Hollywoodhuurling Gus Van Sant pimpt een sentimentele tearjerker tot een fraaie doemromance over adolescente outsiders.
Restless **
Gus Van Sant met Mia Wasikowska, Henry Hopper, Ryo Kase, Shyler Fisk, Lusia Strus
Na My Own Private Idaho (1991), Elephant (2003) en Paranoid Park (2007) neemt Gus Van Sant nog maar eens de pols van adolescent en suburbaan Amerika, al is het resultaat dit keer minder heuglijk dan zijn voorgaande onderzoeken. Op papier klinkt het verhaaltje – gebaseerd op de schrijfsels van Jason Lew – dan ook als een onvermijdelijke ‘casse-gueule’. Dat gaat namelijk over de charmante maar terminaal zieke kankerpatiënte Annabel die tijdens een begrafenis de wereldvreemde wees Enoch ontmoet, een tienerjongen die als hobby uitvaarten crasht.
Het vervolg is een maagdelijke doemromance langs ziekenhuizen, tienerkamers en de stadsparken van Van Sants heimat Portland, Oregon, waarin hij de sentimentele stroop tracht te neutraliseren met kunstig camerawerk, improvisatorisch klinkende dialogen en magisch-realistische terzijdes. Zo voert de door dood en uiteindelijk ook door Annabel geobsedeerde Enoch regelmatig denkbeeldige gesprekken met de geest van een overleden Japanse kamikazepiloot (Ryo Kase), die niet alleen als een beschermengel maar tegelijk als een volbloed personage door de film spookt.
Hoewel dergelijke ingrepen een portie poëzie en spiritualiteit door deze dagboekromance pompen, voelt Restless bij momenten aan als een klinische evenwichtsoefening, alsof Van Sant elk melig mainstreammoment wil tackelen met zijn abstraherende arthousestijl. Voor Van Sant was deze productie van Brian Grazer, Ron Howard en Bryce Dallas Howard dan ook louter een opdrachtfilm, al herken je er meteen zijn impressionistische signatuur in, terwijl ook al zijn dada’s – puberpijnen, de dreigende dood en de bevrijdende kracht van kunst – opnieuw de revue passeren.
Bovendien weigert Van Sant zijn raak geschetste, door een beweeglijke camera gevatte personages ook dit keer door de ironische mangel te halen. Met zijn talloze montagestukjes en americana-riedels op de klankband mag de verpakking dan nogal licht, poppy en postmodern ogen, de donkere, emotionele kern van het verhaal – een adolescente liefde die door het noodlot en kankerkiemen wordt gefolterd – blijft teder en oprecht, met dank ook aan beide hoofdrolspelers. Dat zijn Alice in Wonderland-revelatie Mia Wasikowska als de levenslustige Annabel, en Henry Hopper, zoon van de vorig jaar overleden cultveteraan Dennis, die meteen een fraai filmdebuut maakt als de romantische jongeling die begint te beseffen dat het leven niet noodzakelijk een lange, eentonige treurmars is.
Zeker niet Van Sants beste of meest oorspronkelijke film; wel nog altijd een goed gemaakte en dito vertolkte tienerromance die in handen van mindere goden zonder twijfel een kleffe tearjerker had opgeleverd.
Dave Mestdagh
