Als je vijftien jaar geleden als vijftienjarige puber begON te hiphoppen in Limburg, dan HAD je net vier kaarten getrokken die niet echt veel goeds voorspelDen. DJ 4T4 maakte er het beste van, en lanceert eind mei de debuutplaat van zijn zoveelste project, Ultrasonic 7.

ULTRASONIC 7 MAKES YOU SWEAT:ULTRASONIC 7, UIT OP 31/5, BIJ PIAS

Alternatievelingen koesteren Kristof Michiels alias DJ 4T4 als het brein achter volslagen vreemde projecten als Magik Ballet Ensemble en Atomic. Het grote publiek kende hem tot voor kort vooral als de DJ van ’t Hof Van Commerce. Daar zou wel eens snel verandering in kunnen komen nu het cd-debuut van Ultrasonic 7 eindelijk klaar staat om de wereld in te duiken. Met die groep keert Michiels terug naar zijn eerste en grootste liefde: de funk. Omdat hij de geest van Curtis Mayfield, Isaac Hayes en Chic naar 2004 wil transponeren, zijn op Ultrasonic 7 Makes You Sweat ook de house- en world beat-invloeden niet van de lucht. De zomerse feelgood-muziek van Ultrasonic 7 mist zijn effect trouwens niet. Lips They Move schopte het een jaar geleden al tot hit. Wie verwachtte dat dit succes snel met een album verzilverd zou worden, bleef echter lang onvoldaan. Ultrasonic 7 Makes You Sweat werd een olifantendracht door de tijdrovende clearance van de rechten voor de samples uit veelal obscure platen. Bovendien werkten de risicovolle tijden in de muziekindustrie getalm in de hand.

De muziek die DJ 4T4 met zijn vrienden maakt, mag dan wel commercieel zijn, maar werkt hun hokjesschuwende houding niet tegen hen? En is de groep het, door de hitpotentie, niet aan zichzelf verplicht om het vizier nu op de internationale markt te richten? Dat soort vragen houdt platenbonzen tegenwoordig uit hun slaap. Wij stelden er gelukkig andere aan 4T4.

Het is moeilijk voor te stellen dat achter Ultrasonic 7 dezelfde mens schuilt als achter het experimentele Magik Ballet Ensemble.

4T4: Ik ben een autodidact. Door te experimenteren, zocht ik mijn weg. Na vier Magik Ballet Ensemble-platen was de uitdaging weg. Het werd plots een uitdaging om eens iets te maken dat ik zelf als DJ zou kunnen draaien. Dat ging niet toevallig gepaard met mijn beslissing om te stoppen met blowen. Daardoor ging ik het vanzelf een pak minder ver zoeken. Als je joints zit te roken, is het logisch dat je te fel opgaat in rare muziek. Ik word gewoon wat ouder. Na verloop van tijd heb je geen zin meer om speciaal te doen. Dan ben je het beu om de kunstzinnige uit te hangen. Dat heeft iets puberaals.

Cosmick Relief en Hell van Magik Ballet Ensemble waren heel persoonlijke albums. Is het niet spijtig dat slechts weinigen gehoord hebben wat je daarmee wilde vertellen?

4T4: Pas op, ik kreeg per email reacties op Magik Ballet Ensemble uit Noorwegen, Singapore en Oekraïne. God weet hoe iemand in Singapore aan zo’n plaat geraakt. Zoiets zie ik niet zo snel met Ultrasonic 7 gebeuren. Projecten komen en gaan, maar Magik Ballet Ensemble zal een constante blijven. Daar wil ik zelfs op mijn 60e nog mee bezig zijn. Dat is het ei dat ik zo nu en dan moet leggen.

Het aardige aan Ultrasonic 7 is dat het Tom Derie, ex-zanger van Soapstone, weer heeft opgevist.

4T4: Die opmerking hoor ik vaker. Tom is één van de beste zangers die ik in mijn leven al gehoord heb. Ik noem hem voor de grap de Elvis van de Lage Landen. (lacht) Een tijdje geleden hoorde ik Jailhouse Rock en werd me écht de overeenkomst tussen die twee stemmen duidelijk. Tom weet mij te raken. Ik ken hem al lang, van het Gentse uitgaansleven. Ik wou hem graag iets laten inzingen, maar ik wachtte tot ik een nummer had dat hem waardig was. Toen ik Lips They Move aan het schrijven was, wist ik meteen dat het eindelijk iets voor Tom was. Al snel bleken Tom en ik zo goed met elkaar te kunnen opschieten dat ik besloot om hem als vast lid in te lijven. Ook de andere muzikanten kwamen op een spontane manier bij Ultrasonic 7. Echt, ik heb nu de groep bij elkaar waar ik van droomde.

Al was je onlosmakelijk met de Gentse scene verbonden, toch besloot je anderhalf jaar geleden naar Brussel te verhuizen. Was je Gent beu?

4T4: Ja. Ik had het er wel gezien: Iedereen kent er iedereen, en zelfs na elf jaar werd ik als Limburger nog als een halve vreemdeling bekeken. Ik werd nog altijd niet aanvaard door sommigen. Terwijl hier in Brussel iederéén van ergens anders komt. De concurrentiestrijd die in Gent woedt, is echt niet meer normaal. De ene ziet al snel groen als de andere succes oogst. Er zit veel talent in Gent. Mocht iedereen aan hetzelfde zeel trekken, dan zou het zich tot een wereldcentrum van de muziek kunnen ontwikkelen. Maar neen, ze werken elkaar tegen, waardoor veel energie verloren gaat. Als muzikant krijg je eerder negatieve dan positieve feedback. Ik wilde niet langer het gevoel hebben dat ik me moest bewijzen. Als je in Gent ergens wil geraken, moét je wel met je neus in de wind lopen. Dan moét je een kliek rond je hebben die je pusht en iedereen vertelt hoe fantastisch je wel bent. Sorry, maar die mentaliteit ligt me niet.

‘Limburgers voelen zich heel erg Limburger’, hoorde ik dit weekend toevallig op de radio. Akkoord?

4T4: Nee. Dan ligt het cliché ‘Limburger wereldburger’ dichter bij de waarheid. Limburgers zijn geneigd om elke mens apart te beoordelen. Ze zijn niet fel anti dit of dat. Dat merk in je in hun houding tegenover migranten. Limburg heeft dan ook al veel langer met gastarbeiders te maken. De meeste Vlamingen zijn niet chauvinistisch. Waarom zouden ze een plaat kopen van hun buurjongen? In Limburg wordt de eigen scene wél gesteund.

Je was amper 14 toen je in Leopoldsburg je eerste stappen in de muziek zette. Dat is wel heel jong.

4T4: Dat is eigen aan hiphop. Daarvoor moet je niet eerst jaren naar het conservatorium. Ook nu nog voelen gasten zich snel tot hiphop aangetrokken en beginnen ze op hun 14e te rappen. Er zijn weinig hiphopfans die niet actief in die subcultuur stappen, al was het maar om graffiti te spuiten.

Je eerste sparring partner was Shamrock, die later faam zou maken in de eurodance.

4T4: Typical 2 MC’s, het duo dat ik vormde met Shamrock, kwam niet echt van de grond. We waren nog te groen. Zonder manager zaten we bij de telefoon te wachten tot we geboekt werden. Shamrock was een zwarte Amerikaan. Als hiphopper heb ik veel van zijn aanpak en visie geleerd. Achteraf is hij bij T-Spoon terechtgekomen. Hij heeft daarvoor nog een nummer gepikt dat Peter Lutz, nu de man achter Lasgo, en ik hadden geschreven: No Time To Waste. Een tijd geleden heeft dat nog tot een ruzie geleid. T-Spoon beweert bij hoog en bij laag dat het nummer van hén is. Een leugen, want ik heb de demo uit 1988 om mijn gelijk te bewijzen. Ik heb daarmee naar schatting tussen de 25.000 en 50.000 a misgelopen. Dat geeft me geen wrang gevoel. Liever dát dan dat mijn naam bij de credits vermeld zou staan.

Met je volgende groep Wicked liep het eveneens slecht af. Drummer Steven Dewalhens, je beste vriend, verongelukte. Hoe hard kwam dat aan?

4T4: Zoiets tekent je. We waren samen op vakantie vertrokken toen we crashten. Hij was op slag dood en ik heb enkele dagen in coma gelegen. Het was een dom ongeval. We hadden niet gedronken, we hadden gewoon brute pech. Ik heb nog lang last gehad van een Post-Traumatic Stress Disorder. Het heeft me jaren gekost om daar psychisch bovenop te komen. Die Magik Ballet Ensemble-platen hebben goed geholpen bij de verwerking. Het ongeluk had negatieve, maar ook positieve gevolgen. Stevens dood was uiteraard heel erg. Hij was verdorie 19. Maar op één of andere manier was het voor mij ook een grote drijfveer. Steven is nog dagelijks in mijn gedachten. Hij stuwt me vooruit. Bovendien kreeg ik bijna 19.000 a schadevergoeding. Dat geld heb ik in studiomateriaal geïnvesteerd. Ik weet niet of ik er anders volledig voor had kunnen gaan. Ik heb zo’n beetje het gevoel dat het moest gebeuren. Al voel ik me schuldig om te zeggen dat het goed is geweest voor mijn leven, want dat klinkt zo egocentrisch. Het was hoe dan ook een keerpunt want ik had ook net mijn humaniora achter de rug. Ik was altijd met tegenzin naar school gegaan. Nu ik ei zo na dood was geweest, kwam ik tot het besef dat ik, als ik maar 18 jaar had geleefd, de helft daarvan vergooid zou hebben aan de school. En dus besloot ik dat ik me voortaan wilde amuseren. En dat betekent in mijn geval: muziek maken. Als ik oud ben, zal ik er tenminste prat op kunnen gaan dat ik mijn zin heb gedaan. Dat heb ik uit dat drama geleerd. Op Ultrasonic 7 mag nog zoveel kritiek komen, het kan mij niet raken, omdat ik het met volle overtuiging doe.

Je hebt geen diploma, dus geen vangnet. Geen spijt?

4T4: Neen. Ik ben even, uit interesse, aan studies grafiek begonnen, maar ik merkte dat ik op Sint-Lucas weinig leerde. Ik moest mezelf niets wijs maken: ik wilde al tien jaar de muziek in. De belangrijkste reden om met die studies te stoppen was: stel dat ik een diploma had, dan zou ik op de momenten dat ik als zelfstandige weinig geld verdien misschien geneigd zijn om werk te zoeken. Dan zou muziek geen noodzaak meer zijn. Ik zorgde ervoor dat ik geen keuze had. Ik moét het met mijn muziek rooien. Nu beklaag ik me dat soms. Als ik drie dagen na elkaar pas om zeven uur ’s ochtends thuis kom van een deejayset, waar ik omstuwd werd door dronkaards, dan verzucht ik wel eens. Maar muziek is nu eenmaal mijn leven. Gemakzucht geef ik geen kans. Ik kan niet foert zeggen. Huisje, tuintje, kinderen en me settelen: dat wil ik niet. Ik wil vechten. Dat houdt me levend. De dag dat je stopt met vechten, word je oud. Er zijn mensen van 70 die nog niet oud zijn. Ik wil zo iemand worden. Ik wil me blijven doelen stellen. ’t Hof Van Commerce was zo’n doel. Op Vlaamse schaal hebben we het gemaakt. Ik zou op mijn lauweren kunnen rusten, maar zo zit ik niet in elkaar en dus stort ik me in Ultrasonic 7, een ambitieuzer project.

Zes jaar terug heb je overwogen om je definitief in Portugal te vestigen. Zie je jezelf ooit nog emigreren?

4T4: Voor een totaal andere cultuur kiezen, acht ik voor mezelf uitgesloten. Ik trok naar Portugal omdat ik naar een beter klimaat verlangde. Ik verbleef er drie maanden. Toen ik terugkwam, wist ik dat mijn hart in België lag. Toen besefte ik pas wat ik aan dit land heb. In Brussel voel ik me thuis. Ik vind hier de actie waar ik nood aan heb. Stel dat ik de lotto win en me een villa met zwembad aan de Portugese kust kan veroorloven, ik zou daar zot worden. Later misschien, wanneer mijn carrière op zijn einde loopt en áls het financieel haalbaar is, maar het is zeker geen must.

Toen je van Portugal terugkeerde, ontplofte ’t Hof Van Commerce. Was dat ook iets dat moest gebeuren? Geloof je in voorbestemming?

4T4: Ik geloof in ieder geval niet in toeval. Ik hang geen religie aan, maar als je berust, gebeurt op het juiste moment wat moet gebeuren. Als je iets wil forceren, zal het niét komen. Dat is het grote probleem in onze maatschappij vandaag: we willen de boel controleren en vertrouwen er niet op dat de natuur zijn werk zal doen. Ik ben destijds met de fiets naar Portugal gereisd. Wel, vaak wist ik om tien uur ’s avonds nog niet waar ik de nacht zou doorbrengen. Ik was er gerust in dat ik wel iemand zou tegenkomen die me kon helpen. Dan ging ik bijvoorbeeld op een terras zitten om uit te zoeken of er in de buurt nog ergens een camping was. Net wanneer ik mijn laatste pint leegdronk, raakte ik aan de praat met iemand die me dan uiteindelijk aanbood om in zijn tuin of logeerkamer te komen slapen. Er diende zich altijd wel een oplossing aan. Oorspronkelijk was de bedoeling dat ik, toen ik na drie maanden terugkeerde, mijn huis in Gent zou verhuren, zodat ik me voorgoed in Portugal kon nestelen. Doordat ’t Hof Van Commerce in de lift kwam te zitten, bleef ik hier langer dan verwacht hangen en kwam ik er uiteindelijk achter dat ik hier nooit weer weg wou.

Peter Van Dyck – Foto’s Charlie De Keersmaeker

‘Er zit zoveel talent in Gent, dat het zich tot een wereldcentrum van de muziek zou kunnen ontwikkelen. Maar neen, ze werken elkaar tegen.’