Voor ‘House of Gucci’ was Lady Gaga anderhalf jaar (permanent) Lady Gucci

Een huiskat, een vos en een jagende panter: die drie dieren waren de leidraad waarmee Lady Gaga transformeerde in Patrizia Reggiani, die haar ex Maurizio Gucci vermoordde, het orgelpunt van een sensationeel verhaal vol waanzin, glamour en hebzucht. Achter de camera van het gedoemde House of Gucci: Ridley Scott.

Dat verhaal op het witte doek krijgen, is al een saga op zich, en eigenlijk ook een familiesaga. De film is gebaseerd op The House of Gucci (2000), een boek van Sara Gay Forden met de veelzeggende ondertitel A Sensational Story of Murder, Madness, Glamour, and Greed. Het is een verhaal dat tot de verbeelding spreekt, een Godfather in de modewereld, met intriges die niet zouden misstaan in het beruchte huis De’ Medici.

Je zou het ook kunnen zien als een slechte soap over the rich and the famous, zij het dat het echt gebeurd is. Op 27 maart 1995 wordt Maurizio Gucci voor het Milanese kantoor van het luxe-imperium Gucci doodgeschoten. De moordenaar blijkt ingehuurd door de voormalige mevrouw Gucci, Maurizio’s excentrieke ex Patrizia Reggiani. Door een dodelijke cocktail van hebzucht, spilzucht, verraad, fraude, familievetes en geslepen Bahreinse investeerders was het modebedrijf op dat moment al niet meer in handen van de Florentijnse familie die er haar naam aan gaf.

Een van Fordens gefascineerde lezers was Giannina Scott, filmproducer en echtgenote van Ridley Scott. Zij overtuigde haar man, de regisseur van klassiekers als Blade Runner, Alien, Thelma & Louise en Gladiator, om de rechten op het boek te kopen. Waarop het filmproject twintig jaar lang maar niet van de grond wilde komen. In 2009 werd Angelina Jolie genoemd als ideale hoofdrolspeelster, in 2012 Penélope Cruz en vijf jaar geleden zou Reggiani door Margot Robbie vertolkt worden, met In the Mood for Love-regisseur Wong Kar-wai achter de camera. Mevrouw Scott gaf in elk geval niet op en in februari van dit jaar lukte het om ondanks de pandemie in Rome een sterrencast te verzamelen. De hoofdrol van Patrizia Reggiani ging naar popdiva Lady Gaga, die de maand voordien nog op de inauguratie van president Joe Biden had gezongen.

***

‘Volgens mij is Ridley Scott door zijn vrouw voor het blok gezet: “Maak die film als je wilt dat ik nog wat langer blijf hangen”, grapt Jeremy Irons op de persconferentie van de film. ‘Mij best, met Ridley zou ik zelfs het telefoonboek willen verfilmen.’ De Engelse acteur uit de Watchmen-serie, The Borgias, Die Hard with a Vengeance, Reversal of Fortune (waarvoor hij een Oscar won) en The French Lieutenant’s Woman speelt Rodolfo Gucci, de zoon van stichter Guccio Gucci die liever in zijn fabelachtige Milanese paleis naar oude films van zijn overleden vrouw kijkt dan het familie-imperium te beheren.

En Irons was slechts een van de vele Oscar-winnaars op de set. Al Pacino, de levende legende uit The Godfather, kroop in de huid van Aldo Gucci, Rodolfo’s flamboyante broer die het familiebedrijf wel verder wil uitbouwen en commercialiseren maar ook fraudeert. Jared Leto is haast onherkenbaar als de gezette, kalende Paolo, Aldo’s zoon die te lomp is om te helpen donderen en zo voor enig comic relief in de film zorgt. De acteur uit Dallas Buyers Club en Requiem for a Dream vond het een kleine moeite dat hij voor die transformatie dagelijks vier uur in de make-upstoel moest zitten. ‘Al Pacino die je vader speelt, dat is toch een nauwelijks te vatten opportuniteit? En Ridley Scott is een van mijn grote helden. Blade Runner heeft mijn leven veranderd. Door die film werd ik verliefd op cinema.’

Adam Driver, de grote vriendelijke reus die momenteel als grote onvriendelijke reus te zien is in Annette en The Last Duel (óók een film van Ridley Scott), zet sober maar efficiënt de gedoemde Maurizio Gucci neer, zoon van Rodolfo. De film maakt van hem een overbeschermde jongen die met zijn in het verleden levende vader breekt om met een geliefde van eenvoudige komaf te trouwen: Patrizia Reggiani. Mede door haar toedoen keert zijn aanvankelijke desinteresse in het familiebedrijf en verandert hij in een nietsontziende machtswellusteling die Gucci wil leiden en zich de bijbehorende decadent luxueuze levensstijl laat welgevallen. ‘Hij is van opleiding jurist, zonder de ambitie deel te gaan uitmaken van het Gucci-imperium. Maar dan wordt hij door dat wonderlijke creatuur verleid, hij wordt verliefd en raakt afgeleid’, zo vat Driver het, een tikje kort door de bocht, samen.

En dat ‘wonderlijke creatuur’ is dé ster van de show. Het is moeilijk om wat haar betreft feiten van mythe, sensatie en laster te scheiden, maar zeker is dat Patrizia Reggiani in 1997 voor de moord tot een celstraf van 29 jaar veroordeeld werd en in oktober 2016 weer vrijkwam. Volgens de aanklager had ze uit jaloezie, winstbejag en weerzin een huurmoordenaar betaald om haar ex Maurizio te elimineren. Tussenpersoon was haar vriendin, de helderziende Pina Auriemma (in de film vertolkt door Salma Hayek). Lang voor het proces smulde de Italiaanse pers al van de wilde verhalen over Patrizia’s en Maurizio’s jetsetbestaan: extravagante feestjes met de Kennedy’s, een penthouse in Manhattan, verschillende palazzo’s in Italië, een Zwitserse chalet met Rothko’s aan de muur, een bekend yacht, fabelachtige juwelencollecties, de vele duizenden euro’s per maand voor orchideeën… ‘Beter in een Rolls-Royce huilen dan gelukkig zijn op een fiets’, was Patrizia’s motto.

House of Gucci schildert Reggiani af als een socialite die Maurizio op een feestje aan de haak slaat en na hun huwelijk stevig aanmoedigt om de macht in het familiebedrijf te grijpen. Toen ze zelf aan de deur werd gezet, deed niet alleen het amoureuze en financiële verlies pijn: ze zou het er ook ontzettend moeilijk mee gehad hebben dat ze binnen het bedrijf Gucci was uitgespeeld.

***

Wie het wel voor Reggiani opneemt, is de actrice die haar gestalte geeft. ‘Patrizia Reggiani was in overlevingsmodus. Ze droomde van een beter leven voor zichzelf. Gucci was haar uitweg, haar kans om iets te betekenen, méér dan ze anders zou hebben betekend’, vertelt Lady Gaga met vuur. ‘Ze wilde álles. Maar volgens mij wilde ze dat niet omdat ze een zotte gold digger was of een obsessieve, opportunistische vrouw. Ik denk dat ze oprecht geloofde dat ze verondersteld werd het zo te spelen: “Dit is hoe ik mijn situatie verbeter. Dit is hoe ik ervoor zorg dat ik ertoe doe. Dit is hoe ik alles wat ik heb, alles waar ik ooit van heb gedroomd, ook behoud.” In haar familie was dat een ziens- en handelswijze die steek hield. Uiteraard wil ze meer zijn dan de dochter van ouders met een bedrijf dat allicht clandestiene transporten voor de maffia uitvoerde. Ze voelde dat ze iets kon betekenen door haar man te adviseren bij zijn inspanningen om de helft van het bedrijf te verwerven. Daar blinkt ze ook in uit. Dat is haar grote kracht als extreem loyale echtgenote. Kijk maar hoe ze het huis bewaakt wanneer de politie binnenstormt wegens belastingontduiking.’

Lady Gaga is er bovendien van overtuigd dat Reggiani echt van Gucci heeft gehouden. ‘Maar ze hield óók van alles waar Maurizio voor stond én van de macht die ze via hem in het familiebedrijf had. Toen dat alles haar werd afgenomen, reageerde ze zoals weinig vrouwen zouden reageren: de meesten laten hun echtgenoot niet vermoorden. Toch geloof ik dat – in dát systeem, met die systemische onderdrukking – het simpelweg gebeurde omdat ze té hard gekwetst was.’

Na haar triomfen in de popmuziek – 12 Grammy’s, 36 miljoen verkochte albums en zestig miljard streams – is Lady Gaga goed vertrokken om ook op het witte doek tot een fenomeen uit te groeien. Drie jaar geleden was haar eerste hoofdrol, in musical A Star Is Born, naast Bradley Cooper, meteen al een schot in de roos, goed voor een nominatie voor de Oscar voor beste actrice. Met Shallow, een duet van haar en Cooper in diezelfde film, wón ze zelfs een Academy Award.

Voor haar tweede grote rol, in House of Gucci, liet ze – zacht uitgedrukt – niets aan het toeval over. Of de camera nu draaide of niet, Lady Gaga was Lady Gucci. Ze verfde haar haar donker en nam Reggiani’s accent over. ‘Ik vond het haast onmogelijk om me dat accent aan te meten als mijn haar blond was.’ Anderhalf jaar bleef ze zo in character. Zelfs de manier waarop Reggiani verondersteld werd naar de wereld te kijken, bekroop haar. ‘Ik begon zo te leven dat ik er overal op begon te letten of ik ergens geld in zag’, vertelde Gaga eerder al. ‘Tegen het einde van de opnames had ik het psychologisch een beetje moeilijk. Ik was ofwel in mijn hotelkamer, waar ik leefde en sprak als Reggiani, ofwel op de filmset. Op een dag ging ik met een hoed op even wandelen. Het was mijn eerste wandeling in twee maanden en ik panikeerde. Ik kon de echte wereld niet meer inschatten. Ik dacht dat ik op de filmset was.’

Met de echte Patrizia Reggiani nam Lady Gaga bewust geen contact op. ‘Niemand moest mij vertellen wie Patrizia Gucci was. Zelfs niet Patrizia Gucci.’ Op de persconferentie lichtte ze haar ‘journalistieke’ voorbereiding toe. ‘Ik heb veel over haar gelezen en alle interviews bekeken die ze ooit heeft gegeven. Maar ik probeerde niets te lezen of te bekijken waaruit al te zeer een opinie bleek. Ik wilde mijn eigen mening over haar. Ik heb lang geworsteld met de vraag wie Patrizia Gucci was en waarom het gegaan is zoals het is gegaan. Ze is een echte persoon maar ook een die in interviews de hele tijd liegt. Dus wilde ik zelf achterhalen hoe ze eruitziet wanneer ze liegt en hoe ze eruitziet wanneer ze níét liegt. En wie was ze voor ze trouwde en haar man vermoordde? Over haar jeugdjaren is veel minder bekend. Die heb ik moeten reconstrueren.’

House of Gucci overspant zo’n dertig jaar van Patrizia Reggiani’s leven. De 35-jarige Lady Gaga speelt haar in al die levensfases. ‘Het is ridicuul dat ik moet doorgaan voor een 22-jarig meisje. Maar dank je Ridley dat je geloofde dat ik het allemaal kon. Het was een uitdaging. Het gebeurde dat ik ’s ochtends een scène had waarin ik er begin de veertig moest uitzien en in de namiddag een scène waarin ik weer 25 was.’

Voor elke levensfase gebruikte Lady Gaga een ander dier als model voor haar Patrizia. ‘Die verschillen gebruikte ik om haar veranderde lichamelijkheid uit te drukken. In het begin van haar leven was ik een huiskat. In de tweede akte van de film was ik een vos. Dus bestudeerde ik vossen. Wist je dat die erg speels jagen? Voor de derde en laatste akte bekeek ik veel video’s van jagende panters. Eerst verleiden ze en dan slaan ze plotsklaps toe.’