Vanaf 17/10, elke zaterdag, 22u20, Canvas.

Als een interview een intellectuele bevalling van wereldbeelden en gedachten is, mag Thomas Vanderveken zich vandaag gerust de bekwaamste verloskundige in Vlaanderen noemen. En de doula van de openbare omroep draait weer warm voor een nieuw wekelijks rondje Alleen Elvis blijft bestaan. Met actrice Viviane De Muynck, wis- en natuurkundige Ingrid Daubechies, kerkjurist Rik Torfs, Arsenal-producer Hendrik Willemyns, chef-kok Kobe Desramaults, schrijfster Naema Tahir, modeontwerper Walter Van Beirendonck, advocaat Christine Mussche, schrijver Herman Koch en om te beginnen: fotograaf Stephan Vanfleteren. We zien het hoofdje al!

THOMAS VANDERVEKEN: Ik ben benieuwd naar de visuele pareltjes die Vanfleteren meebrengt, maar ook naar hoe hij de werkelijkheid bekijkt. Een fotograaf staart toch als een soort voyeur naar de wereld. En naar verluidt heeft hij iets met dansfilms, dat dan ook weer. (lacht)

Wiens vizier op de wereld interesseert je het meest: dat van een wiskundige als Daubechies of dat van een kerkjurist als Torfs?

VANDERVEKEN: Het plezier zit hem in de afwisseling. Van Daubechies vraag ik me af of ze mij in haar wereld kan tillen. Zij heeft de jpeg uitgevonden: hoeveel indrukwekkender wil je het nog? Maar ik las me al wat in, en ik snap er voorlopig echt geen lor van. Torfs’ wereldbeeld kennen we min of meer, maar ik kijk uit naar hoe hij het doet nu hij zélf de praatgast is.

Eentje van jou: ‘Geloof is beknottend, het knipt de vleugels van mensen en beperkt hun vrijheden.’ Dat wordt een gezellig robbertje met Torfs.

VANDERVEKEN: Ik ben echt níét gelovig, en ben benieuwd hoe hij zijn geloof aan mij zal kunnen uitleggen. Want ik denk niet dat iemand met zijn intelligentie kan geloven in een soort kinderbijbel-Jezus. Ik neem aan dat het dieper gaat, metafysischer is, maar hoe hij een monotheïstisch geloof precies rijmt met zijn wetenschappelijke kennis, dat wil ik wel weten.

Kobe Desramaults van In de Wulf schuift ook bij. Kan jouw nuchtere zieltje om met de verheerlijking van chef-koks?

VANDERVEKEN: Torfs schrijft daarover dat we de Bijbel vervangen hebben door kookboeken. En ideologie door de menukaart. Hij vindt dat wat magertjes en daar heeft hij tot op zekere hoogte gelijk in. Maar rond het eten samenkomen, vind ik een edel gegeven. Bovendien wordt de wereld veeleer gemaakt rond de eettafel dan aan de vergadertafel.

Heb je met Voor hetzelfde geld, je consumentenprogramma op één, al uitgedokterd hoe je goedkoop kunt tafelen in In de Wulf?

VANDERVEKEN: Dát wil ik zelf ook weleens weten. Ik ben er nog nooit geweest.

Dat lijkt me nochtans een must ter voorbereiding.

VANDERVEKEN:(droog) Gezien de besparingsplannen bij de VRT ligt dat nogal moeilijk, denk ik.

Jij was het gezicht van de open brief naar minister van Cultuur Sven Gatz. Kwam daar al respons op?

VANDERVEKEN: De ochtend nadien werden Tim Pauwels en ik in alle vroegte uitgenodigd om met Gatz en minister-president Geert Bourgeois te gaan praten. We hebben duidelijk gemaakt dat we geen mandaat hebben om voor hét personeel te praten, maar hebben wel onze ongerustheid toegelicht. De gedachte leeft nog steeds dat de VRT het makkelijk met nóg minder kan doen. Maar een vijfde van de medewerkers is al weg, vooral via brugpensioen, en er is geen jonge instroom meer, waardoor alle werknemers tussen de 30 en de 55 zijn. Dat is niet houdbaar. En er is geen verbetering op komst. De VRT wordt door ‘krachten in de maatschappij’ als ’te vet’ geportretteerd. Terwijl die ‘krachten’ daardoor net in hun eigen vel snijden. Door een zwakke openbare omroep boeten ook andere zenders aan kwaliteit in, aangezien de productiehuizen die nu deels overleven op openbaar geld dat plots zien wegvallen.

Terug naar Alleen Elvis blijft bestaan. Wannes Cappelle van Het Zesde Metaal, een veganist, deed je nadenken over je eigen vleesverbruik. Welke gast dwong je nog tot introspectie?

VANDERVEKEN: Van élke gast leer ik wat bij. Neem nu Petra De Sutter, de transgendersenator van Groen. Haar verhaal heeft me zo veel bijgebracht over identiteit en gender. Ik snap het nu als ze zegt dat ze geboren is in het verkeerde lichaam, maar dat gelukkig kon aanpassen om het toch het hare te maken. Of Joris Luyendijk, die me vertelde hoe hij rondliep in een Palestijns vluchtelingenkamp, wetend dat snipers hem in het vizier hadden en er maar eentje onverwachts moest niezen om zijn doodvonnis te tekenen. ‘Doodsangst uitstaan. Maar tegelijk is het zo lékker. Zo verslavend. En daar wil je altijd naar terug, want de rest van je leven voelt plots zo middelmatig.’ Ik snap nu hoe oorlogsverslaggevers zich opladen aan die foute gedachte die ze niet willen hebben, maar niet kunnen vermijden.

Het zijn uiteraard stuk voor stuk kanjers, maar naar wie kijk je het meest uit?

VANDERVEKEN: Een grande dame als Viviane De Muynck wilde ik er al jaren bij, maar haar agenda wilde nooit mee. Of de Nederlands- Pakistaanse Naema Tahir. Ik ben momenteel haar kortverhalen over moslims en seks aan het lezen. Uitzonderlijk. In interviews komt ze over als de serieuze juriste, maar die verhalen zijn zo zinnenprikkelend, zo erotisch, zo fout ook. Een 13-jarige die seks heeft met haar oom bijvoorbeeld. Of het meisje dat trouwt, al lang seksueel actief is, maar toch moet doen alsof ze nog maagd is. Tahir dompelt je onder in een seksuele wereld op een plek waar je dat als bange blanke man eigenlijk niet verwacht. Maar ik wil die wereld wel léren kennen. De kijker hopelijk ook, want Tahir is in Vlaanderen relatief onbekend.

Alleen Elvis blijft bestaan heeft ondertussen voldoende krediet opgebouwd.

VANDERVEKEN: Dat blijf ik het mooiste compliment vinden: dat mensen ondanks een onbekende gast toch beginnen te kijken, ‘want het is Elvis’, en dat ze niet teleurgesteld zijn achteraf.

Krijg jij ooit nog kritiek? Het programma wordt universeel bejubeld, in een bescheiden parallel universum weliswaar.

VANDERVEKEN: Ik heb een tijdje doorgevraagd telkens als iemand me een compliment gaf. ‘Ja, maar wat vind je níét goed?’ Waarop de meesten met nog méér lof begonnen te zwaaien. (lachje) Gênant, dus ben ik er maar mee gestopt. Ik voelde me op den duur als de blonde stoot die je toch nog vraagt of die zomersproetjes haar niet lelijk maken.

KRISTOF DALLE

Thomas Vanderveken : ‘HET MOOISTE COMPLIMENT IS DAT MENSEN KIJKEN, ONDANKS EEN ONBEKENDE GAST. OMDAT HET ELVIS IS.’