In het documentaire drieluik Mongolia Trilogy werpt Peter Brosens zijn licht op de Mongoolse cultuur, maatschappij en geschiedenis.
Mongolia Trilogy (1993, 1998, 1999)
Films: **** ~ Extra’s: 0
Imagine
In drie creatieve documentaires werpt Peter Brosens zijn licht op de Mongoolse cultuur, maatschappij en geschiedenis.
Peter Brosens’ Mongolia Trilogy omvat de halflange film City of the Steppes (1994), de langspeelfilm State of Dogs (1998) en het vijftig minuten durende Poets of Mongolia (1999). De man maakt geen doorsnee reportages, veeleer ‘creatieve documentaires’ die uiting geven aan zijn sterk persoonlijke visie en stijl. Feit en fictie lopen door elkaar bij Brosens, die een maatschappelijke en socio-politieke milieuschets steeds koppelt aan een al dan niet fictief verhaal in een uitgesproken poëtische vertelstijl. Zijn films, alsook de samen met zijn echtgenote Jessica Woodworth gemaakte fictieprenten Khadak (2006) en Altiplano (2009), zijn zo onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Peter Brosens’ opleiding als stedelijke antropoloog en -geograaf tekent zijn werk als cineast. Na een aantal jaren in Peru en Ecuador als antropoloog te hebben gewerkt, wilde hij zijn droom om films te maken realiseren. Zijn masters degree visuele antropologie aan de universiteit van Manchester leverde hem het aanbod op om mee te werken aan een experimentele film over Tibet en Mongolië. Zo trok Broses in januari 1993 voor het eerst naar Mongolië: hij werd er compleet van zijn sokken geblazen. Het resultaat is City of the Steppes, een docu over het dagelijkse leven in de steppen van Centraal-Azië.
City of the Steppes opent met een voice-over. Die vertelt hoe het Mongolië van 1993 lijdt onder de overblijfselen van het oude socialistische regime en hoe de Russen na hun vertrek een hoop rotzooi hebben achtergelaten. Brosens filmt het verval in een esthetica van de lelijkheid. De ijzeren speeltuigen, de restanten van oude Sovjetmonumenten en de uitgeleefde appartementsblokken krijgen een surreële kwaliteit. City of the Steppes schetst de geschiedenis en de leefomstandigheden van een land als een mozaïek van fascinerende en bijwijlen hallucinante beelden. Je waant je in een trip van David Lynch, maar dan for real. Brosens’ oog voor (ogenschijnlijk) absurde details is verbijsterend. Hij bezigt zelden een interviewvorm, maar monteert de uitspraken over een nooit aflatende beeldenstorm. Brosens verrast en prikkelt voortdurend.
Zo ook in het briljante State of Dogs, het verhaal van de hond Baasar die bij de aanvang als zwerfhond in de stad wordt gedood en zich zijn leven als herdershond herinnert. Voor Brosens is dit de ideale aanleiding om af te wisselen tussen het leven van de nomaden in de steppe en dat van de in industriële dampen wonende stedelingen. De ontelbare hondenkadavers honden in de stad lijken wel willekeurig geplaatste sculpturen in een urbaan landschap. Een groter contrast met de ruwe, maar ongeschonden natuur van de steppe is niet denkbaar.
Poets of Mongolia is dan weer opgebouwd als een stream of consciousness. De mijnbouw en een naar Brussel uitgeweken vrouw staan centraal in deze film, die baadt in poëzie en een strakke hypnotiserende beeldregie. Het typeert Brosens’ gehele oeuvre: uniek en meeslepend.
Piet Goethals
