Filmreview ‘Charlie’s Country’: Wat een oudere Aboriginal lijden kan

Aussie-maverick Rolf de Heer toont wat een oudere Aboriginal lijden kan in het aandoenlijke, in Cannes bekroonde Charlie’s Country.

Vraag: wie speelde mee in Walkabout (1971), The Last Wave (1977), Crocodile Dundee (1986), Australia (2008) en zo ongeveer elke film waarin een Aboriginal een rol van enige betekenis heeft? Antwoord: David Gulpilil. Maar hoe indrukwekkend zijn cv ook leest, een makkelijk leven heeft de voormalige danser en spoorzoeker, zoals zoveel Aborginals van zijn generatie, niet gehad.

Tussen de filmopnames en premières door raakte de inmiddels 61-jarige Gulpipil immers regelmatig in de clinch met drank, drugs en het Australische gerecht. Want the new and the old ways, de inheemse tradities en de geplogenheden van de moderne, westerse maatschappij, blijken nu eenmaal niet zo makkelijk combineerbaar.

Dat blijkt ook uit Rolf de Heers fraaie, ontroerende en genereuze portret van een oudere Aboriginal die uit heimwee naar vroeger besluit weer de bush in te trekken, maar snel terug in de grote stad belandt en daar aan de drank en in de goot raakt.

Met Gulpipil als tragische outcast tegen wil en dank en met ’s mans bewogen levensverhaal in gedachten hoef je niet veel moeite te doen om deze in Cannes bekroonde film te lezen als een semi-autobiografie. Maar dan zonder dat De Heer, de Aussie-veteraan met Nederlandse roots, daarom de zaken opsmukt, zijn fetisjacteur vergoelijkt of er een klad stroop overheen mikt.

Net als in zijn twee eerdere Aboriginal-films – The Tracker (2002) en Ten Canoes (2006) – weet De Heer spontaan docurealisme op een even slimme als intuïtieve manier te koppelen aan rigide observaties en geduldige long takes. En dat met Gulpilil in misschien wel dé rol van zijn turbulente leven als de krasse Aboriginalknar die het niet meer pikt dat zijn speer én zijn land én zijn traditionele manier van leven én zijn waardigheid door de blanke Australiërs wordt afgepakt. Beds are burning. Zeker in Charlie’s Country.