Hoe actrice Vicky Krieps ontsnapte uit Luxemburg: 'Laat je nooit in slaap wiegen'

In het meesterlijke Phantom Thread vecht Vicky Krieps een acteerduel uit met de maniakaalste acteur ter wereld: Daniel Day-Lewis. Hij is de nurkse, zelfingenomen couturier Reynolds Woodcock, zij is Alma, de raadselachtige muze die zich niet laat afdanken. Tegenover de acteerlegende overeind blijven leek op voorhand het hoogst haalbare maar bij momenten is Krieps gewoon zijn evenknie. Geen wonder dus dat de Luxemburgse plots veelgevraagd is. Op dit moment bevindt ze zich op het Zweeds eiland Faro voor de opnames van Bergman Island. Eind november duikt ze op in The Girl in the Spider's Web (een sequel maar met andere acteurs op The Girl with the Dragon Tattoo) en vanaf volgende week is ze te zien in Gutland, een mysterieuze artthriller over een Luxemburgs dorp dat zich op een vreemdeling stort. ' Gutland is een debuutfilm maar er is tenminste geprobeerd om een échte film te maken die de kijker niet als een idioot beschouwt', vertelt Krieps tijdens een pauze op Faro. 'Regisseur Govinda Van Maele en ik behoorden jaren geleden tot een groep jongeren die gebeten waren door film maar worstelden met het probleem dat Luxemburg daarin geen traditie heeft. Er is geen continuïteit, geen industrie, er zijn geen voorbeelden om je aan te spiegelen. Behoorlijk vervelend als je actrice of regisseur wilt worden. In mijn hoofd kwamen acteurs uit Parijs, Londen of andere grote steden, niet uit het Nergens dat Luxemburg is. Dat ik toch actrice ben geworden en Govinda regisseur en dat we zo veel jaren later in Luxemburg als echte professionals Gutland hebben gedraaid, daar ben ik trots op. We hebben onze droom waargemaakt zonder onze jeugdige esprit te verliezen, zonder onze idealen te verraden.' Gutland borstelt geen fraai beeld van de Luxemburgse dorpsmentaliteit. Regisseur Van Maele verwerkte er de nare gevoelens in die hij als jonge outsider ervoer. En die Krieps maar al te goed herkent. 'Ik heb een ambigue relatie met mijn vaderland, heb me nooit echt een Luxemburgse gevoeld. Best vreemd want ik ben er geboren en getogen. Het is geen toeval dat ik meteen na het middelbaar naar Afrika getrokken ben en dat ik nooit echt teruggekeerd ben. Ik had heel hard het gevoel dat ik weg moest om niet ingehaald te worden door het 'Ding Dat Je Belemmert'. Wat dat Ding precies is, hebben we nooit kunnen uitvissen maar het bestaat. In Luxemburg krioelt het van de mensen die in slaap gesukkeld zijn. Ik heb gezworen dat mij dat nooit zal overkomen. Govinda ook. Wat je ook doet, laat je niet in slaap wiegen. Gutland is een kritiek op Luxemburg als een klein, welgesteld land waar de mensen niet meer uitzoeken wat het leven te bieden heeft.' Na het lycée ging Krieps aan de slag in een sociaal project in een Zuid-Afrikaanse township. Daar pas besloot ze toch haar acteerdroom na te jagen. Na een passage aan de Hochschule der Künste in Zürich belandde ze in Berlijn. 'Ik heb het gevoel dat die stad mij gekozen heeft, niet ik die stad. Na de theaterschool vond ik er meteen werk: een klein theater vroeg me een stuk te regisseren. Vervolgens werd ik ontdekt door een castingdirectrice, die me in contact bracht met filmregisseurs als Joe Wright (voor Hanna) en Roland Emmerich (voor Anonymous). Berlijn is het omgekeerde van Luxemburg: het is een heel open stad. Of je een interessante persoonlijkheid bent of een saaie piet, Berlijn maalt er niet om. Iedereen mag er zijn.' P.Thomas Anderson, de bejubelde regisseur van Magnolia en There Will Be Blood, vroeg Krieps auditie te doen voor Phantom Thread nadat hij haar aan het werk gezien had in het comedydrama Das Zimmermädchen Lynn. 'Precies zoal ik het wil', lacht Krieps. 'Ik weiger te netwerken, ik wil geen events en premières aflopen om mezelf in de markt te zetten. Ik wil dat het werk voor zich spreekt.' En dat deed het blijkbaar: Krieps kreeg de rol van. Zoals gebruikelijk weigerde Day-Lewis tijdens de opnames ook maar even uit zijn personage te stappen. 'In het begin was ik geïntimideerd maar ik slaagde er steeds beter in om me geen vragen te stellen en te vergeten dat ik tegenover de grote Daniel Day-Lewis stond. Ik aanvaarde dat hij Reynolds Woodcock was en probeerde een wit canvas te zijn waar het verhaal op geschilderd kan worden. Achteraf pas kwam het besef wat ik meegemaakt had. Ik heb er ontzettend veel bijgeleerd over mezelf en over wat ik wil doen. Samenwerken met gelijkgezinden die geloven dat het de moeite waard is om te véchten voor de goeie zaak, voor dingen van waarde: zálig.' Het leverde Krieps ook heel wat aanbiedingen op. Maar ze weet wat ze wil. 'Het is heel simpel: als ik een Amerikaanse agent had ingeschakeld, dan zat ik nu in Los Angeles voor de opnames van een of andere sequel die de verkoop van de merchandising moet stimuleren. Maar daar ben ik niet. Ik ben op Faro, het eiland waar Ingmar Bergman leefde en werkte, voor Bergman Island van Mia Hansen-Løve. Ik heb enkele draaidagen gehad op de set van The Girl in the Spider's Web. Dat was perfect om te ervaren hoe het er in Hollywood aan toegaat. Daar is niks verkeerd gelopen maar mijn toekomst ligt in de Europese film. En zo is het goed.'