Seksisme in Hollywood: waarom luisteren we nu pas naar Maria Schneider?

Een interview met Bernardo Bertolucci over de beroemde verkrachtingsscène in Last Tango in Paris gaat viraal nadat Hollywood het onder ogen krijgt. De actrice in kwestie, Maria Schneider, gaf jaren geleden nochtans al aan dat ze zich verkracht voelde.

De actrice Maria Schneider was negentien toen ze met de veel oudere Marlon Brando in Last Tango in Paris (1972) van Bertolucci speelde. Ze werd heel haar leven geconfronteerd met de film, hoewel ze zelf aangaf dat ze het vervelend vond dat mensen haar enkel associeerden met deze film en haar bijgevolg als sekssymbool behandelden. In de jaren na de film werd ze depressief, geraakte ze verslaafd aan drugs, nam ze meermaals een overdosis en ondernam ze een zelfmoordpoging.

In 2011, op haar 58ste, overleed Schneider aan kanker. Ze heeft dus nooit kunnen reageren op het interview dat Twan Huys in 2003 in het programma College Tour met Bernardo Bertolucci hield. Maar dat hoefde eigenlijk niet, want de actrice herhaalde meermaals in interviews dat ‘de boterscène’ voor haar aanvoelde als verkrachting.

Vernederd

In een interview met de Daily Mail beschrijft ze het als volgt: ‘Ze vertelden me pas vlak voor het filmen van de scène begon wat er zou gebeuren en ik was zo boos. Ik had moeten bellen naar mijn agent of mijn advocaat naar de set laten komen, want je kan niemand dwingen om iets te filmen dat niet in het script staat. Maar toen wist ik dat niet. Marlon zei tegen me: ‘Maria, maak je geen zorgen, het is maar een film.’ Tijdens het filmen, ook al wist ik dat wat Marlon deed fictie was, huilde ik echte tranen. Ik voelde me vernederd, en om eerlijk te zijn, een beetje verkracht, zowel door Marlon als door Bertolucci. Na de scène werd ik niet getroost en kreeg ik geen verontschuldigingen. Gelukkig was er maar één scène nodig.’

En ook op latere leeftijd kreeg ze nog te kampen met seksisme in de filmindustrie. ‘Ik worstel met het beeld van vrouwen in de filmwereld. Nu ik in de veertig ben, krijg ik veel minder rollen. En dat is niet alleen zo bij mij, maar in gans de industrie. Ik weet niet hoe het komt? Zijn het de schrijvers, de producers, de regisseurs? Ik vind het in ieder geval een groot gemis, ook voor het publiek. We zien zoveel oudere machomannen in films, maar bitter weinig oudere vrouwen.’

Geen spijt

Het idee van de expliciete boterscène bedachten Brando en Bertolucci tijdens het ontbijt. ‘We zagen een baguette en boter en dachten allebei hetzelfde. Maar wie niet op de hoogte gesteld werd van hun ingeving, was Maria Schneider. ‘Ik heb me eigenlijk vreselijk gedragen tegenover Maria,’ aldus Bertolucci, ‘want ik vertelde haar niet over ons plan. Ik wilde de reactie van Maria als meisje, niet die van een actrice. Ze reageerde vernederd, ze begon ‘neen’ te schreeuwen. Ik denk dat ze me altijd gehaat heeft daarom.’

Twan Huys vraagt in het interview: ‘Heeft u er spijt van dat u die scène zo heeft opgenomen?’ ‘Neen, maar ik voel me schuldig’, is het antwoord van Bertolucci.

Hollywood in de bres

Na een recent artikel in de Amerikaanse Elle over het interview, namen verschillende Hollywoodacteurs de pen op om hun afschuw te uiten. Onder meer Jessica Chastain, die al vaker seksisme in Hollywood aanklaagde, geeft aan dat dit voorval onaanvaardbaar is. Anna Kendrick staat haar bij en getuigt dat ze in gesprekken over de industrie deze verkrachtingsscène meermaals opbrengt, maar meestal een geërgerde oogrol als reactie krijgt – voornamelijk van mannen. ‘Hopelijk wordt deze verkrachting nu eindelijk wel serieus genomen’, klinkt het.

To all the people that love this film- you’re watching a 19yr old get raped by a 48yr old man. The director planned her attack. I feel sick. https://t.co/qVDom2gYf6

— Jessica Chastain (@jes_chastain) December 3, 2016

@colliderfrosty @ChrisEvans Ms Schneider stated this several years ago. I used to get eye-rolls when I brought it up to people (aka dudes).

— Anna Kendrick (@AnnaKendrick47) December 3, 2016

Seksisme in Hollywood

Van oneerbiedige en stereotiepe scenario’s langs discriminatie tot machtsmisbruik en verkrachting: Hollywood is anno 2016 nog steeds allesbehalve een vrouwvriendelijke sector. Waar Maria Schneider tijdens haar leven voor streed, is nog steeds geen werkelijkheid geworden.

‘Zelfs mensen met een basisbegrip van wiskunde kunnen snappen dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in Hollywood’, klinkt het bij actrice Emma Watson. Natalie Portman vult aan dat Hollywood nu seksistischer is dan ooit tevoren. ‘Moderne films worden volledig gedomineerd door blanke mannen’, laat ze optekenen in een interview met Vulture. Cijfers tonen inderdaad aan dat het nog steeds voornamelijk blanke mannen zijn die de plak zwaaien in de filmindustrie, terwijl er talloze vrouwelijke professionals beschikbaar zijn.

Actrices worden bij schering en inslag minder betaald dan hun mannelijke tegenhangers, krijgen amper interssante rollen aangeboden, worden vernederd, gemanipuleerd om naaktscènes te doen en in sommige gevallen zelfs verkracht door mensen uit de industrie in een machtspositie.

‘Onschuldig wegens te getalenteerd’

Niet alleen verkrachtingsverhalen uit het verleden, zoals die over Bertolucci, Polanski en David Hamilton, maar ook nieuwere voorvallen steken de kop op. Recent werd Casey Affleck nog beschuldigd van aanranding door twee verschillende vrouwen. Tijdens het filmen van de mockumentary I’m Still Here met Joaquin Phoenix zou hij twee collega’s aangerand hebben.

Producente Amanda White en cinematografe Magdalena Gorka daagden Affleck voor de rechter in 2010. Een verhaal waar weinig over geschreven wordt, aangezien hij een goede naam heeft in Hollywood en bekendstaat als een bescheiden persoonlijkheid, getalenteerde acteur en Oscarfavoriet. ‘Vrijgesproken bij het algemene publiek wegens te getalenteerd’, is een verdict dat helaas nog vaak van kracht is in het geval van Hollywoodschandalen.

(LP)