Aafke Romeijn

1 Een opvallend idee in je boek is dat onze beschaving niet met een grote klap hoeft te eindigen, maar dat ze ook stapje voor stapje naar de ondergang kan gaan. Geloof je dat zelf ook?

Aafke Romeijn: Als je beslist sciencefiction te gaan schrijven, kijk je welk soort boeken er al zijn. Ik merkte dat veel sf gaat over één moment waarop alles kapotgaat, en over de wijze waarop de resterende mensen overleven. De kans dat dat echt gebeurt, acht ik klein. Een keten van verschillende crises waarbij we het onheil over onszelf afroepen en dat niet van buitenaf komt, zoals de klimaat- en de coronacrisis, lijkt me veel meer kans te maken.

2 In je boek is er ook Konnekt, een Europees alternatief voor de Amerikaanse sociale media. Ben je beducht voor een almaar grotere uitholling van onze privacy?

Romeijn: Iets als Konnekt heeft voor- en nadelen. Je kunt er een groot deel van de bureaucratie mee overbodig maken en de zaken op Europees niveau veel makkelijker organiseren. Het grote nadeel is natuurlijk dat een stuk vrijheid verdwijnt. In feite zijn we die vrijheid vandaag al kwijt, maar nu ligt ons lot in de handen van privébedrijven en stellen we ons daar geen vragen bij. Als ik Google vervang door een overheidsorgaan, dacht ik, zullen mensen het dan nog steeds zo oké vinden? We lopen al te gewillig op onze ondergang af, deels omdat dat gebeurt met veel gemak, comfort en veiligheid, maar ook omdat veel mensen denken dat ze er als individu toch niets aan kunnen doen.

3 Konnekt is een Europees initiatief, net zoals veel autoritaire organisaties in je boek. Letten we toch maar best op met superstaat Europa?

Romeijn: Ik heb een heel dubbel gevoel bij Europa. Ik sta helemaal achter het idee van meer Europese samenwerking, maar die moet wel over de juiste dingen gaan. Vandaag laat Europa zich heel erg leiden door angst. Frontex wordt bijvoorbeeld steeds belangrijker. Europa zou zich beter, vertrekkend vanuit gedeelde normen en waarden, inzetten om van het continent een leefbaarder plek te maken voor zijn oude en nieuwe inwoners. Alleen acht ik de kans daarop vandaag niet groot aangezien oost en west duidelijk uit elkaar aan het groeien zijn. Polen en Hongarije houden er bijvoorbeeld heel andere waarden op na dan Nederland en België.