlijk geeft de aandacht je ego een boost – collega’s die het tegendeel beweren, liegen dat ze zwart zien. Tegelijkertijd mag je er niet te hard in opgaan. Anders dreigt je privéleven gehypothekeerd te worden.

Spreekt u nu uit ervaring? Ik kan me inbeelden dat u en uw echtgenoot in het prille begin van jullie relatie overal achtervolgd werden.

Bening: Neen, dat waren andere tijden: de paparazzi kon je op twee handen tellen. Het internet stond maar in de kinderschoenen, zelfs kabeltelevisie was nog niet helemaal doorgebroken. Onze ontluikende verhouding kwam in het nieuws, maar van een mediastorm was absoluut geen sprake. Het internet heeft duidelijk zijn stempel gedrukt op onze samenleving. Mensen zijn verslaafd geworden aan kortstondige visuele stimuli. Daarom moeten acteurs en actrices dezer dagen urenlang paraderen op de rode loper. Interviews geef ik met alle plezier, maar dat verplichte defileren vind ik maar niets.

Vroeger was het dus beter?

Bening: Verdorie, ik lijk wel een oude zeur. (Lacht) Maar ik kan niet ontkennen dat het er vroeger gezelliger toeging. Neem nu het Oscargala in het jaar dat ik genomineerd was voor mijn rol in The Grifters. Voor de show was er nergens een camera te bespeuren en stond iedereen ontspannen met elkaar te keuvelen. Samen met de andere genomineerde actrices hebben we toen zelfs lachend afgesproken dat diegene die won de rest op een etentje moest trakteren. Zo relaxed gaat het er nu nooit meer toe.

Terug naar het heden. De immer humeurige verpleegster die u in ‘Mother and Child’ speelt, blijkt heel wat kijkers danig op de zenuwen te werken.

Bening: (Zucht) Dat blijf ik maar horen! Veel mensen zweren bij pseudowijsheden als ‘verwacht niet te veel van je naasten’ en ‘val niet te hard op’. Mij maakt zo’n conformisme kotsmisselijk. We worden ingeprent dat we zo meegaand mogelijk moeten leven. Daar zal je gelukkig van worden! Laat me niet lachen. Ik verkies altijd een dwarse individualist boven een volgzame zombie.

Uw personage drijft haar dwarsheid meermaals op de spits. Laat een minder charmante actrice zo’n tang vertolken en iedereen loopt de zaal uit.

Bening: Bedankt voor het compliment, maar je schat de kracht van mijn charmes te hoog in. Dat de kijker mijn personage niet in de steek laat, is de verdienste van Rodrigo en zijn fantastische script. Hij heeft het unieke talent om zelfs de verschrikkelijkste figuur intrigerend te maken. Dat doen maar weinigen hem na.

De mozaïekstructuur die hij hanteert, kun je bezwaarlijk uniek noemen. Na recente films als ‘Crash’, ‘Syriana’ en ‘Babel’ voelt hij zelfs belegen aan.

Bening: Maar Mother and Child zit veel ingenieuzer in elkaar! Rodrigo is erin geslaagd om een klassieke structuur volledig naar zijn hand te zetten. Hoewel de drie verhaallijnen aanvankelijk op zichzelf lijken te staan, groeien ze naar elkaar toe. Wanneer ze dan samenvloeien, resulteert dat echter niet in een hapklaar happy end.

Uw personage uit ‘The Kids Are All Right’ is ook al niet van de sympathiekste. De hyperprincipiële chirurg spelt haar lichtzinnige partner en hun twee kinderen regelmatig de les.

Bening: Wat een bullshit! (Stilte) Sorry, dat had ik niet mogen zeggen. Ik heb de neiging om mijn personages met hand en tand te verdedigen. Wat wil je? Ik draag hen zo lang met me mee dat ze hun sporen achterlaten in mijn DNA. Over hun zogenaamde moeilijke karakters wil ik kort zijn. Als ik een scenario lees, denk ik niet in termen van goed of slecht, leuk of lastig. Ik ben op zoek naar boeiende verhalen en fascinerende personages. De wandelende clichés uit het gemiddelde hedendaagse Hollywoodscript boeien me niet. Ik wil échte mensen spelen, individuen met weerhaken die iets wezenlijks meemaken.

Veel van uw collega’s weigeren zulke rollen uit vrees voor imagoschade.

Bening: Ze weten niet wat ze missen. Ik ben juist beginnen te acteren om personages te spelen die mijlenver van me afstaan. In de huid kruipen van een moordenares of een waanzinnige: het heeft iets enorm bevrijdends. Veel acteurs vergeten dat acteren in de eerste plaats een spel is.

Laatste vraag: het is alweer van 2001 geleden dat uw echtgenoot het witte doek sierde. Wanneer zien we hem nog eens aan het werk?

Bening: Hij is bezig met de voorbereidingen van een nieuw project. Als alles goed gaat, wordt het een echte knaller. Meer kan ik jammer genoeg niet vertellen. Anders mag ik straks ons huis niet meer in. (Lacht)

Mother and Child

Vanaf 24/11 in de bioscoop.

The Kids Are All right

Vanaf 15/12 in de bioscoop.

Door Steven Tuffin

‘Ik lijk wel een oude zeur’

‘Natuurlijk geeft de aandacht je ego een boost – collega’s die het tegendeel beweren, liegen dat ze zwart zien.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content