Paul Baeten

‘Gigantische groep mensen krijgt met eenzaamheid te maken op niveau dat eigenlijk onmenselijk is’

Paul Baeten Columnist bij Knack Focus

Paul Baeten, auteur van onder meer Wanderland en de nieuwe novelle Een smerig dier, heeft het in zijn column deze week over eenzaamheid in coronatijden.

Mensen lastigvallen met mijn persoonlijke leven is iets wat ik normaal voor mijn steeds dunner wordende romans hou, maar deze week maak ik een uitzondering. Zeg dus straks niet dat je niet was gewaarschuwd.

Veel mensen maken zich zorgen vanwege economische tegenslag of omdat ze mentale druk ervaren die hen misschien nieuw is of die veel sterker of langer weegt dan ooit tevoren. Sommigen beginnen daarom rare filmpjes op hun sociale feeds te gooien of overal waar ze kunnen andere mensen hun haar te knippen. In Oost-Vlaanderen zouden er zelfs gevallen zijn van mensen die ten einde raad het werk van Duran Duran een nieuwe kans willen geven.

De groep mensen die met eenzaamheid te maken krijgt op een niveau dat eigenlijk onmenselijk is, moet hoe dan ook intussen gigantisch zijn.

Sinds mijn huwelijk geëindigd is, heb ik me gevestigd in een appartement in het dorpje in de Italiaanse pre-Alpen waar mijn dochter opgroeit. Met het huwelijk viel ook een groot deel van mijn sociale leven weg. Ik heb met andere woorden een dik half jaar voor het een wereldwijde hype werd al aan een soort zelfquarantaine gedaan. Zoals er hier ook vast veel mensen zijn die alleen zijn en geen directe familie in de buurt hebben.

Gigantische groep mensen krijgt met eenzaamheid te maken op niveau dat eigenlijk onmenselijk is.

Uit ervaring weet ik intussen dus dat het minste menselijk contact, al is het maar een bezoek aan de barbier of zelfs een kort gesprek met een kassierster, het hemelsbrede verschil kan maken tussen een heel donkere dag en eentje met een streep licht.

We leren nu ook, samen met de wonderen van alle videochattoepassingen, de beperkingen van contact via pixels met die vervelende halve seconde delay. En zelfs de gesprekken op een meter of twee afstand zijn raar. We zijn genetisch geprogrammeerd op nabijheid, ons hele apparaat aan non-verbale communicatie is afgesteld op een contact van hooguit een metertje afstand.

Eenzaamheid wordt in mijn ervaring na een tiental dagen belastend, en na een week of twee begin je te sterk vast te lopen in je eigen gedachten en mist het leven simpelweg de nodige zuurstof om het in een gezonde balans te houden. Week drie zonder waardevol contact en je begint je buren te verdenken van 9/11 en cirkels op de muur te tekenen.

Kortom, het is nu al een zekerheid dat er in de tien jaar na deze periode minstens evenveel documentaires gemaakt zullen worden over de mentale terreur die momenteel voor sommige mensen plaatsvindt als over het virus zelf.

Het zal dan te gemakkelijk zijn om dat af te doen met ‘we wisten het niet’ of ‘het was niet prioritair’.

De nood aan andere mensen komt voor de nood aan economie. Dat klinkt misschien raar, maar het is de essentie van de condition humaine. Zelfs primaten hangen samen in de bomen. De vroegste mensen hadden soms misschien honger, maar ze hadden samen honger. En de ergste straf, ook bij de meeste dieren: uitsluiting van de groep. Dus we krijgen de handel wel weer op gang en de scholen gevuld.

Eerst maar even zien dat we niet allemaal zot zijn voor we daaraan kunnen beginnen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content