1. Besieged

THANDIE NEWTON en DAVID THEWLIS in BESIEGED: LAST TANGO IN PARIS zonder de margarine.

Zondag 14/8, 23.25, NPO2

Het Italiaans is een prachtige muzikale taal, maar de bedreven maestro Bernardo Bertolucci heeft nauwelijks woorden nodig in Besieged (1998), een intiem drama over het mysterie van de liefde, Afrika en de bevrijdende kracht van muziek.

De bevallige Shandurai (Thandie Newton) is een Afrikaanse vluchtelinge die in Rome geneeskunde studeert. Dat betaalt ze door het huishouden te doen van Kinsky (David Thewlis), een Engelse pianist en componist die halsoverkop op haar verliefd wordt. Shandurai wijst zijn avances af, ook al omdat ze getrouwd is – haar man is een politiek gevangene in haar thuisland. Kinsky reageert daarop met een daad van diepzinnige liefde.

Aan de basis van Besieged lag een door Boccaccio’s Decamerone geïnspireerd kortverhaal van de Amerikaanse schrijver James Lasdun, dat op zijn beurt bewerkt werd door Clare Peploe, Bertolucci’s in Tanzania geboren vrouw. Het uiteindelijke scenario is eenvoudig, psychologisch weinig diepgravend, maar laat veel ruimte aan beeld en geluid, waardoor de film een visueel concerto voor twee acteurs werd.

Bertolucci’s werk kun je opdelen in twee filmtypes. Er is de epische, politieke cineast die we kennen van internationale coproducties als Il conformista (1970), Novecento (1976) en The Last Emperor (1987). En er is de intiemere regisseur van cryptischer, kleiner opgevatte films als Strategia del ragno (1969) en La luna (1979). Het oorspronkelijk voor televisie gedraaide Besieged behoort tot die laatste categorie.

Televisie, ja, maar aan cinematografische bravoure heeft Bertolucci daar bepaald niet bij ingeboet: hij vindt hier een formele vrijheid en een enthousiasme terug waarvan je dacht dat hij ze verloren had. De centrale locatie is een aristocratische villa met een enorme wenteltrap in de buurt van het majestueuze Piazza di Spagna, de plek waar Gabriele D’Annunzio zijn beroemde roman Il piacere schreef. Het huis is gevuld met wandtapijten, schilderijen en sculpturen, kunstvoorwerpen waar Kinsky zich langzaam van ontdoet om zich beter op zijn muziek te kunnen concentreren. De manier waarop Bertolucci dat gebouw gebruikt en hij het ritme van de muziek – een combinatie van Europese klassieke muziek en Afrikaanse pop – in de montage en de camerabewegingen verwerkt, is grandioos.

In zijn beroemde schandaalfilm Last Tango in Paris (1972) had Bertolucci nog anale seks en een pak margarine nodig om over de liefde tussen een man en een vrouw in een verlaten appartement te vertellen. Dit keer roept Bertolucci puur met beelden, muziek, blikken en gebaren sensualiteit op.

LUC JORIS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content