STRAF WERK – Antonio Campos peilt naar de psyche van de YouTubegeneratie, met een intrigerend highschooldrama waarin geen cheerleader te bespeuren valt.

Antonio Campos met Ezra Miller, Jeremy White, Emory Cohen, Michael Stuhlbarg, Addison Timlin

Die kids van tegenwoordig! Ze zeggen liever gedag op Facebook dan in het echt, zitten urenlang naar YouTube te gapen en geilen meer op cyberporno dan op de breezersletjes uit hun klas. Debutant Antonio Campos, zelf amper de schoolbanken ontgroeid, probeert te achterhalen waarom in dit lichtjes obsederende highschool-drama dat alvast meer gemeen heeft met Michael Haneke dan met John Hughes.

Protagonist is de 15-jarige Robert, een onopvallende knul die na de schooluren het liefst achter zijn computer zit en graag al eens naar NastyCumHoles.com surft. Wanneer Robert van zijn leerkracht de opdracht krijgt om zijn frustraties dan maar van zich af te filmen, is het resultaat niet meteen een doordeweeks videodagboek. Zeker niet als hij met zijn digitale cameraatje per toeval ook de dood van de Talbertzusjes vastlegt, de teen queens van het internaat die op de schooltrappen aan een overdosis partydrugs bezwijken.

U raadt het al: Pretty in Pink this ain’t. En om het vervreemdingseffect nog te vergroten blaast Campos de in long takes gevatte non-avonturen van Robert en co ook nog eens op tot breedbeeldformaat. Geen wonder dat een klinisch kil sfeertje van abstractie en afstandelijkheid in elke gang of lokaal lijkt op te doemen, terwijl de kijkers willens nillens in de rol van voyeur worden geduwd en Roberts onvermogen om op een normale manier met zijn makkers en leraars te commu-niceren een bijna fysieke invulling krijgt.

Toegegeven, bijwijlen oogt Campos’ cadrage – waarin de personages haast opgesloten lijken en soms maar half in beeld komen – nogal gezocht artistiekerig. En inderdaad: bij vlagen lijkt het alsof de 24-jarige debutant evenveel moeite heeft als zijn puberpersonages om zijn gevoelens ten aanzien van zijn YouTubegeneratie te uiten. Alleen zijn het net die onvolkomenheden die van dit existentialistische tienerdrama zo’n pregnant staaltje Zeitgeist-cinema maken, met zijn gepimpte doe-het-zelf-esthetiek en zijn dubbelzinnige registraties van verlegen ontboezemingen, onbeholpen vrijpartijen en multimediale vervreemding.

In die zin doet Campos dan ook precies wat snotneusfilmers als Harmony Korine en Jonathan Caouette hem voordeden met respectievelijk Gummo (1997) en Tarnation (2003): de polsslag van een generatie opmeten. In dit geval gaat het om een die de afbeelding van de werkelijkheid boven de werkelijkheid zelf verkiest, zich in cyberspace van de onzekere buitenwereld afsluit en zich makkelijker in emoticons dan in woorden uitdrukt.

nog aan toe.

Dave Mestdach