Victor Polster, de ster van ‘Girl’: ‘Ik wist niet eens waarvoor ik auditie deed’

Terwijl regisseur Lukas Dhont onze Oscarinzending, Camera d’Or-laureaat en opener van Film Fest Gent overal ter wereld gaat promoten, plieet de zestienjarige Victor Polster zich weer de pleuris op de balletschoolbanken. ‘En toen vielen mijn teennagels plots uit.’

Ze liggen niet voor het grijpen, de vijftienjarige geschoolde dansers met ruw acteertalent en de flair om zo’n complexe rol aan te pakken, die ook nog eens een goeie kop hebben én de branie om in volle puberteit even de zoektocht van een transgendermeisje neer te zetten. Dat besefte Lukas Dhont ook. Zijn zoektocht duurde dan ook meer dan een jaar, tot Victor Polster haast per toeval binnenwandelde. Polster werd ondertussen in Cannes gelauwerd voor zijn acteerprestatie, Dhont voor zijn langspeeldebuut. Het begin van een zegetocht die in januari mogelijk ook nog uitmondt in een Oscarnominatie. Polster blijft er opmerkelijk nuchter onder. ‘Dat zou de kers op de taart zijn. Maar laat ons wel wezen, Girl heeft het nu al fantastisch gedaan, voor een film gemaakt door en met debutanten.’

We zitten in Brasserie Horta, achter de Koninklijke Balletschool Antwerpen, waar de Schaarbeekse zestienjarige al vier jaar studeert. Dezelfde school waar transgender Nora Monsecour – Dhonts inspiratiebron voor Girl – zo’n tien jaar geleden voor een carrière als ballerina koos.

Heb je jouw rol op voorhand met Monsecour doorgenomen?

Victor Polster: Ik wilde haar graag leren kennen, maar Nora en ik hebben het eigenlijk uitsluitend over ons leven vandaag gehad. Niet over vroeger, dat leek me te pijnlijk. Bovendien was het niet nodig om dat opnieuw op te diepen: Girl is geïnspireerd op haar verhaal, maar het is geen biopic. Ik wilde ook niemand kopiëren, maar vooral mijn eigen Lara maken.

Na Cannes was er nauwelijks ophef over de casting van een cisgender in een transgenderrol. Maar mocht Girl die Oscarnominatie voor beste niet-Engelstalige film binnenhalen, is er waarschijnlijk geen ontsnappen meer aan. De discussie woedt vandaag nogal hevig in Hollywood. Ben je daarop voorbereid?

Polster: Ik ben me daarvan bewust. Maar we hebben met Lukas gelukkig een heel goede woordvoerder in huis.

Het is maar dat er in zulke discussies zelden op de regisseur geschoten wordt.

Polster: Zelf ben ik er nog niet op aangesproken – de reacties via Instagram zijn stuk voor stuk positief – maar mocht het toch gebeuren, is mijn antwoord simpel: Lukas hield non-binaire castings, maar vond gewoon geen jonge transgenderdanser die ook kon acteren. Bovendien snap ik dat hij eigenlijk de verantwoordelijkheid niet wilde om een transgender in volle transformatie voor eeuwig vast te leggen in een zeer fysieke film. Dat is waarschijnlijk niet waar die vrouw over twintig jaar nog aan herinnerd wil worden.

De vraag die vandaag gesteld wordt, is ook gewoon de verkeerde. Dé vraag is: waarom zou een transgender geen cisgender kunnen en mogen spelen? Daar zit ‘m het probleem. En verder moeten we vooral opletten dat we het niet te ver doordrijven. Straks mogen regisseurs voor een film over een kankerpatiënt enkel nog casten in ziekenhuizen. Dan kunnen we het beroep van acteur gewoon afschaffen. (denkt na) We komen er op termijn wel uit, als de extreme meningen zijn gaan liggen. Extreem is nooit goed.

Het is stilaan deel van de Girl-mythologie geworden, maar Dhont was de wanhoop nabij toen jij binnenwandelde.

Polster: Terwijl ik dus niet eens wist waarvoor ik auditie deed. ‘Een film, en iets met dans.’ Ik had me ook alleen maar ingeschreven omdat ik dan met Sidi Larbi Cherkaoui zou mogen werken. Wat uiteindelijk ook een zeer leerrijke ervaring was. We hebben ook meer choreografieën geoefend dan je in de film kunt zien.

Je zegt het wat sip.

Polster: Dat is de danser die spreekt. Maar ik snap het wel dat de camera me zo dicht mogelijk op de huid moest blijven zitten.

Welke choreografen staan er nog op jouw verlanglijstje?

Polster:Gabriela Carrizo en Franck Chartier van het Brusselse Peeping Tom. Alexander Ekman van het Nederlandse NDT, waar ik deze zomer ook stage heb gelopen. En ik zou heel graag binnen raken bij de GöteborgsOperans Danskompani. Wat zij doen, is echt vernieuwend. Je ziet dat andere gezelschappen heel goed naar hen kijken. Er zit ook vaak humor in, en ze slagen er echt in om over te brengen wat ze willen vertellen. Daar zoek ik naar, zowel in dans als in cinema: een choreograaf of regisseur die een verhaal kwijt moet, zonder dat hij het er echt in gaat lepelen.

Terug naar Girl. Je wuift je eigen prestatie opmerkelijk vaak weg en verwijst telkens naar de begeleiding van Dhont. Doe je jezelf daarmee niet een beetje tekort?

Polster: En toch is het zo. Lukas heeft heel goed nagedacht over hoe hij een vijftienjarige beginnende acteur kon laten voelen wat die in elke scène moest voelen. Ik ben nog niet oud genoeg om bepaalde complexe emoties te hebben meegemaakt, laat staan dat ik ze kan spelen. Hij moest mij die dus telkens laten beleven, op het moment zelf, en elke take opnieuw. Als danser spéél je ook wel iemand anders op het podium, maar dat valt niet te vergelijken met een professioneel acteur die zomaar emotionele schuifjes kan opentrekken.

Hoe dan ook: Girl kon vallen of staan met jouw vertolking. Hoeveel slapeloze nachten heeft dat besef je bezorgd?

Polster:(luchtig) Geen. Ik had dat gewoon niet door. Nee, echt. Lukas heeft dat zeer slim gespeeld: op de set liet hij me nooit meekijken naar de takes die we net hadden gedraaid. De eerste keer dat ik mezelf echt als Lara op bewegend beeld zag, was in Cannes. Toen had ik pas goed door hoe dicht die camera op mij zat, en hoe er hele scènes louter op mijn hoofd focussen. Lukas had gelijk om me van die beelden weg te houden: ik was er gegarandeerd naar beginnen te spelen. ‘Want oei, in dat shot zie ik er toch niet zo goed uit.’ Het werkt ook. Door zo dicht op haar te zitten kruip je als publiek ook echt in Lara’s hoofd.

Ben je zo ijdel?

Polster: Ik was vooral vijftien jaar. Het zal wel vreemd klinken, maar ik ben echt niet meer dezelfde persoon als twaalf maanden geleden. Dat kan ook niet anders als je plots maandenlang met volwassenen optrekt en over heel andere dingen praat. IJdel is misschien ook niet het juiste woord: het werkte vooral op mijn eergevoel als danser. Als Lara tijdens haar les valt, kom ik er als danser niet goed uit, hè.

Dhont had onderschat hoe moeilijk het was om jou slécht te laten dansen, zei hij.

Polster: Zo moeilijk is dat niet, hoor. (lachje) Maar het is één ding om als acteur te snappen dat Lara bijvoorbeeld nog maar net op pointes is beginnen te dansen, en dus af en toe moet falen. Het is iets helemaal anders om dat als danser ook te spelen, tegen al je instincten in. Niet dat mijn pointes zo goed waren: na drie maanden trainen beheerste ik het net genoeg om me niet te blesseren.

Zegt de jongeman die zonder teennagels aan de opnames moest beginnen.

Polster: Mja, plots vielen die dus uit. Eigen schuld. Mijn coach was er niet bij op de eerste training, en ik wilde het toch al eens proberen. Daar moet ik iets fout bij gedaan hebben. De dag erop had ik knalblauwe nagels. (haalt de schouders op) Je leert best wel wat pijn verbijten als danser. En het heeft de film er hooguit realistischer op gemaakt: Lara’s bloedende tenen na de les waren gewoon mijn bloedende tenen. Soms met nog wat extra make-up, maar ik heb daar vooral, euh, veel van mezelf gegeven.

Dhont werkt niet met een afgelijnd scenario, eerder met een sfeerbeschrijving waarop geïmproviseerd moet worden. Een speeltuin voor beroepsacteurs, maar extra lastig voor een debutant, nee?

Polster: Het maakte alles net makkelijker. Op die manier wordt alles heel echt. Ik dacht al snel niet meer aan spelen. Ik had gewoon een gesprek met mijn papa in de film (Arieh Worthalter, nvdr.) over hormonen. Op de set was ik Lara. De hele draaiperiode eigenlijk, zelfs als ik weer thuis was. Let wel, ik was niet helemaal weg van de wereld: ik wist nog wat echt was en wat niet. (lacht) Maar elke keer switchen tussen Lara en Victor was gewoon te lastig. Als de laatste scène van de dag erop zat, dacht ik gewoon: ‘Ah, Lara mag naar huis.’

Op die manier bleef ze na de laatste take waarschijnlijk wel nog even hangen?

Polster: De switch van Lara naar Victor heeft tijd gekost. Die tic van haar, waarbij ze haar haar achter de oren stopt, heb ik deze maand pas afgeleerd. Ik neem aan dat dat zo gaat met alle intense rollen? Ook die vrouwelijke dansbewegingen zijn nog wel even blijven hangen toen ik weer op school zat. Tegelijk is hedendaagse dans sowieso vrij androgyn, dus was het niet oninteressant om mijn dansstijl een paar maanden aan te passen.

Ga je door met acteren?

Polster: Ik denk het wel.

Zonder iets af te doen aan je prestatie: los van de genderthemathiek is Girl natuurlijk wel een film over een vijftienjarige uit Brussel met een androgyne fysiek die aan de Koninklijke Balletacademie in Antwerpen danst en ook maar een plaatsje zoekt in het leven.

Polster:Klinkt bekend, hè. (lachje) Girl liep geweldig, maar dat was inderdaad echt míjn rol. Of is dat raar om te zeggen? Veel dichter bij mij zal een rol waarschijnlijk nooit meer liggen. En ik weet dat ik morgen waarschijnlijk niet in een gangsterfilm gecast zal worden, maar ik kan heus wel meer dan een transgenderballerina spelen. Alleen ga ik voorlopig zelf niet actief op zoek naar rollen. En dat klinkt dan weer hautain, nee? Het heeft gewoon weinig zin om zelf naar een regisseur te stappen, want mijn dansopleiding gaat voor. Wie morgen met mij wil werken, moet dus al bereid zijn enkel in de schoolvakanties te draaien, en dat lijkt me wat veel gevraagd. Eerst mijn studies afwerken, daarna zien we wel.

Ik geef het maar mee: Lukas vertelde dat hij heel graag Een klein leven van Hanya Yanagihara wil verfilmen.

Polster: Echt? En euh, heeft hij je toevallig ook gezegd wie hij eventueel in een hoofdrol zag?